ArtWay

Kunstenaars openen onze ogen voor rijkdom en betekenis. Sandra Bowden

Kunstenaars

Versteeg, Hansa - BM - Aniko Ouweneel

Hansa Versteeg: Madonna del Mare Nostrum, Mantel der Liefde

Mantel der liefde

door Aniko Ouweneel-Toth

Deze iconische moderne Madonna staat in haar volle waardigheid, zij kent geen angst meer. Haar thermische nooddeken verwijst naar de vele andere moeders aan de kusten van de Middellandse Zee. Zo is zij helemaal van deze tijd. Tegelijkertijd is zij de tijdloze moeder die welbewust de belofte voor de toekomst in haar armen draagt. Zij is een vraag geworden: sluit jij ons in je hart? 

Je kijkt naar deze moeder met kind en begrijpt dat je heel veel niet weet. In onze onwetendheid worstelen we met wat we moeten vinden van het wereldgebeuren en hoe te reageren op het appèl dat daarvan uitgaat. Zij lijkt rechtstreeks uit de woelige wateren van de Middellandse Zee gered. Alleen zij is niet ziek, vies, uitgeput of ondervoed. Helemaal niet behoeftig.

Moeder en kind zijn met waardigheid bekleed. De mantel der liefde is om hen heen in de vorm van een reddingsdeken, een eerste teken van zorg en aandacht. Het folie kleedt hen en houdt hen warm. Maar er is meer aan de hand. De kleuren verwijzen naar een goddelijke aanwezigheid, of misschien zelfs een goddelijke oorsprong. Alsof de Vader zelf ook aanwezig is in het beeld.

De Madonna en haar kind kennen geen angst omdat zij geliefd zijn. Bedekt zijn met de mantel der liefde is de kern van hun waardigheid. En deze is niet afhankelijk van een nooddeken of onze reactie op hun aanwezigheid. Ze schenkt hun zelfrespect, sereniteit, een innerlijke koninklijke houding. En deze liefde verdrijft alle angst.

Zij is helder en kalm. Het is een eer haar te ontvangen.

Het olieverfschilderij Madonna del Mare Nostrum maakt deel uit de hedendaagse kunstpelgrimage Art Stations of the Cross. Het is de eerste statie in deze contemporaine statiegang en is in de Amsterdamse Nicolaasbasiliek geplaatst. Net zoals de laatste locatie van de route, de Oude Kerk, is de basiliek gewijd aan de Heilige Nicolaas, beschermheilige van o.a. kinderen, schippers en de havenstad Amsterdam. 

Madonna del Mare Nostrum staat vóór het Maria Altaar en onder de muurschildering van de eerste statie in de kerk (want iedere rooms-katholieke kerk heeft zijn eigen statiegang), waarin Jezus ter dood wordt veroordeeld. 

*******

Hansa (Hans Versteeg): Madonna del Mare Nostrum, Mantel der Liefde2017, olieverf op doek, 125 x 125 cm.

Hansa (Hans Versteeg) maakt vanaf de eeuwwisseling een snelle ontwikkeling door. Als veelzijdig ontwerper neemt het vrije werk een steeds belangrijkere plaats in, aanvankelijk in de vorm van fotografie maar in de jaren 10 volgt een ook voor hem onverwachte stap naar schilderkunst in olieverf. In korte tijd heeft hij zich ontwikkeld tot een schilder met een zeer groot talent voor stofuitdrukking, vergelijkbaar met de meesters uit de 17de eeuw waaronder Gerard ter Borch. Hansa vindt zijn onderwerpen echter in de eigentijdse wereld van de 21e eeuw zoals blijkt uit onder meer zijn bloemstillevens verpakt in cellofaan. Zijn schilderijen, die vaak neigen naar het hyperrealisme, kenmerken zich door een spel van sprankelende en soms contrasterende kleuren, licht, reflectie, beweging en een fotografische benadering van de afgebeelde objecten door deze te verscherpen of juist te vervagen. Hierdoor ontstaat een focus effect dat in de schilderkunst slechts zelden is toegepast. De schilderijen stralen een ingetogen rust en sereniteit uit, waardoor de intimiteit van het kunstwerk gewaarborgd wordt. Dat is volgens Hansa waar een geslaagd kunstwerk aan moet voldoen: het herbergen van intimiteit en het vinden van de perfecte balans tussen het emotionele en het rationele. drs. Diana P.T. Kostman, kunsthistorica

Anikó Ouweneel is cultuurhistoricus en tentoonstellingsmaker. Samen met Marleen Hengelaar-Rookmaaker is zij curator van Art Stations of the Cross. Meer info: www.visiodivina.eu en Stations of the Cross — Henry Luce III Center for the Arts & Religion (luceartsandreligion.org).

ArtWay beeldmeditatie 10 maart 2019