Hebreeën 13:2 - T. Schmalz: Angels Unaware

Timothy Schmalz: Angels Unaware

140 vluchtelingen en 140 heiligen

door Reinier Sonneveld

Een bronzen sculptuur van een boot met 140 mensgrote vluchtelingen. Hedendaagse en historische. En dat voor onbepaalde tijd op het Sint Pietersplein in Rome. Twee weken geleden werd het beeld onthuld (29 september 2019). Het is nogal een statement, ook van paus Franciscus, die de plaatsing zelf overzag en zijn zegen gaf. 

De Canadese kunstenaar Timothy P. Schmalz schrikt niet terug van stevige spirituele gebaren. Eerder besprak ik zijn Homeless Jesus, een bronzen dakloze man, die wereldwijd in diverse steden op bankjes ligt en bij wie je pas in tweede instantie de littekens in de handen en voeten ziet. Het kan een schok opleveren, maar is tegelijk nauw verbonden aan hoe Jezus zichzelf zag. Hij had geen plaats om te slapen, zei hij zelf. En hij zei dat als je iemand gekleed hebt, je hemzelf hebt gekleed. 

En nu dit monumentale werk met als titel Angels Unaware. Schmalz verwijst naar de bijbeltekst waarin staat dat je gastvrij moet blijven, want 'sommigen van ons hebben zonder het te weten engelen ontvangen'. Het getal van 140 vluchtelingen versterkt dit: er staan ook 140 heiligen rondom het plein. Het is een vergelijkbare gedachte als Homeless Jesus: het goddelijke verschuilt zich waar je het minst verwacht. 

Misschien is dat het wel wat Jezus is komen doen: het terugwinnen van deze wereld voor God, en dan alle hoeken en gaten van de wereld, en uiteindelijk bij zijn sterven zelfs de dood veroveren. Overal scheen hij zijn licht, op de meest onverwachte plekken, zodat wij sindsdien op de meest onverwachte plekken God kunnen verwachten. 

Dat is een bredere betekenis van Schmalz' oproep tot gastvrijheid: het openstaan voor nieuwe wijsheid, voor veranderingen in je levenspad, voor inzichten die je misschien wel tegenstaan. 

De politieke dimensie van de vluchtelingencrisis is diep gepolariseerd. Wat beide polen vreemd genoeg verbindt, is hun opkomen voor de zwakkeren. De ene pool ziet de kwetsbaarheid van wie van over de grens komen, de andere pool ziet de kwetsbaarheid van wie binnen onze grenzen zijn. Ik zie een mate van empathie die beide polen delen. Misschien biedt het werk van Schmalz ook zo'n brug. Door zijn historische aanpak suggereert hij: wij zijn allemaal vluchteling. 

*******

Timothy Schmalz: Angels Unaware, 2019, brons, Sint Pietersplein, Rome. Illustraties: Angels Unaware: https://www.bbc.com/news/world-europe-49886953; Homeless Jesus: https://ca.news.yahoo.com/qa-with-timothy-schmalz-the-sculptor-behind-204214223.html. 

Timothy Schmalz (1969) is een katholieke Canadese beeldhouwer. Zijn werk is figuratief en werd op veel plaatsen in de wereld geplaatst, waarvan een aantal sculpturen in kerken in Rome en het Vaticaan. Schmalz beschrijft zijn werk als visuele vertalingen van de Bijbel. Daarnaast maakt hij ook publieke beelden zonder religieuze thematiek zoals monumenten voor veteranen en brandweerlieden. Hij streeft ernaar dat zijn beelden de kijkers niet alleen raken, maar hen ook deel van het werk laten voelen. https://www.sculpturebytps.com/about-the-artist/

Reinier Sonneveld is schrijver en spreker. Hij is vooral bekend van een aantal boeken over het christelijke geloof (zoals Jutten, De kern, Het goede leven, De stilte van God, Gids voor de laatste dagen en Het vergeten evangelie) waarvan er in totaal meer dan een kwart miljoen exemplaren werden verkocht. Veelbesproken waren de glossy's Jezus! en DOOD, die hij mede bedacht en ontwikkelde. Verder werkte hij aan diverse spraakmakende projecten, zoals 7keer7, de Goot 500 en Denkstof. Voor kinderen schreef hij ruim 100 liedjes, een prentenboek en drie musicals. Hij was een van de oprichters van het online magazine Lazarus. Momenteel werkt hij aan een roman, een film en een musical en geeft hij coaching op Vlieland bij Nieuwe Uitzichten. Recent kwam zijn graphic novel Het lied van de vlinder uit en begon de Liedjesbijbel, waarbij de komende twaalf jaar elke maand een nieuw liedje en verhaal voor kinderen uitkomt.

ArtWay beeldmeditatie 13 oktober 2019