ARTWAY:
OPENING EYES,
HEARTS & MINDS
Volg ons
Kunstenaars
Goede, Kees de - BM - José Verheule
Kees de Goede en Bert Schierbeek
Maak je geen zorgen…
door José Verheule
Bij mij thuis hangt een poster met de tekst:
hoe
als je je
met zorgeloosheid
kon omringen
en dat dat
je ruimte
was
Ik had gelezen dat je deze poster in XXL formaat kon bestellen en dat leek me wel wat. Maar toen hij in een reusachtige koker werd afgeleverd, bleek hij zo immens groot dat hij nergens anders paste dan boven ons bed. Als ik ’s avonds in bed stap is dat het laatste wat ik zie voor ik het licht uitdoe. En dat is zo gek nog niet, want juist dan wil ik nog wel eens beginnen met piekeren.
De tekst staat tegen een achtergrond van vrolijke verfspatten in alle kleuren van de regenboog, zoals de eerste werkstukken van peuters met vingerverf op een groot vel. Er spat een uitbundige zorgeloosheid vanaf die je bij het opgroeien onherroepelijk verliest.
Jezus prijst ons in Matteüs 6: 25-34 onbezorgdheid aan. Maar is dat niet wat naïef van Hem? Als volwassen mensen kunnen wij niet anders dan ons bewust zijn van alle gevaren die ons omringen. En dat is maar goed ook. Kleine kinderen kunnen alleen een onbezorgd leven leiden als wij de zorg voor hen op ons nemen.
Als Jezus het heeft over het gras dat er heden is en morgen in de oven geworpen wordt, roept Hij bij zijn toehoorders Psalm 103 in herinnering. Voor de mensen die toen naar Hem luisterden een heel bekende psalm, waarin staat:
De sterveling – zijn dagen zijn als het gras,
als een bloem in het veld, zo bloeit hij :
wanneer de wind daarover is gegaan,
is zij niet meer, en haar plaats kent haar niet meer.
Jezus is zich wel degelijk bewust van de hachelijkheid van ons bestaan. Bloemen en vogels hebben geen vertrouwen nodig, simpelweg omdat zij zich niet bewust zijn van hun vergankelijkheid en kwetsbaarheid. Maar wij des te meer. Hoe gemakkelijk schieten we daardoor in een kramp.
‘Eten, drinken en kleding, zeker, uw hemelse Vader weet dat u het allemaal nodig hebt,’ zegt Jezus. Maar als de zorg daarover allesoverheersend wordt, als het je volledig in beslag neemt, dan word je een kortzichtig en bekrompen mens. Dan cirkel je rond jezelf. ‘Want waar uw schat is, daar zal ook uw hart liggen,’ zegt Jezus. Dat is dan je leven. Maar leven is meer! Het is Gods bedoeling dat we aan meer dan het materiële toekomen.
Er is iets vreemds met geld, ik weet niet of u dat herkent, maar geld heeft altijd geld nodig. De gedachte aan geld brengt ons zelden in een zorgeloze stemming. Daar tegenover houdt Jezus ons voor dat vertrouwen in God en het zoeken van zijn koninkrijk onze zorgen relativeert. ‘Zoek eerst Gods koninkrijk en zijn gerechtigheid en dit alles, voedsel en kleding, zal u daarbij gegeven worden.’ Gods koninkrijk is een land waar ruimte is voor zorgeloosheid en voor de ander.
Een paar dagen geleden is voor de Joden het Loofhuttenfeest begonnen. Het is een feest waarop een voorproefje wordt genomen op dat koninkrijk van God. En daarmee is het een oefening in zorgeloosheid. Een week lang wordt er gekampeerd in een zelfgemaakte hut van takken, met een open dak naar de hemel. Er wordt genoten van het goede leven, van de opbrengst van de oogst, en in het gezelschap van familie en vrienden gelachen en gedronken. Een feest op de grens van zomer en herfst. Van dat moment kun je alleen genieten als je je niet bij voorbaat zorgen maakt over de koude, donkere dagen die eraan zitten te komen.
‘Maak je geen zorgen voor de dag van morgen, die zal zijn eigen zorgen hebben,’ raadt Jezus aan, ‘iedere dag heeft genoeg aan zijn eigen zwaarte.’ Probeer het leven dag voor dag te leven. Dat is de menselijke maat. Verder kunnen we niet reiken, al denken we vaak van wel. En probeer de dag van vandaag te vullen zoals je dat zou doen in het koninkrijk van God. Sta open voor de mensen om je heen. Donkere wolken kunnen een forse schaduw werpen, maar die schaduw blijft altijd getekend door het licht dat kleur en ruimte geeft aan ons bestaan, als onbekommerde verfspatten.
*************
Kees de Goede (beeld) en Bert Schierbeek (tekst): Hoe als je je, poster, © Plint. www.plint.nl
Kees de Goede (1954). Ondanks de beperking tot een aantal beeldelementen weet Kees de Goede een grote dynamiek te creëren. In de stilering van zijn vormen (die vaak het midden houden tussen geometrisch en organisch) manifesteert zich een constructieve manier van werken. Ieder werk is het resultaat van zorgvuldige overwegingen. www.keesdegoede.nl
Bert Schierbeek (1918-1996) was een schrijver, die aan de wieg stond van de Vijftigers, een belangrijke literaire beweging waarvan onder anderen Remco Campert, Simon Vinkenoog en Lucebert deel uitmaakten.
José Verheule (Zaandam) is theoloog. Ze is met vervroegd emeritaat na als predikant werkzaam te zijn geweest in de PKN.
ArtWay beeldmeditatie 26 september 2010