ARTWAY:
OPENING EYES,
HEARTS & MINDS
Volg ons
Kerk en kunst -> Materiaal voor kerkelijk gebruik
C jaar zondag na Kerst - Rembrandt Profetie Simeon
C jaar, Zondag na Kerst
Rembrandt van Rijn: De profetie van Simeon aan Maria
Op deze vroege Rembrandt – hij was 21 toen hij dit schilderde – zien we Simeon, Jozef en Maria knielen voor het kind. Simeon is een en al aandacht voor Maria, buigt zich naar haar toe (het kind glijdt bijna van zijn knie), grijpt haar hand vast, terwijl hij haar vertelt dat haar veel strijd en verdriet te wachten staat. Maria’s ogen vallen haast uit hun kassen. Met grote ronde ogen kijkt ze naar de kleine Jezus. ‘Zijn vader en moeder waren verbaasd over wat er over hem werd gezegd,’ vertelt de tekst.
Ook Hanna kijkt verwonderd naar het kind. Haar opgeheven handen houden het midden tussen lofprijzing en schrik. Hanna is een hoogbejaarde vrouw van 84 jaar, die al vroeg in haar leven weduwe was geworden, vertelt de Bijbel ons. Ze verbleef dag en nacht in de tempel, waar ze God diende met vasten en bidden. ‘Toevallig’ komt ze net langslopen en hoort Simeons lofzang en wat hij tegen Maria zegt, namelijk dat Maria als door een zwaard doorstoken zal worden en dat Jezus voor velen een aanstoot zal zijn, die hun ware gezindheid aan het licht zal brengen.
Simeon en Hanna vormden voor Rembrandt een zeer geliefd onderwerp. Hij bracht het op verschillende momenten in zijn leven steeds weer in beeld en was ook toen hij stierf met een schilderij over Simeon bezig. Blijkbaar was hij getroffen door deze twee stokoude mensjes, die zo dicht bij God leefden en Jezus herkenden als de verwachte verlosser.
Van Simeon zegt de tekst dat hij vroom en rechtvaardig was en uitzag naar de Messias. Drie keer wordt in deze korte passage de heilige Geest met hem in verband gebracht, die op hem rust, hem aanstuurt en dingen openbaart. Ook Hanna had haar leven geheel en al aan God gewijd. Het heeft hen open en ontvankelijk gemaakt voor Gods handelen. Ook al zijn ze oud, ze hebben hun ogen goed open en zien wat velen niet kunnen zien. Twee mensen die leefden in hoop en verwachting en daarom zomaar een rol kregen toebedeeld in de heilsgeschiedenis.
Rembrandt van Rijn: De profetie van Simeon aan Maria, 1627, olieverf op paneel, 55 x 44 cm. Kunsthalle, Hamburg.
Bijbellezingen: Jesaja 61:10-62:3; Psalm 147:12-20; Galaten 3:23-4:7; Lucas 2:33-40
Marleen Hengelaar-Rookmaaker