Kerk en kunst -> Materiaal voor kerkelijk gebruik
Goede Vrijdag - Paul Gauguin: De gele Christus
Paul Gauguin: De gele Christus
Rust bij Jezus
door Willem de Vink
Paul Gauguin heeft de gekruisigde Christus in het dagelijks leven geplaatst. Zijn gele gestalte harmonieert met zijn omgeving. In een Frans boeren landschap zitten drie vrouwen op de grond rondom zijn aanwezigheid. Ze zijn volledig in rust op het visioen van zijn verschijning geconcentreerd. Het tafereel is geschilderd in rode, oranje en gele tonen en ademt een stralende herfstdag uit. Jezus' lichaam wordt geaccentueerd met zwarte contouren, waarbinnen in blauw details zijn aangebracht. De vrouwen in klederdracht en de achtergrond doen decoratief aan.
Hoewel de drie vrouwen Jezus geen van allen aankijken, zie je ze sterk op Hem geconcentreerd zijn, geknield en met de handen in de schoot. Ze doen denken aan Maria, van wie Jezus zei dat zij het beste deel had gekozen, omdat ze aan Jezus' voeten was blijven zitten.
De vrouwen hebben met hun passieve houding de rust van Jezus overgenomen. Het is alsof ze met heel hun lichaam luisteren. Wat heeft Hij hun te zeggen? Jezus heeft de strijd gestreden, geroepen ‘Het is volbracht!’ Nu heeft Hij zijn hoofd op zijn schouder te rusten gelegd en zijn Geest gegeven.
Wat zou de Geest hier tegen de vrouwen zeggen? Misschien fluistert Hij hun in dat Jezus tussen God en hen een nieuw verbond tot stand heeft gebracht. Dat Jezus hun zonden op zich nam. De vrouwen hoeven geen angst meer te hebben, geen moeite te doen om iets goed te maken, geen stress te ervaren omdat ze moeten voldoen. Er is geen veroordeling in Jezus; ze zijn compleet aanvaard zoals ze zijn. Het lijkt erop dat ze rusten in dat besef.
Hoe kon Paul Gauguin die rust uitbeelden? Hoe kwam hij aan die warmte waarmee hij ons in zijn beeldtaal aanspreekt? Hij schilderde dit doek in Bretagne, een jaar na zijn bezoek aan Vincent van Gogh in Zuid-Frankrijk. Zullen ze daar in het 'gele huis' gesproken hebben over Jezus, zijn kruisiging, zijn Geest? Wat hij hier van Jezus weergeeft was belangrijk voor hem, want niet veel later zou hij het terug laten komen in een zelfportret.
De rust die de vrouwen op dit schilderij uitstralen is het vertrouwen in Gods genade. We zien hier een groot levensgeheim. Je zou willen dat Paul Gauguin besefte wat hij schilderde, en misschien deed hij dat ook wel. Je zou willen dat deze rust ons allen mag vervullen.
*******
Paul Gauguin (1848-1904): De gele Christus, 1889, 92,1 x 73 cm, Albright-Knox Gallery, Buffalo, USA.
Lees meer: Lucas 10:38-42; Johannes 19:30; Hebreeën 10:15-18; Romeinen 8:1; Romeinen 8:15-16; Romeinen 8:39.
Paul Gauguin (1848-1903) was een Franse post-impressionistische schilder die bekend staat om zijn gebruik van gedurfde kleuren, vereenvoudigde vormen en zijn integratie van thema's uit inheemse culturen in zijn werk. Hij werd geboren in Parijs en werkte als effectenmakelaar voordat hij zich aan het schilderen wijdde. Lees meer
Willem de Vink (Utrecht, 1957) is een schrijver van christelijke boeken, tekenaar en prediker. https://willemdevink.nl
ArtWay beeldmeditatie 17 maart 2024