ArtWay

Kunstenaars openen onze ogen voor rijkdom en betekenis. Sandra Bowden

Maafa gedachtenisraam

ArtWay beeldmeditatie 29 september 2024
 
 
Maafa gedachtenisraam in Chicago
 
 
Uit de diepten: Christus’ lichaam als slavenschip
 
door Victoria Emily Jones
 
In het hart van de West Garfield Park buurt van Chicago staat een kerk in Franse romaanse stijl, gebouwd in 1910-1911, die een kerkelijk thuis biedt aan de New Mount Pilgrim Missionary Baptist. Toen deze overwegend zwarte gemeente het gebouw in 1993 kocht van het katholieke aartsbisdom van Chicago, erfde ze een aantal glas-in-loodramen en muurschilderingen die Jezus, Maria en een aantal andere bijbelse figuren en heiligen als blanke mensen afbeeldden. Sommige van deze kunstwerken, met name de drie grote roosvensters, hadden structurele schade.
 
In plaats van veel uit te geven aan het repareren van de roosvensters besloot dominee Dr. Marshall E. Hatch Sr., de senior pastor, om ze te vervangen door nieuwe ramen die beter aansloten bij de geloofsverhalen van zijn parochianen. Het meest opvallende van de drie nieuwe vensters is het Maafa gedachtenisraam op de muur links van het altaar, dat een afbeelding van de Tenhemelopneming van Maria verving. Het werd ingewijd op 17 december 2000.
 
Maafa (mah-AH-fah) is een Swahiliwoord dat grote ramp of tragedie betekent. Sinds het einde van de jaren ’80 wordt het gebruikt om te verwijzen naar de trans-Atlantische slavenhandel van de 16de tot de 19de eeuw, waarbij tien tot twaalf miljoen Afrikaanse mannen, vrouwen en kinderen uit hun huizen werden ontvoerd en naar Amerika werden gebracht om zonder betaling op plantages te werken, waardoor de rijkdom van hun blanke slaveneigenaren werd opgebouwd.
 
Op basis van een illustratie van Tom Feelings uit zijn buitengewone boek The Middle Passage: White Ships / Black Cargo (1995) herdenkt het raam de Maafa door middel van een evocatie van de middenpassage, de tweede poot van de driehoekvormige handelsroute. Tijdens deze aangrijpende reis van twee tot drie maanden over de Atlantische Oceaan stierven minstens twee miljoen tot slaaf gemaakte Afrikanen aan ondervoeding, uitdroging, ziekte, geweld of zelfmoord.
 
Op de afbeelding van Feelings strekt een Afrikaanse Christusfiguur zijn geketende armen uit alsof hij aan het kruis hangt. Zijn lichaam bestaat uit de beroemde schematische weergave van de met mensen volgestouwde vrachtruimte van het slavenschip de Brookes, dat in 1788 in Engeland werd gebouwd en in de 19e eeuw veel werd gekopieerd. Het perspectief is zodanig dat we van boven op een lichaam-in-de-vorm-van-een-slavenschip kijken, dat tegelijkertijd ook een kruisiging vormt en naar boven opstijgt. De Zoon van God draagt het lijden van de zonen en dochters van God, het voelend in zijn eigen lichaam. Hij draagt het slavenschip als een enorme wond die hem voor altijd zal tekenen.
 
Het raam gaat over afdalen en opstijgen. De psalmist schreef: ‘Als ik mijn bed in de hel maak, zie, gij [God] zijt daar’ (Psalm 139:8b). In zijn grote medelijden daalt God met zijn kinderen af in de diepten. Onderdeks in de miserabele buik van de duizenden slavenboten die de Atlantische Oceaan doorkruisten leed Jezus met degenen die binnen in het schip geketend waren. De armen van Christus zijn eveneens geketend, merkt Marshall Hatch Jr. op die het MAAFA Redemption Project van de kerk leidde, ‘maar hij beweegt zich omhoog. En op een gegeven moment zullen die ketens breken. Dat is de hoopvolle boodschap die erdoorheen straalt.’ Zo gedenkt het raam zowel tragedie als triomf. Het eert de mensen die zijn gestorven zijn, terwijl het ook degenen eert die volhielden tot aan hun vrijheid.
 
De rand rondom het centrale beeld van het raam roept parochianen op tot ‘Remembrance’ (gedenken). Ze moeten hun geschiedenis in gedachtenis houden, de grote catastrofe die hun voorouders hebben doorstaan. En na het onder ogen zien van de waarheid moeten zij zich inzetten om de erfenis van slavernij en racisme in de sociale en religieuze sferen van Amerika en in hun eigen ziel te beëindigen.
 
Twee cirkels in de onderste rand tonen respectievelijk een kaart van Afrika en een communietafel bedekt met kentestof, een brood en een kruik wijn. De cirkel in het midden toont het open Woord van God, dat christenen gidst in hun werk voor gerechtigheid en verzoening.
 
Middels een krachtige nieuwe toepassing van oude christelijke beeldtaal biedt het Maafa gedachtenisvenster West Garfield Park een gemeenschappelijk symbool dat getuigt van wat Afro-Amerikanen als volk hebben doorgemaakt. Het raam herinnert de gemeente er bovendien aan dat zij een opgestane Christus aanbidden die ketenen verbreekt en dood omzet in nieuw leven.
 
*******
 
Dit artikel is een samengevatte en aangepaste versie van het artikel “Stained glass in West Side Chicago church reclaims an identity for Black youth.” op Art & Theology.
 
Maafa gedachtenisraam, 2000. Ontworpen door Marshall E. Hatch Sr. in samenwerking met Botti Studio of Architectural Arts, gebaseerd op een illustratie in The Middle Passage van Tom Feelings. Glas-in-loodraam, diameter 7.60 m. New Mount Pilgrim Missionary Baptist Church, West Garfield Park, Chicago. Foto: Victoria Emily Jones.
 
Victoria Emily Jones, assistent-redacteur van ArtWay, woont in de Verenigde Staten in de regio Baltimore, waar zij werkt als freelance redacteur. Zij blogt op ArtandTheology.org over manieren waarop kunst een nieuwe omgang met de Bijbel kan stimuleren. Zij is bestuurslid van de Eliot Society, kunstcurator voor het Daily Prayer Project en heeft meegewerkt aan de Visual Commentary on Scripture en aan de Encyclopedia of the Bible and Its Reception. Volg haar op Instagram @art_and_theology.
 
*******
 
KUNSTNIEUWS
 
ARTWAY NIEUWE WEBSITE – Op 19 september is de nieuwe website van de Engelse/internationale kant van ArtWay gelanceerd. De nieuwe Nederlandse website zal binnenkort volgen. Om alvast een kijkje te nemen naar de nieuwe look en lay-out, ga naar en.artway.eu.
 
NIEUW OP ARTWAY – Voor C jaar, Tweede zondag van de Veertigdagentijd (Reminiscere): een bespreking door Dries van den Akker s.j. van De Transfiguratie in het Evangeliarium Otto III, begin 11de eeuw. Lees meer
 
OPEN CALL VOOR TENTOONSTELLING OVER HOOP – De open call voor de tentoonstelling RE:FWD door het Bijbels Museum samen met NDSM FUSE en Kunstlinie roept op tot het verbeelden van een hoopvolle toekomst en is een roep om actie. De drie betrokken curatoren willen met deze open call kunstenaars uitdagen om binnen hun werk te reflecteren op de toekomst, op hoop, op transformatie en op hun aandeel daarin. Inzendingen kunnen worden ingediend tot en met 3 oktober. RE:FWD: zal vanaf februari 2025 zes maanden lang te zien zijn in Kunstlinie Almere en vanaf augustus 2025 zes weken in NDSM FUSE. In dit tijdperk gevuld met crises zijn juist kunstenaars en verhalenvertellers in staat om datgene te verbeelden wat nu nog onvoorstelbaar lijkt. Jonge kunstenaars die in Nederland wonen en werken en van wie de praktijk zich richt op onderwerpen zoals collectivisme, verbondenheid, hoop, (maatschappelijke) verandering, alternatieve werkelijkheden/possible futures (bijv. 'Egalitaire Utopieën') en/of rouw, worden sterk aangemoedigd om deel te nemen aan deze open call met bestaand, aangepast of nieuw werk. Kunstenaars ontvangen een vergoeding conform de Richtlijn Kunstenaarshonoraria. Ook is er een materiaalbudget beschikbaar van maximaal €500,- per deelnemende kunstenaar. Meedoen of meer informatie: https://bijbelsmuseum.nl/open-call-refwd/
 
LEZING WAASMUNSTER – Dinsdag 8 oktober 2024 om 19.00 uur, O.L.Vrouwekerk, Kerkplein, Waasmunster. Filip Fierens spreekt over HEILIGEN EN ZONDAARS ONDER EEN DAK, schilderijen in de O.L. Vrouwekerk van Waasmunster. De O.L. Vrouwekerk van Waasmunster herbergt een aantal interessante schilderijen, maar men besteedt aan dit erfgoed maar zelden aandacht. Bij Filip Fierens, beeldend kunstenaar en oud-docent aan het Gentse Sint-Lucasinstituut, groeide met de jaren de belangstelling voor deze werken. Hij verrichtte onderzoek naar de grotere schilderijen uit de 16de en de 17de eeuw en werkte voor dit thema mee aan het boek 'De Parochie Waasmunster' van Dr. Norbert Sergeant. Hij zette later het onderzoek voort en bracht daarbij heel wat informatie aan het licht. In een geïllustreerde lezing bespreekt hij verschillende aspecten van de werken. Ook de kunstenaars zelf komen aan bod, waarbij ingegaan wordt op de invloed van de grote meesters en op de atelierpraktijken, zoals het gebruik van modellen en het maken van kopieën. Inkom € 10,00, te betalen op rekening BE41 7360 3529 2910, met vermelding 'Roosenberglezing 8 oktober', en zo bent u automatisch ingeschreven. (De opbrengst zal worden besteed aan de restauratie van een voorwerp uit de verzameling van het Roosenbergmuseum.) Na de lezing wordt u een drankje aangeboden. Meer info: 0473 810 713.
 
SYMPOSIUM EN EXPOSITIE PLATFORM KERK & KUNST – symposium zaterdag 5 oktober, expositie 5 oktober – december in de Jacobikerk in Utrecht. Deze regel komt uit een lied van Huub Oosterhuis en dit lied heeft het Platform Kerk & Kunst geïnspireerd om samen met de Jacobikerk in Utrecht in het najaar een expositie te organiseren. Op zaterdag 5 oktober wordt deze expositie geopend met een symposium. In onze tijd van veel eenzaamheid neemt de behoefte aan echt contact toe. Al eeuwenlang speelt de kerk een rol in contact: de zichtbare ontmoeting tussen mensen onderling en de ontmoeting tussen God en mens. Daarom willen de Jacobikerk en het Platform Kerk & Kunst met een expositie aandacht vragen voor het verlangen naar echt contact en geborgenheid. De geselecteerde kunstwerken worden van oktober tot december tentoongesteld in het Noorderkoor van de Jacobikerk. Lees hier meer.
In het ochtendprogramma van het symposium zullen drie kunstenaars Wout Herfkens, Marjan Beuker en Jelle Korevaar een presentatie geven over hun projecten. Deze projecten sluiten mooi aan bij het thema van deze dag. 's Middags worden er diverse workshops georganiseerd. Meer informatie hierover vind je binnenkort op onze website. Het symposium begint om 10.30 uur en we sluiten het programma met elkaar af om ongeveer 15.30 uur. De toegangsprijs is € 37,50 en dat is inclusief koffie/thee en een heerlijke lunch. Meer info en opgeven: www.platformkerkenkunst.nl
 
DE BLAUWE KOEPEL CONFERENTIE 2024 – 17 oktober 2024, Thema: Kleur jouw identiteit. In deze conferentie willen we ons samen verdiepen in het thema hoe je kunstonderwijs als meerwaarde kunt vormgeven in het christelijk onderwijs, voor vorming van de leerlingen. Keynote spreker zal zijn Dr. Gert Biesta. Hij is misschien wel de bekendste pedagoog van Nederland en heeft veelvuldig gepubliceerd over (kunst)onderwijs. Tijdens de conferentie wordt de winnaar bekendgemaakt van onze Essaywedstrijd. Dr. Gert Biesta zal met zijn bijdrage aansluiten bij de resultaten van deze wedstrijd.
Locatie is de Sacristie in de Domkerk in Utrecht.
Aanvang is 14.30 uur.
Kosten van 20,- tot 100,- euro, afhankelijk van of je kunt declareren en hoe lang je blijft (zie voor de details onze website). Naast de bijdrage van hoogleraar pedagogiek Dr. Gert Biesta, is er een interactief gedeelte. Hierin gaan we praktisch en inhoudelijk aan de slag. Afrondend is er voor belangstellenden een gesprek over concrete plannen n.a.v. de conferentie. Aanmelden: info@deblauwekoepel.nl
 
MAARTEN VAN HEEMSKERCK IN DRIE MUSEA – 28 september 2024 - 19 januari 2025 in het Frans Hals Museum in Haarlem, Stedelijk Museum Alkmaar in Alkmaar en Teylers Museum in Haarlem. Dit is de eerste grote overzichtstentoonstelling over Maarten van Heemskerck. Met 50 schilderijen, 16 tekeningen en 68 prenten van Heemskerck bieden de musea een representatieve indruk van het grote oeuvre van Van Heemskerck. Maar liefst de helft van de aan de kunstenaar toegeschreven schilderijen wordt in Nederland samengebracht. Maarten van Heemskerck was een van de meest succesvolle en vernieuwende kunstenaars van de Noordelijke Nederlanden in de zestiende eeuw. Tijdens zijn leven zag hij de opkomst van het protestantisme, nieuwe technologie en de opkomst van de Nederlandse Republiek. De veranderingen die om hem heen plaatsvonden, zijn terug te zien in zijn werk: de nieuwe invloed van de burgers op de kunst en de impact van de Italiaanse Renaissance en de beeldenstorm.
In het Frans Hals Museum staat de vroege carrière van Maarten van Heemskerck centraal. Een vergelijking van zijn werk met dat van docenten en tijdgenoten als Jan Gossaert en Jan van Scorel laat zien hoe de aanstormende, getalenteerde Van Heemskerck zich een opmerkelijke nieuwe manier van schilderen eigen maakte en uitblonk. Deze uitgesproken realistische stijl komt duidelijk naar voren in de tijdloze portretten die hij schilderde voor de steeds succesvoller wordende burgers. 
Het Stedelijk Museum Alkmaar vertelt het verhaal van de reis van Maarten van Heemskerck naar Italië en laat zien hoe deze ervaring leidde tot gedurfde en voor die tijd spectaculaire werken. Hij arriveerde in Rome toen de eerste oude sculpturen werden opgegraven. Daar maakte hij ook kennis met het werk van Michelangelo, Rafaël en hun tijdgenoten. Al deze Italiaanse kunstwerken maakten een enorme indruk op Van Heemskerck. Zijn stijl werd nog expressiever en dynamischer. Hij werd uiteindelijk de belangrijkste vertegenwoordiger van de Italiaanse Renaissance in de Noordelijke Nederlanden. Vanaf 1532 woonde en werkte Maarten van Heemskerck meer dan vier jaar in Rome, een ervaring die zijn carrière vormde. De kunst en gebouwen van de Eeuwige Stad zouden hem de rest van zijn leven inspireren.
In het prentenkabinet toont Teylers Museum prenten van Maarten van Heemskerck. Hij dankte zijn succes niet alleen aan zijn talent, maar ook aan zijn ondernemersgeest. Na zijn terugkeer uit Italië volgde hij het voorbeeld van kunstenaars als Rafaël en tekende hij zijn ontwerpen voor prenten op grote schaal. Het tijdrovende werk van graveren, etsen, drukken en verkopen besteedde hij echter uit aan professionele graveurs.
 
BOEK MAARTEN VAN HEEMSKERCK – Ilja Veldman, met een bijdrage van Mireille te Marvelde en Jessica Roeders: Maarten van Heemskerck 1498-1574. Zwolle – Wbooks, 2024. Maarten van Heemskerck (1498-1574) is een van de belangrijkste Noord-Nederlandse kunstenaars uit de zestiende eeuw. Zijn vroegste schilderijen getuigen al van een meesterlijke creativiteit en originaliteit. Een verblijf in Rome in 1532-1536/1537 is bepalend voor Heemskercks verdere loopbaan. De antieke kunst en de meesterwerken van Italiaanse kunstenaars als Michelangelo en Rafaël die hij daar ziet, maken diepe indruk op hem. Zijn stijl en thematiek veranderen daardoor radicaal. Na terugkeer in Haarlem in 1537 ontwikkelt Heemskerck zich tot de beste vertegenwoordiger van de renaissance in de noordelijke Nederlanden. In dit boek worden voor de eerste keer zijn leven en werk in samenhang beschreven en gezet tegen de achtergrond van maatschappelijke omstandigheden en historische gebeurtenissen. De schilder leeft in een woelige tijd. De Beeldenstorm en de opstand tegen het Spaanse regime maken in de noordelijke Nederlanden een eind aan de traditionele kunst voor kerken en kloosters, terwijl de gegoede burgerij de nieuwe doelgroep wordt. Dankzij Heemskerck komt ook de prentkunst tot bloei als een nieuw artistiek medium voor bredere lagen van de bevolking. Dit nieuwe, rijk geïllustreerde standaardwerk bevat tal van nieuwe vondsten en inzichten. Circa 320 afbeeldingen in kleur en zwart-wit. Introprijs tot 20 januari 2025: €39,95. Maarten van Heemskerck 1498-1574 • WBOOKS
           
KANDINSKY IN H'ART MUSEUM AMSTERDAM – t/m 10 november, H’ART Museum, Amstel 51, Amsterdam: Kandinsky (1866-1944). Speciaal voor deze tentoonstelling reizen meer dan 60 kunstwerken uit de Parijse collectie van het Centre Pompidou naar Amsterdam. Het belooft een bijzondere overzichtstentoonstelling te worden: van Kandinsky’s vroege figuratieve werk tot aan zijn wereldberoemde abstracte schilderijen. Een persoonlijke reis die hem tot een van de pioniers van abstracte kunst maakte. Kandinsky is te zien vanaf woensdag 19 juni tot en met zondag 10 november 2024. Dagelijks geopend van 10:00 - 17:00. Tickets zijn hier verkrijgbaar. Lees meer
 
BOEK KANDINSKY – Angela Lampe, Kandinsky | Pionier van de abstracte kunst. Zwolle: Wbooks in samenwerking met H'ART Museum Amsterdam & Centre Pompidou, 2024. Wassily Kandinsky (Moskou 1866-Parijs 1944) is van niet te onderschatten betekenis geweest voor de kunst. Zijn ontwikkeling verliep van figuratief, bijna impressionistisch werk, naar een organische, hybride vormentaal. Dit boek laat de artistieke weg van de Russisch-Franse kunstenaar zien. Hij was een van de pioniers van de abstracte kunst die de kunstwereld op zijn kop zette. Kandinsky werd geboren in tsaristisch Rusland, vestigde naam als leraar aan het vermaarde Bauhaus in Duitsland, ontvluchtte het fascisme en kwam terecht in Frankrijk waar hij tot Fransman werd genaturaliseerd. Oorlogen, crises en revoluties hadden hun beslag op de kunstenaar. Zijn onwaarschijnlijke levensverhaal is terug te zien in de rijkdom van zijn kunst. Dat er zoveel van hem bewaard bleef, is te danken aan zijn weduwe Nina. Zij schonk kunst en archiefstukken aan de Franse staat. Daar kwamen ze terecht in Centre Pompidou, een van de grootste musea voor moderne en hedendaagse kunst ter wereld. 144 pag., circa 100 afbeeldingen in kleur en zwart-wit, paperback met flappen. €29,95.
 
BOOK: TEXT PANELS IN CALVINIST CHURCHES – To Proclaim, to Instruct and to Discipline. The Visuality of Texts in Calvinist Churches in the Dutch Republic, by Jacolien Wubs. The visual display of Scripture became common in Dutch Calvinist churches after the “Beeldenstorm”: text panels and text paintings filled the lacunas left by removed images and altars. This richly illustrated volume shows how text decoration marked the Reformed appropriation of church space. Series: Kunst & Konfession in der Frühen Neuzeit, published by Verlag Schnell und Steiner. To Proclaim, to Instruct and to Discipline
 
MARIANNE VON WEREFKIN IN ZWOLLE – 5 oktober 2024 t/m 16 maart 2025, Museum de Fundatie Zwolle: Marianne van Werefkin – Pionier van het expressionisme. Marianne von Werefkin werd op twintigjarige leeftijd al de Russische Rembrandt genoemd. Ze speelde aan het begin van de 20ste eeuw een cruciale rol in de ontwikkeling van het expressionisme in Duitsland. En ze maakte deel uit van de kunstenaarsgroep Der Blaue Reiter. Toch is Marianne von Werefkin (1860-1938) veel minder bekend dan kunstenaars Wassily Kandinsky, Franz Marc en haar langjarige partner Alexej von Jawlensky. Van de kunstenaars rondom Der Blaue Reiter was zij de eerste die – naar het voorbeeld van Munch en de Franse Nabis en fauves – met intense kleurvlakken en vlakke vormen experimenteerde. Haar grote belang wordt pas de laatste jaren echt erkend. Vrouwelijke schilders werden lange tijd onderschat en zijzelf droeg daar ook aan bij door de carrière van haar partner Jawlensky jarenlang op allerlei manieren te ondersteunen. Vanaf de herfst is voor het eerst in Nederland het kleurrijke werk van Marianne von Werefkin in een overzichtstentoonstelling te zien, samen met een aantal werken van haar tijdgenoten. Lees meer
 
SUSANNA IN MUSEUM GOUDA – 5 oktober 2024 - 23 maart 2025, Museum Gouda: Susanna – van middeleeuwen tot MeToo. Susanna en de ouderlingen is een eeuwenoud verhaal over een jonge vrouw die wordt belaagd door twee machtige mannen. Zij begeren haar en gebruiken chantage om hun zin te krijgen - er is niets nieuws onder de zon. We kennen het verhaal uit het Bijbelse oude testament en uit Duizend-en-één Nacht. Maar Susanna werd pas echt beroemd dankzij de kunst. Keer op keer is Susanna vastgelegd. Vaak als mooie naakte vrouw. Badend in een fontein in een weelderige tuin. Bespied door twee mannen, vanachter een boom. Soms wordt haar arm vastgegrepen. Vaak kijkt ze wanhopig, soms hoopvol of zelfs een beetje verleidelijk. Maar waarom legden kunstenaars dit MeToo tafereel keer op keer vast? Van Rembrandt en Artemisia Gentileschi tot hedendaagse kunstenaars - Susanna is een muze. Als symbool van vroomheid en huwelijkse trouw. Of juist als lustobject. Als vehikel voor een politieke boodschap. Als belaagde prooi, of juist als een krachtige survivor. Aan de hand van tientallen schilderijen, tekeningen en voorwerpen uit binnen- en buitenland krijgt Susanna in Gouda het podium. Lees meer
 
HANNELIEKE VAN DE BEEK IN DEN HAAG – t/m 27 oktober, expositie Leven in Gods Licht in de Bosbeskapel, Bosbesstraat 5, Den Haag. Beeldend kunstenaar Hannelieke van de Beek opent de expositie met een lezing op zaterdag 14 september om 15.00 uur in de Bosbeskapel, Bosbesstraat 5, Den Haag. Muzikale omlijsting verleent fluitiste Berdine van Bemmel. Er is gelegenheid om de kunstwerken te bezichtigen op woensdag van 10.00 – 12.00 uur en op vrijdag van 15.00 – 17.00 uur. Vrijdagmiddag 27 september is de kunstenaar zelf aanwezig. Wie de zondagse kerkdienst van 10.00 – 11.00 uur bezoekt, is omringd door 17 kunstwerken en kan deze na afloop nader bekijken. Tijdens de expositie is er vanaf 25 september tot en met 22 oktober elke dinsdagavond van 19.00 – 19.30 uur een Meditatief Moment met muziek, meditatie en gebed waarin één kunstwerk centraal staat. Meer informatie op
 
ANDY WARHOL IN HEERLEN – t/m 16 maart 2025, SCHUNCK Heerlen: Andy Warhol: Vanitas. Tentoonstelling van SCHUNCK Museum in Heerlen in samenwerking met The Andy Warhol Museum in Pittsburgh. Het is zestien jaar geleden dat er een grote Andy Warhol solotentoonstelling in Nederland te zien was. Vanitas toont meer dan honderd werken en objecten uit de collectie van het Andy Warhol Museum die thema’s als eindigheid en spiritualiteit in zijn leven en kunst uitlichten. Andy Warhol: Vanitas richt zich op het thema religie in het werk en leven van Warhol, zoals eerder verkend in de succesvolle tentoonstelling Andy Warhol: Revelation (2019) in het Andy Warhol Museum in Pittsburgh. Vanitas bouwt voort op Revelation en gaat dieper in op de thema’s vergankelijkheid en eindigheid in het leven en werk van de kunstenaar. Warhol was een toegewijde Byzantijnse katholiek. Tot zijn moeders dood in 1974 ging Warhol bijna elke zondag samen met haar naar de kerk en ook de jaren daarna ging hij regelmatig. Warhol was zich bewust van de eindigheid van het leven, zeker na de mislukte aanslag op zijn leven. Lees meer
 
JAAP MIN IN BENNEKOM – t/m 19 oktober zullen in de Oude of Sint-Alexanderkerk in Bennekom meer dan twintig werken te zien zijn van de Bergense kunstenaar Jaap Min (1914-1987). Jaap Min was voornamelijk schilder van vrij werk, waarbij Bergen en de naaste omgeving centraal staan. Daarnaast maakte hij fresco’s, glas-in-loodramen en mozaïeken voor kerken en openbare gebouwen en schilderijen met een religieus thema. Jaap Min had een grote betrokkenheid bij mensen, bij het leven en bij de aarde. Deze blijkt duidelijk uit zijn werk, of het nu om een Bijbels thema gaat of om een landschap. Meer dan een letterlijke weergave van een Bijbelverhaal vond hij het belangrijk om menselijke emoties weer te geven. De tentoonstelling is geopend op donderdag en vrijdag van 13.30 – 16.00 uur en op zaterdag van 11.00 – 16.00 uur. De toegang is vrij. Incidenteel kan de kerk gesloten zijn i.v.m. een andere activiteit. Zie hiervoor de website: www.expooudekerk.nl/agenda
 
WHAT REMAINS #2 IN LEUVEN – t/m 31 oktober, KADOC-KU Leuven, Vlamingenstraat 39, Leuven: What Remains#2, een samenwerking van KADOC met de Accademia di Belle Arti di Bologna en met de onderzoeksgroepen FRAME (PXL-MAD School of Arts & UHasselt) en Palettes (KU Leuven). De opening vindt plaats op zondag 1 september om 15u30. Vanaf 13u30 kunt u enkele lezingen bijwonen. Vanaf 1 september vormt de KADOC-kapel tot 31 oktober het kader voor de kunsttentoonstelling What Remains#2. Die is het resultaat van een artistiek onderzoeksproject over de vergankelijkheid als nieuw begin. Ze brengt kunstenaars en academici uit België en Italië samen voor een dialoog met de vele beeldende en inhoudelijke lagen van KADOC als documentatie- en onderzoeksinstelling voor religie, cultuur en samenleving. U bent van harte welkom.  Meer info vindt  u op deze webpagina
 
TENTOONSTELLING STOF TOT NADENKEN IN LEEUWARDEN – t/m 10 oktober, Doopsgezinde kerk, Wirdumerdijk 18, Leeuwarden: tentoonstelling Stof tot nadenken. Textielkunstenares Bernadet van Amstel maakt kunst uit ‘rest- textiel’ - d.w.z. afgedankte textiel: zoals kleding, tafellakens, gordijnen. De textiel heeft zijn waarde verloren en wordt weggedaan. Deze stoffen worden door de Bernadet van Amstel gebruikt en zo verheven tot kunst. Janneke Lettinga, godsdienstdocent, heeft aan de werkstukken van Bernadet van Amstel bijbelteksten gekoppeld, samen met uitspraken uit het boek Groene Theologie van Trees van Montfoort. De tentoonstelling is gratis te bezoeken op vrijdag 14.00-16.00 uur (tijdens de zomervakantie) en zaterdag 13.30 – 17.00 uur. De opening van de tentoonstelling is op 7 juli van 15.00 – 17.00 uur, met Trees van Montfoort, Bernadet van Amstel en Janneke Lettinga. Er is op 1 september een lezing van 15.00 – 17.00 uur door Janneke Lettinga: Groene Theologie en Gandhi. De tentoonstelling wordt op 10 oktober afgesloten met een lezing van Matthias Olthaar, medeschrijver van het boek Er is leven na de groei. Toegang tot de opening en lezingen is gratis. Zie voor meer informatie op https://doopsgezindenleeuwarden.nl/
 
Bekijk meer actuele tentoonstellingen, symposia, lezingen, boeken, podcasts, video's, ArtWay nieuws en meer, hier 
 
ArtWay is een website met materiaal voor kerken en individuen die kunst en geloof met elkaar willen verbinden.
 
ARTWAY: OPENING EYES, HEARTS AND MINDS