ARTWAY:
OPENING EYES,
HEARTS & MINDS
Volg ons
Kerk en kunst -> Materiaal voor kerkelijk gebruik
Mozes en de brandende braamstruik - David Robinson
David Robinson: Op heilige grond
Op heilige grond
door Irena Tippett
Ook al is Op heilige grond een klein werk van 30 x 35 x 35 cm, uitvergroot tot levensgrote stadsculptuur zou dit beeld kunnen staan bij ieder willekeurig kantoor.
Uitgedost in zijn beste uniform (pak, das, broek met scherpe vouw) zou deze bronzen figuur niet opvallen tussen de krioelende menigte zakenlui in de stad. Hij is schoon. Zijn haar zit perfect. Hij is niet te jong en niet te oud; in de bloei van zijn leven is hij op de top van zijn kunnen. Je verwacht dat hij zijn hoofd recht houdt en dat doet hij ook. Is zijn aandacht, net als die van alle anderen, gericht op de horizon van zijn ambitie?
Duizenden zullen misschien in het voorbijgaan opmerken dat dit geen held is, geen groot generaal, geen belangrijk politicus; de mensen in de ochtendspits vinden hem waarschijnlijk helemaal niet opvallend. En toch, hoewel er in de zakenwereld geen minuut te verliezen is, zou zelfs een snelle blik op het beeld zich honderdvoud uitbetalen. Zou het sommigen opvallen dat hij zich niet haast net als zij? Zou iemand de tijd nemen om naar zijn handen te kijken, naar zijn voeten?
Blote voeten. Waarom zou deze tiptop geklede zakenman zo eerbiedig zijn schoenen hebben uitgedaan? Als we kijken naar deze serene kaarsrechte figuur met zijn hoofd naar boven gericht zien we niet wat hij ziet, maar kunnen we wel iets vermoeden van een hemelse en persoonlijke ontmoeting. Houdt hij misschien zijn schoenen in zijn handen in een gebaar van berouw?
Deze details zouden ons een man uit een ander tijdperk in gedachten kunnen brengen die net als deze man, terwijl hij druk bezig was met zijn werk, een ontmoeting had die zijn leven voor altijd veranderde. Het boek Exodus vertelt ons dat deze man, toen hij zijn schoonvaders schapen door de woestijn leidde, oog in oog stond met een tegenstrijdigheid: een groene struik die in vuur en vlam stond maar niet werd verteerd. Hij zou snel hebben kunnen doorlopen, maar om de een of andere reden deed hij dat niet.
Volgens het verhaal riep God naar hem vanuit de struik, toen hij zag dat de man stil bleef staan om te kijken. Hij sprak: ‘Kom niet dichterbij en trek je sandalen uit, want de grond waarop je staat, is heilig.’
Het is geenszins zeker dat de toespeling op Mozes’ roeping in de woestijn en op zijn ontmoeting met God van aangezicht tot aangezicht tot iedereen doordringt. Toch spreekt het beeld van David Robinson duidelijke taal: er bevindt zich heilige grond onder de blote voeten van deze eigentijdse alledaagse man.
Waarom wordt deze grond heilig genoemd? Je zou hetzelfde kunnen vragen over de grond in de woestijn bij de Horeb en het antwoord zou hetzelfde zijn: hij is heilig omdat de Heilige zich daar openbaart. Zij die gewoon zijn om mensen of plaatsen te eren zullen waarschijnlijk de gedachte verwerpen dat God zichzelf kan openbaren middenin een stad of ook in een woestijn. Zoals Barbra Streisand in haar lied ‘On Holy Ground’ voelen we ons meer thuis bij het idee dat God alleen in kerken en op heilige plaatsen te vinden is. De universele boodschap van de sculptuur is echter dat de hele wereld heilige grond kan zijn. Zie hoe de globe zich uitstrekt onder de ongeschoeide voeten.
Dit is dus de waarheid: er is geen tijd waarin of plaats waarop de levende God niet kan binnendringen. Zelfs in een stad in de ban van kopen en verkopen is God bij machte zichzelf aan mensen te openbaren. Dit betekent ook dat niemand er zeker van kan zijn dat hij hem nooit zal ontmoeten. Gods grote genade door Jezus Christus strekt zich uit naar allen die zijn stem horen.
David Robinson maakte zes verschillende maquettes met de naam Op heilige grond. Een daarvan was ontworpen als model voor een levensgroot monument, dat in zijn alledaagsheid overal in onze drukke wereld neergezet zou kunnen worden om daar stilletjes zijn tegenstrijdigheden present te stellen. Als we opzij zouden kijken, zouden we misschien de roep van het beeld horen. Zouden we eerbiedig onze schoenen uittrekken? Dan zouden we op heilige grond staan. Of zouden we onze ogen sluiten en snel doorlopen?
*******
Deze meditatie is opgedragen aan Fran Robinson, mijn vriendin en tekenpartner. Als de moeder van de kunstenaar speelde Fran een belangrijke rol in de bemoediging van David Robinson in de beoefening van zijn kunst.
*******
David Robinson: Op heilige grond, 30 x 35 x 35 cm, brons en staal, 1999.
David Robinson (1964) ontving opdrachten voor meerdere grote werken voor de openbare ruimte en privécollecties. Zijn werk maakt deel uit van veel belangrijke collecties in Canada. Voor een bibliografie en voorbeelden van zijn werk, zie www.robinsonstudio.com. Het boekLevitas/ Gravitas: the Sculpture of David Robinson, Vancouver: Robinson Studios, Inc., 2002 verdient bijzondere aanbeveling.
Irena Tippett studeerde kunstgeschiedenis aan de University of Toronto en ontdekte daarna aan Regent College de schoonheid van haar studieterrein in relatie tot haar geloof. Naast andere bezigheden spreekt en schrijft ze zo nu en dan over deze nieuw gevonden passie.
ArtWay beeldmeditatie 31 juli 2011