Kapoor, A. - door Jolanda Drukker Murray
Anish Kapoor: Slug
door Jolanda Drukker Murray
November 2012
Museum de Pont is een prachtig museum dat het werk van Kapoor al vanaf de opening in 1992 verzamelt. De recente verwerving van Vertigo (2008) is mede aanleiding voor een tentoonstelling met sculpturen en installaties uit de periode 1992-2012.
Anish Kapoor (1954), geboren en getogen in India, heeft een veelzijdige culturele achtergrond met een hindoestaanse vader en een joodse moeder. Zijn werk ademt een grote monumentaliteit, waarbij de individuele toeschouwer op het tweede plan komt te staan. Het 'ik' is net als in de oosterse filosofie een illusie en daarin is zijn afkomst te herkennen.
In 1972 vertrok hij naar Londen. Daar heeft hij zich in de afgelopen decennia ontwikkeld tot één van de meest succesvolle kunstenaars.
Voor Kapoor is een kunstwerk in de eerste plaats een object dat aanzet tot interactie en om dat doel te bereiken gebruikt hij uiteenlopende vormen en materialen. Zijn sculpturen van glanzend gepolijst metaal activeren niet alleen het oog, maar ook het lichaam. Door om zijn werk heen te lopen lijkt de gereflecteerde ruimte in beweging te komen.
Het contrast tussen deze spiegelwerken en Slug is dan ook groot. In het uit kunsthars vervaardigde werk uit 2009 verplaatst de aandacht zich naar het onderhuidse. Deze sculptuur roept associaties op met de klassieke LaocoÓ§ngroep. Deze groep is misschien wel hét bekendste beeld uit de oudheid. Het stelt de Trojaanse priester LaocoÓ§n en zijn zoons voor, die worden aangevallen en om het leven gebracht door twee slangen. De priester had de Trojanen gewaarschuwd voor de Griekse list met het Trojaanse paard. De slangen werden gestuurd door de godin Athena (omdat deze had meegewerkt aan de bouw van het paard en de list samen met Odysseus had verzonnen). Waar een slang in de mythologie staat voor het slechte, heb ik het idee dat Kapoor met de Slug een toekomst uit wil beelden van een leven in bewustzijn.
De sculpturen van Anish Kapoor zijn vaak niet wat ze lijken en steeds als je denkt het te begrijpen moet je je eerste indruk weer bijstellen. Uiteindelijk blijft zijn werk moeilijk te duiden en is dat juist de kracht ervan.
Zijn meest recente megakunstwerk is een toren van 100 meter hoog met de naam Orbit, die hij ontwierp voor de Olympische Spelen van 2012 in Londen.
*******
Anish Kapoor: Slug, 2009, fiberglas en verf, 415 x 600 x 465 cm. Foto: Peter Cox, particuliere collectie.