ARTWAY:
OPENING EYES,
HEARTS & MINDS
Volg ons
Kerk en kunst -> Materiaal voor kerkelijk gebruik
A jaar Advent 1 - Toni Zenz: Wees waakzaam
A jaar, Eerste zondag van Advent
Toni Zenz: Wees waakzaam
door Dries van den Akker s.j.
De kunstenaar toont ons een waakzaam mens. Het hoofd omhoog, handen aan de extra groot afgebeelde oren, ogen half gesloten, de houding van het lichaam iets voorover gebogen. Klaar om elk signaal op te vangen. Net als de schotels buiten aan de huizen van televisiebezitters die niet aangesloten zijn op de kabel. Het gezicht drukt uiterste concentratie uit. Concentratie: op één punt gericht. Op het punt waar het geluid vandaan moet komen. Van omhoog. Waakzaam.
Het woord ‘waakzaam’ heeft te maken met wakker zijn. Het is de tijd niet van slapen of sluimeren. Van rust en inkeer. Nee, ik sta van top tot teen gericht op iets buiten mij. Ik hoor toe. Niets mag mij ontgaan.
‘Waakzaam’ heeft ook te maken met ‘de wacht houden’, met wachten. Waar ik zo op gespitst ben: het is er nog niet, maar ik verwacht het. Elk ogenblik kan het zich voordoen. Ik verlang ernaar. Met heel mijn wezen. Tot het uiterste gespannen, en toch… ontspannen. Het wachten en waken op zich zit mij al als gegoten. Hoezeer ik ook verlang iets te horen, het verlangen zelf voelt goed. De vredige uitdrukking op het gezicht van de toehorende persoon spreekt ervan. Het is hopen, geloven, uitzien naar… Het is bidden. Leven in een biddende levenshouding.
Met de woorden van Jezus nog in het gehoor is dit beeld eigenlijk heel verrassend. Jezus heeft het over wat er allemaal om je heen kan gebeuren: erge dingen, rampen, hongersnood, oorlog, aardbeving, vervolging. Allemaal dingen waar de wereld vol van is, waar onze dagen vol van zijn. Elke dag worden wij wel opgeschrikt door treurig nieuws, ver weg of dichtbij. Jezus zegt tegen zijn leerlingen: “Blijf temidden van die dingen als een goed mens overeind.” Hoe doe je dat? Door waakzaam te zijn. Door temidden van dat alles klaar te staan om het geringste signaal van een andere wereld, een andere tijd, een tijd van vrede, genade en gerechtigheid op te vangen. Laat je niet meesleuren met al die dingen om je heen, maar concentreer je op wat komen gaat, komen móet. Want wat je nu meemaakt kan de bedoeling niet zijn. Er moet een andere wereld mogelijk zijn. Er ís een andere wereld mogelijk. Ga daarvan uit. En je zult eens zien…
Al die dreigingen waar onze wereld vol van is: die zijn hier niet afgebeeld. De camera heeft ingezoomd op iemand die te midden van dat alles als een goed mens overeind blijft. Iemand die klaarstaat om het nieuwe, het andere te begroeten zodra het zich voordoet. Die ervan uitgaat dat dat nieuwe in aantocht is… Dat ‘ervan uitgaan’: dat noemen wij geloven, hopen, verlangen, bidden, wachten waakzaam zijn.
Ben ik het zelf die hier is afgebeeld?
Toni Zenz: Wees waakzaam, 1979, Sint-Godelieveabdij, Brugge
Bijbellezingen: Jesaja 2:1-5; Psalm 122; Romeinen 13:8-14; Matteüs 24:32-44