Marchuk, Ivan - BM - Anna Mgaloblishvili

Ivan Marchuk: Vrouw met een lamp

Stralende lichten

door Anna Mgaloblishvili

Ivan Marchuk is een Oekraïense kunstenaar, geboren in het dorpje Moskalivka. Hij ontwikkelde zijn eigen ‘Plentanizm’ techniek, waarbij hij verfstreken gebruikt om kleurige afbeeldingen met pasteuze oppervlakken te scheppen, die het leven en mystieke ervaringen dooreen weven. Deze naam komt van het Oekraïense woord plontati, vlechten. De schilderijen zijn volgens de kunstenaar bedoeld voor meditatie; zij geven vrede en rust.

Vrouw met een lamp geeft een vrouw weer met een lamp in haar hand. Het werk is geschilderd in een warm bruinoranje kleurenpalet. Het is een ongewoon en mysterieus werk en lijkt wat dat betreft op de schilderijen van Rembrandt, een van favoriete kunstenaars van Marchuk. Op het eerste gezicht lijkt het doek voor zich te spreken, maar als we het nader bekijken, gaan we ons stapje voor stapje realiseren dat een groot aantal vragen zich aandienen: houdt de afgebeelde figuur de lamp eigenlijk wel vast met haar hand? Is het wel haar lamp? Maken haar handen een gebedsgebaar? Of zorgen ze voor het licht? Het is zelfs moeilijk vast te stellen of de handen wel haar handen zijn.

Het enige dat buiten kijf staat is het licht van de lamp, het wonderbaarlijke licht. Hoe meer je ernaar staart, hoe meer het je verwarmt. Hoe meer je het in je opneemt, hoe helderder het schijnt. Hoe langer je ernaar kijkt, hoe zekerder je bent dat dit het Ware Licht is.

Symbolisch is de lamp een menselijk lichaam. Een brandende lamp is het heldere licht van een mens met een wijs hart, die de genade van geduld kent en klaar is voor de rechtvaardige strijd, die altijd  open is voor een wonder en nooit toegeeft aan onrecht, die nooit onverschillig blijft omdat zij/hij weet heeft van liefde.

Er wordt wel gezegd dat bovennatuurlijke geestelijke wezens als ze naar de aarde kijken geen volkeren, grenzen van landen en gezichten van mensen onderscheiden. Het enige dat ze waarnemen is het licht, het licht van lichtgevende mensen. Ieder licht is een mensenleven.

*******

Ivan Marchuk: Vrouw met een lamp, 1987, acryl op doek, 100 ×100 cm.

Ivan Marchuk is een Oekraïense kunstenaar die in 1936 in de Sovjetperiode werd geboren. Van 1956-1965 studeerde hij aan de Academie van Lviv. Marchuk kreeg geen officiële erkenning in het Oekraïne van de Sovjettijd en werd niet toegelaten tot de kunstenaarsbond, maar maakte naam als de informele leider van de Oekraïense ondergrondse kunstbeweging. In 1988 emigreerde hij naar Australië en woonde daarna in Canada en de VS, waar hij wijde erkenning ontving. In 1990 bezocht Marchuk Oekraïne voor zijn eerste officiële tentoonstelling in Kiev in het Oekraïense Staatsmuseum voor Kunst, nu het Nationale Kunstmuseum van Oekraïne. In 1996 werd hij verkozen tot Kunstenaar van de mensen van Oekraïne. In 1997 won hij de nationale prijs van Taras Shevchenko. In 2001 keerde Marchuk naar Oekraïne terug. In 2006 nam de International Academy of Modern Art in Rome Marchuk op in het ‘Gouden Gilde’ als honorair lid van de wetenschappelijke raad van de academie. Vandaag zijn 51 kunstenaars vanuit de hele wereld in het gouden gilde opgenomen. In 2007 werd Ivan Marchuk opgenomen in de lijst ‘A hundred geniuses of our time’ van de Britse krant The Daily Telegraph. Hij woont en werkt in Kiev.

Anna Mgaloblishvili  is een schilderes en kunsthistorica uit Georgië. Ze studeerde aan de Tbilisi Staatsacademie voor Kunst. Ze neemt regelmatig deel aan exposities in Georgië en daarbuiten en was curator van verschillende kunstprojecten. In 2004 promoveerde zij in de kunstgeschiedenis. Haar dissertatie ging over de ontwikkeling van schilderingen in kerken in Georgië aan het begin van de 20ste eeuw  (1900-1921). Sinds 2006 is zij professor aan de kunstgeschiedenis en kunsttheorie afdeling van de Tbilisi Staatsacademie voor Kunst. https://amgalobeli.wixsite.com/annaart

ArtWay beeldmeditatie 29 mei 2022