ArtWay

Kunstenaars openen onze ogen voor rijkdom en betekenis. Sandra Bowden

Kunstenaars

Mathee, Udo - BM - Johannes Manz

Sinnvoll: een kunstwerk van Udo Mathee

 
 
Een nieuwe vorm van taal
 
door Johannes Manz
 
Udo Mathee is een kunstenaar die zijn thema’s eerst in woorden uitwerkt en vervolgens via de inhoud en betekenis van de woorden tot een kunstwerk omvormt. Zo komt het niet zelden voor dat zijn werken titels hebben die, zoals hij zelf zegt, onzin en toch betekenisvol zijn.
 
Als voorbeeld van zijn werkwijze kan zijn werk Sinnvoll dienen: in de Duitse taal kent men het begrip 'das hat Sinn' in tegenstelling tot de Amerikaanse uitdrukking 'that makes sense' dat betekent dat iets logisch is of hout snijdt. 'Zin hebben' is dieper en fundamenteler en veronderstelt een transcedent niveau, terwijl 'making sense' meer op een functioneel niveau ligt. Het woordspel 'sinnvoll' en 'voll Sinn' beduidt het omgekeerde van leegheid. 'Zinvol' betekent helemaal opgevuld zijn met zin en impliceert volheid, overvloed en zegen.
 
De vaas met aan de buitenkant de titel „Sinnvoll“ is ongeveer 67 cm hoog en uit eikenhout vervaardigd. Hij is van buiten met acryl, oliekrijt en viltstift beschilderd en van binnen met bladgoud beplakt. Aan de buitenkant van het vat zit een diepe scheur die loopt van de bovenrand tot aan de bodem. Goud licht schemert door de scheur als er van boven licht in de vaas valt.
 
Een vaas met een scheur? Zinvol?
Wat voor zin heeft een vat dat zulke ernstige schade heeft opgelopen?
Is zo’n vat niet onbruikbaar?
Zinloos?
 
Om de bedoeling van de kunstenaar met het werk Sinnvoll beter te begrijpen is het van belang dat men weet dat voor Udo Mathee vaten staan voor mensen. Ook in zijn huizenserie en tekeningen is dit een steeds terugkerend thema.
 
 
 
 
Hij zoekt in zijn werk naar de betekenis en waarde van de mens op grond van zijn goddelijke roeping door Jezus Christus, namelijk dat hij een zoon of dochter van de hemelse Vader is, maar zich maar al te vaak laat bepalen door zijn nut, bruikbaarheid en platte menselijke waarde-ideeën.
 
In het werk van Udo Mathee komen respect en ontzag voor de mens en de uniekheid van ieder individu naar voren, ook voor de mens die niet aan de gangbare norm voldoet. 'Vaak leest men alleen aan de verwondingen van een mens zijn ware innerlijk af, zijn hart, zowel in positieve als negatieve zin,' zegt hij.
 
De zin van ieder mens wordt bepaald door God, wiens schepselen wij zijn. Na Pinksteren en de uitstorting van de heilige Geest kan er geen twijfel meer over bestaan dat onze zin niet alleen door menselijke waarden wordt bepaald, maar ook door de liefde van de Vader die hij ons in Christus heeft getoond. Hij heeft het verworpene uitverkoren, dat wat voor de wereld niets is. Meer nog: wij hebben zijn zegel ontvangen, wij zijn vervuld van zijn heilige Geest die in ons hart is uitgegoten. Wij kunnen in hem rusten, want zijn kracht is sterk in onze zwakte. 'Maar wij zijn slechts een aarden pot voor deze schat; het moet duidelijk zijn dat onze overweldigende kracht niet van onszelf komt, maar van God' (2 Korintiërs 4:7).
 
Bijna precies 100 jaar geleden heeft Apollinaire, mede-initiator van het surrealisme, het volgende gedicht geschreven:
 
O mouths, mankind is in search of a new form of speech
With no grammar of any language will we be able to talk
For these ancient languages are close to death
It is really sheer habit and laziness
That makes us continue to use them for poetry
But they are like invalids who haven't the strength to say no
People would soon get used to being dumb
Mime is good enough for the cinema
But we must decide to speak
To move our tongues
To splutter and stammer
We want new sounds new sounds new sounds
 
Honderd jaar later wacht de wereld meer dan ooit op kunstenaars die zich door de kracht van de heilige Geest laten bewegen en spreken, stamelen en werken om in de taal en kracht van de heilige Geest kunst te scheppen. Udo Mathee is een van diegenen die zich op die weg hebben begeven om het te proberen.
 
**********
 
Udo Mathee: Sinnvoll, eikenhout, aan de buitenkant beschilderd met acryl, oliekrijt en viltstift en binnenin beplakt met bladgoud, ca. 67 cm hoog x ca. 40 cm breed, 2010.
 
Udo Mathee is lid van de Vestischen Künstlerbund, Recklinghausen en van de Deutschen Gesellschaft für Christliche Kunst (DG), München. Hij werkt hoofdzakelijk met hout. Udo Mathee werd geboren in 1952 en volgde vanaf 1967 een opleiding tot machinebankwerker en studeerde vanaf 1970 werktuigbouw en aansluitend kunst bij Prof. Schönwald aan het Institut für Kunsterziehung in Aken. Hij woont en werkt sinds 1995 in Coesfeld als beeldhouwer en journalist.
 
Johannes Manz is stichter en galeriehouder van Galerie ASPEKT, Maximilianstraße 18, 67433 Neustadt, Duitsland. 
 
ArtWay beeldmeditatie 26 juni 2011