Kerk en kunst -> Materiaal voor kerkelijk gebruik
Allerzielen - Udo Mathee KruisDoorgang
Udo Mathee: KruisDoorgang/DoorgangsKruis
Een kruis voor een sterfhuis
door Udo Mathee
Al bij de eerste gesprekken met de medewerkers van het hospitium “Zum hl. Franziskus” in Recklinghausen (Duitsland) kwamen twee wezenlijke vragen op.
De eerste was: hoe is de waarnemening van stervenden?
Uitgaande van onze eigen ervaringen bij ziekte, bijvoorbeeld bij een operatie of griep, werd al snel duidelijk dat een kruis met een heel eenvoudige vorm het best aansluit bij de situatie waarin stervenden zich bevinden. Bovendien kwam uit een onderzoek van mij bekende artsten naar voren dat er afhankelijk van het ziekteverloop bij een stervende ook een proces kan plaatsvinden dat tegengesteld is aan de ontwikkeling van een baby. Bij een baby verandert de waarnemening van alleen het zien van licht en donker naar een ruimtelijke waarnemening. Bij mensen die al heel lang hebben gelegen kan dit proces zich omgekeerd voordoen.
Ook ging het erom voor wie zo’n kruis eigenlijk bestemd moet zijn, voor de zieke of de familieleden?
Op basis van dit eerste overleg was voor alle betrokkenen duidelijk dat hier niet gevraagd werd om een bonte, gouden, gekke creativiteit. In plaats daarvan moest het gaan om een gereduceerde, doordachte vorm met een hoge herkenbaarheidsgraad die aanknoopt bij kindheidservaringen. Ook werd teruggegrepen op het concept van een de Russische pop met een pop in een pop.
Hierdoor ontstond het idee van uitneembaar kruis dat aangeboden kan worden aan de stervende. Het kruis biedt de gast maar ook de familieleden de mogelijkheid om samen een nieuwe, zij het pijnlijke, weg op te gaan.
Het kruis is nog gesloten – het kleine binnenkruis, het persoonlijke, is geborgen in het grote buitenkruis. Het is een deel van Hem.
Het binnenkruis is eruit gehaald en wordt door de gast als zijn eigen kruis aangenomen. Hierdoor opent zich zijn blik. Een uitweg doemt op, een doorgang gaat open – voor de gast alsook voor de familieleden.
*******
Udo Mathee: KruisDoorgang/DoorgangsKruis, 280 x 210 mm, glas, staal en hout, 2009. Het binnenkruis kan beschilderd worden of niet. Prijs op aanvraag bij de kunstenaar.
Udo Mathee is lid van de Vestischen Künstlerbund, Recklinghausen en van de Deutschen Gesellschaft für Christliche Kunst (DG), München.