B jaar veertigdagen 2 - Transfiguratie Olayinka 1

Augustin Kolawole Olayinka: De Transfiguratie

Jezus leidt ons naar het einde van de geschiedenis

door Christian Weber

Het perspectief van dit beeld is opvallend in vergelijking met de meeste uit­beel­dingen van de Transfiguratie of de Verheerlijking op de berg. Op de voorgrond geen knie­lende of liggende discipelen, maar Jezus die de kijker tegemoet komt, ge­volgd door Mozes en Elia. Drie discipelen staan op de achtergrond, wat lager op de berg. Ze krijgen een achteraanzicht van de drie figuren op de voorgrond en zien de god­de­lijke werkelijk­heid zogezegd op de rug (vgl. Exodus 33:23). Twee van hen houden hun han­den voor hun ogen tegen het verblindende licht.

Mozes en Elia staan niet naast Jezus en zijn niet met hem in gesprek, maar ze lo­pen ach­ter hem als zijn gevolg. Mozes houdt de stok vast waarmee hij wonder­tekenen deed (Exodus 4:2) en hij draagt de gordel van het pesachmaal (Exodus 12:11). Elia draagt een een­vou­dige profeten­mantel, een haren kleed (2 Koningen 1:8). De vlammen aan de onderkant van zijn kleed zouden kunnen refereren aan Gods wonderbaarlijke vuur op de Karmel.

Ook de kleurstelling valt op: overheersend zijn de warme aardkleuren bruin en oker. Het groen en rood van de hemel komen terug in het kleed dat Jezus draagt. Zijn nimbus en het boven­ste deel van zijn kleed zijn roze. En verwijst het groen onderaan zijn mantel misschien naar de duivel, met wie Christus over een korte tijd oog in oog zal staan in het kwaad van het kruis?

In deze uitbeelding van de Transfiguratie door de kunstenaar vertoont Jezus zich niet slechts aan zijn discipelen. Jezus komt naar ons toe, hij nodigt ons uit om hem te volgen en ons aan te slui­ten bij zijn volge­lingen – op weg naar het einde van de geschiedenis.

******

1. Augustin Kolawole Olayinka: De Verheerlijking van Jezus (1997). (1997). missio-Kunstkalender 2002 no. 5 © missio Aachen.

2. Olayinka aan het werk. Zijn tweede zoon kijkt toe.

3. Olayinka werkt aan kleibeelden. Foto: Shirabe Ogata (2008). Uit Ogata 2016, p. 607, fig. 36.

Augustin Kolawole Olayinka werd in 1964 geboren in Ibadan, Nigeria, en ont­dekte als kind zijn artistieke vermogens. Door bemiddeling van een oom kon hij in de leer bij de kunstenaar Bayo Ogundele in Ile-Ife. Net als zijn bekende broer Rufus Ogundele behoorde Bayo tot de Oshogbo-school, in het midden van de jaren zestig opgericht door Georgina en Ulli Beier (zij een schilderes uit Enge­land en hij een taalkundige uit Duits­land). Typerend voor de Oshogbo-stijl zijn platte composities, het gebruik van primaire kleuren, gezichten als Afri­kaanse mas­kers, en onderwerpen uit de Yoruba-cultuur (zoals mythologie, dans en land­bouw). In 1986 slaagde Olayinka voor het toe­latingsexamen van de uni­versiteit in Ile-Ife en kon hij vier jaar kunst studeren. Toen hij in 1983 de Mis­sion Kunst­prijs won, werd hij voor drie maanden uit­genodigd in Aken en kreeg hij internationale erkenning. Om zijn schamele inkomen aan te vullen verdiende hij soms bij als motortaxichauffeur. Tussen 2008 en 2012 kreeg hij diverse opdrachten van katholieke kerken in Nige­ria. Ola­yinka en zijn gezin horen bij een in 2006 gestichte pinksterkerk en hij is daar actief als koor­dirigent en zondag­schoolleraar. Verder blijft hij de kost verdienen met kunstop­drachten, waarbij een breed scala aan stijlen en tech­nieken aan bod komt (schilderen, textieldruk, kleireliëf, cementbeelden).

Literatuur

missio-Kunstkalender (1995) no. 9, (2002) en (2007) no. 2

Gregor von Fürstenberg and Vellguth, Klaus (hrsg.), Mein Bild von Weih­nachten. Was Prominente glauben. Kevelaer 2006, 13.

Gregor von Fürstenberg en Klaus Vellguth (hrsg.), Mein Bild von Ostern. Was Promi­nente glauben. Kevelaer 2007, 11.

Shirabe Ogata,「アーティスト」として生きていく= ‘To Live as an Artist. The Way the Arts are Practiced in the City of Ile-Ife’, in: Bulletin of the National Museum of Ethnology Osaka, Japan vol. 40 nr. 4 (2016), 547-618. [doi.org/10.15021/00006074]

Deze meditatie is een fragment uit het boek Wie andere Kulturen die Bibel sehen. Ein Praxisbuch mit 70 Kunstwerken aus 33 Ländern (Zürich: TVZ, 2020) van Christian Weber,  www.tvz-verlag.ch/buch/wie-andere-kulturen-die-bibel-sehen-9783290182748/?page_id=1   

ArtWay beeldmeditatie 4 oktober 2020