Koedoot-Berghout, Jolanda - BM - Heather Hancock

 Jolanda Koedoot-Berghout: Gevangen 

De sluier voorbij 

door Heather Hancock  

Iedere keer als ik naar dit werk van Jolanda Koedoot-Berghout kijk, zie ik allerlei verwijzingen naar christelijke noties en verhalen en word ik weer het schilderij ingetrokken. Op het eerste gezicht lijkt het bij dit doek met zijn felle kleuren en ruwe oppervlak te gaan om een expressief abstract werk. Thema’s als onderdrukking, kwaad, hoop en bevrijding worden opgeroepen door een kleurenpalet waarin goud (bevrijding), rood (kwaad/onderdrukking/hartstocht) en helder blauw (hoop) een hoofdrol spelen. Het net dat over het midden van het schilderij ligt, werkt als een visuele scheiding tussen de boven- en onderkant van het doek. Het net houdt wat erachter zit gevangen.

Als mijn ogen naar dit deel van het werk getrokken worden, doemen onder het net contouren van menselijke figuren op. Sommigen zijn weergegeven met een krachtige bruine kleur, anderen met een gedempter roze, grijs, wit en blauw. Beneden hen ligt een onbedekte golvende bodem van diepzwart, bruin en rood. Als je er langer naar kijkt, zie je rode harten omgeven door bruin en zwart naar de oppervlakte zwemmen. Boven het net stromen gouden, bruine en helderblauwe kleuren vanaf de bovenkant van het doek naar beneden. Ze duwen neer op de gesluierde scheiding. Wat is deze scheiding? Wie zitten eronder gevangen? 

Gevangen maakt deel uit van de kunstcollectie van Expressions for Justice, een initiatief van de International Justice Mission Nederland (IJM-NL). Deze organisatie zet zich in om rechtssystemen in te schakelen ten behoeve van slachtoffers van misbruik en onderdrukking, die de bescherming van de wet nodig hebben. IJM strijdt met name tegen mensenhandel, gedwongen prostitutie en de uitbuiting van weduwen door illegale toe-eigening van land. Expressions for Justice werkt samen met kunstenaars die hun werk willen inzetten in de strijd tegen onrecht door exposities en voorstellingen te organiseren die ingaan op allerlei onrecht in de wereld en zich uitstrekken naar verandering en hoop. 

Gevangen stelt vragen aan de orde die ook IJM bezighouden. Wat houdt de mensheid gevangen in een situatie van onrecht? Wat blokkeert de weg naar wat God voor de mens wil: hoop, waardigheid en vrijheid? Wat scheidt vrijheid van onderdrukking? Op het schilderij zien we verstrikte menselijke figuren lopen over een grond van rode harten in een duistere zee. Zijn het de mensen onder het net die lijden onder onrecht of is het net een blinddoek die hen belemmert de gezichtsloze menselijke harten te zien, die lijden onder hun voeten? In beide gevallen zitten allen gevangen. 

Ik vind dit werk confronterend. Zal ik kiezen om blind te zijn voor het leed en de onderdrukking van anderen en daarmee meewerken aan hun lot of zal ik kiezen om mijn ogen open te houden en waarlijk vrij te zijn in het bevrijden van anderen? 

******* 

Jolanda Koedoot-Berghout: Gevangen, 2012, acrylverf, pastel en net op doek, 30 x 40 cm. 

Jolanda Koedoot-Berghout onderzoekt in haar werk de impact en dynamiek van groepsrelaties. Haar schilderijen gaan vaak over families, stammen en andere groepen die ervaringen delen. Haar geloof in zowel de helende als verwoestende kracht van relaties is een terugkerend thema in haar werk. 

Heather Hancock is een klassiek pianist, singer-songwriter en kunstenthousiast. Ze is directeur van Expressions for Justice. Ze woont in Den Haag met haar man Jeff en hun twee kinderen. Voor meer informatie over International Justice Mission, zie www.ijmnl.org (Nederland). 

ArtWay beeldmeditatie 21 juli 2013