Bos, Irene van den - BM - Aniko Ouweneel

ArtWay beeldmeditatie 10 mei 2015

www.artway.eu

Irene van den Bos: Levenslijn

Een dunne lijn

door Anikó Ouweneel-Tóth

Er zijn beelden die je heel lang bij blijven. De levenslijn van Irene van den Bos was er zo eentje voor mij. Jaren geleden, als jurylid van de jaarlijkse CNV Beeldende Kunst themadag, bestudeerde ik het onderzoek van Irene naar het thema water. Zij onderzocht bijna twee jaar lang manieren om de menselijke kwetsbaarheid uit te drukken aan de hand van documentairebeelden en experimenten met verschillende materialen. Na de serie The Flood experimenteerde zij verder met het thema ‘below water’.

Bovenstaand schilderij maakte indruk op mij. Inmiddels is veel van deze serie – zoals vaak met kunstwerken gebeurt – verkocht, weggegooid of overgeschilderd. Dit doek bestaat ook niet meer, alleen nog als afbeelding op een foto en in ieder geval op mijn netvlies.

Over de hele wereld zijn er regelmatig overstromingen door stormen, klimaatverandering, ontbossing, rampspoeden of verkeerd watermanagement. Velen gaan verloren. Ook gebeuren er dagelijks bijzondere reddingen. Meestal niet voor de ogen van anderen.

Op deze afbeelding, ergens in de wereld, op een stormachtige grijze dag in een grijze moddermassa, zijn twee mensen aan het vechten voor het leven van een ander. De strijd is weergegeven alsof het door een verrekijker vanuit de verte wordt waargenomen. Het is niet haarscherp en het gebeurt net. In het midden zien we de drenkeling, bijgestaan door twee helpers. Zelfs de uitgegooide lijnen zijn zichtbaar. Je ervaart de concentratie, de notie van spoed en de dunne lijn tussen leven en dood. Heeft hij de tweede lijn al te pakken? Gaat het lukken? Hoe gaat het verder?

Het is gewoon feitelijk weergegeven, maat toch word je gewaar dat hier een hevige strijd plaatsvindt. Schijnbaar koel, maar het beeld laat ons niet onberoerd. We weten niet of de reddingsactie zal gaan lukken. Misschien wel, suggereren wat zachte kleuren en lichtaccenten verweven in het beeld. Het is in ieder geval niet hopeloos. De kracht van de moddermassa houdt de twee redders niet tegen. Zij zijn er en zij blijven er, totdat het duidelijk is naar welke kant de balans van de krachtmeting uitslaat.

Levenslijn gaat over kwetsbaarheid, vergankelijkheid en kracht in eenheid.

Het daagt mij uit.

Dit schilderij was het uitgangspunt voor de ets die aan de donateurs van het gisteren uitgekomen Handboek voor kunst in de kerk wordt uitgereikt als dank voor hun steun. Hier ziet u de ets:

*******

Irene van den Bos: De levenslijn, 2010, olieverf op doek, 2010, 160 x 50 cm.

Irene van den Bos: Levenslijn, 2015, ets, 25 x 18 cm.

Irene van den Bos houdt zich in haar werk vooral bezig met de thema’s tijdelijkheid en kwetsbaarheid. Ze kiest haar medium en onderwerpen intuïtief. Als bronmateriaal gebruikt zij beelden van mensen. Ze is vooral geïnteresseerd in hun lichamelijkheid en hoe ze hun kleding dragen. Daarnaast probeer ik mij in te leven in hun persoonlijkheid en psyche. Ondanks dat ik schilder en teken wat ik zie, is er een hoge mate van abstractie. Het oorspronkelijke beeld maakt ze eigen door een proces van vervorming en vervaging. De beelden hebben daardoor een zachtheid en worden steeds ongrijpbaarder. Voor meer informatie over Irene ’s kunstwerken, ziw www.studioirene.nl.

Anikó Ouweneel-Tóth is cultuurhistoricus en kunstadviseur gespecialiseerd in hedendaagse christelijke kunst. Zij studeerde Engelse literatuur en taalkunde en Finse cultuur en taal in Budapest. Later studeerde zij Cultureel Erfgoed aan de Universiteit Utrecht. Zij werkte mee aan het internationaal project ‘Converting Sacred Spaces’ in opdracht van Museum Catharijneconvent.