ArtWay

Kunstenaars openen onze ogen voor rijkdom en betekenis. Sandra Bowden

Kerk en kunst -> Materiaal voor kerkelijk gebruik

Psalm 8 - Piet van der Zee

 Piet van der Zee: Thuis in Gods Huis – De hoofdbewoner

 
 
Signatuur van de Schepper
 
door Frouckje van der Wal
 
Heer, onze Heer, hoe heerlijk en verheven
hebt Gij uw naam op aarde uitgeschreven –
machtige God, Gij die uw majesteit
ten hemel over ons hebt uitgespreid.
 
Psalm 8:1 uit het Liedboek voor de Kerken (1973)
 
Het zal ongetwijfeld één van de eerste psalmversjes zijn geweest die ik uit mijn hoofd moest leren op de gereformeerde basisschool, Psalm 8 vers 1. Een kort versje, bijna identiek aan het laatste versje van dezelfde psalm. Zal ik de psalm toen begrepen hebben? Vast niet! Dat is pas later gekomen, maar toch, de woorden staan sindsdien gekerfd in mijn geheugen. Van de psalm ben ik gaan houden. Wat weet David in dit vrij korte lied veel te vertellen. De beelden vliegen voorbij; van heel groot en machtig – de hemel, het werk van uw vingers, de maan en de sterren door u daar bevestigd­ – tot heel klein en kwetsbaar – de stemmen van kinderen en zuigelingen. Het plaatst mij, mensenkind en sterveling, in die grote wereld van God.
 
Afgelopen jaar maakte ik kennis met Piet van der Zee (1952) en zijn werk. In opdracht van zijn kerkelijke gemeente, de Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt) in Bodegraven maakte hij een serie schilderijen die pasten bij het jaarthema van 2010, Thuis in Gods huis. Als uitgangspunt nam hij de titels van de zes hoofdstukken van het gelijknamige boekje van Ds. Gerrit Gunnink over eigentijds gereformeerd zijn dat als leidraad fungeerde voor het kerkelijke jaarthema. Dit schilderij vormt de eerste uit de rij. Van der Zee schrijft er zelf over:
 
Wie is de hoofdbewoner?
 
Sinds de werking van de ruimtetelescoop Hubble zijn de mooiste beelden te zien van het uitspansel. Neem maar eens een kijkje opwww.HubbleSite.org. Hoe ziet een sterrennevel er uit, wat is de vorm van ons eigen melkwegstelsel? Zou het zoiets kunnen zijn als het schilderij laat zien? De Bijbel is er al snel bij om van het raadsel van de kosmos aan de mens te vertellen. Verderop wordt Abraham door God meegetroond naar buiten en wordt een nageslacht beloofd ‘als de sterren aan de hemel’ (Genesis 15:5). Wat een onbegrijpelijk wonder toch, God die alle sterren bij hun naam kent. Probeer het maar even voor te stellen. De almachtige God, voor wie een lichtjaar geen enkele belemmering is. Toen Job in al zijn ellende de confrontatie aanging met zijn God, kreeg hij deze wijze les ook te horen. Lees maar in Job hoofdstuk 38, vooral vs. 31-33, of ook Jesaja 40:25,26.
 
Piet van der Zee heeft een treffend beeld gevonden om één van de grote geloofsmysteries uit te beelden. Gods huis, dat omvat alles. God zelf is de hoofdbewoner. Hij is degene die alles heeft bedacht, gebouwd en ingericht. Dat is zo onvoorstelbaar groot dat ik er klein van word. Ik kan niet anders meer dan omhoog kijken, van mij af kijken. Mijn eigen sores en mijn eigen ik zijn even niet zo belangrijk als ik die grootsheid van God op mij in laat werken. Schrijver en dichter Rien van den Berg (1970) ‘berijmde’ de eerste regels van Psalm 8 voor Psalmen voor Nu als volgt:
 
O Heer, onze Heer, uw handtekening
staat prachtig onder heel de wereld.
 
Gods handtekening boven, onder en in ons bestaan. Mijn eigen krabbeltje valt erbij in het niet en dat is precies wat ik zie in het schilderij van Piet.
 
*******
 
Piet van der Zee (1952) is autodidact. Hij heeft altijd belangstelling gehad voor tekenen en schilderen, maar koos voor een heel ander beroep. De laatste vijf jaar echter is het schilderen steeds belangrijker en groter geworden in zijn leven. Piet werkt vanuit zijn huis aan schilderijen met een realistisch thema en een natuurgetrouwe weergave. Vanuit onder andere het kopiëren van schilderijen ontwikkelde hij steeds meer een eigen stijl. De serie Thuis in Gods huis was in opdracht van zijn eigen kerkelijke gemeente en omvat zes werken van 120 x 120 cm. De werken zijn geschilderd met acryl op masoniet, een oliegeïmpregneerde plaat. De serie is qua beeldtaal origineel en persoonlijk. De zes werken hangen in de Ichthuskerk in Bodegraven.
 
Frouckje van der Wal (1976) studeerde kunstgeschiedenis in Utrecht met als specialisatie Moderne en Hedendaagse Kunst. Zij is freelance tekstschrijver en houdt zich daarnaast steeds meer bezig met grafische vormgeving en beeld(redactie).
 
ArtWay beeldmeditatie 7 augustus 2011