Organisaties en websites kerk en kunst Nederland
André Bikker, grafisch vormgever, illustrator en schilder, zet zich in voor kunst in de kerk binnen de PKN. Geeft spreekbeurten en trainingen. Wil intensieve samenwerking tussen ‘mensen van het woord’ en ‘mensen van het beeld’. Wil daarom op landelijk niveau voorzien in een platform voor predikanten en kunstenaars om in christelijk Nederland de discussie op gang te brengen over een huwelijk tussen woord en beeld. www.andrebikker.nl
ArsProDeo zet zich in voor kunst in de kerk. De organisatie heeft een website met kunst van christelijke kunstenaars om in te zetten in kerk en liturgie. Ars Pro Deo toont, leent en verkoopt autonome en toegepaste kunst, die christelijke thema’s op een eigentijdse manier in beeld brengt. Voor kerken, stiltecentra en andere instanties, maar ook voor particulieren. Ars Pro Deo kan uw gemeente helpen kleine en grote thematische exposities te organiseren. Ook adviseert Ars pro Deo, bijvoorbeeld over hoe kunst in een stilteruimte of liturgisch centrum een rol kan spelen. www.arsprodeo.nl
Eredienst Creatief is rond 2010 ontstaan vanuit een zoeken naar ‘verbindend vieren’. Hoe geven wij in een pluriforme en multiculturele samenleving antwoord op de behoefte aan vernieuwing in de liturgie? Hoe weerspiegelen we de veelkleurigheid van God? Hoe zingen we een nieuw lied voor de Heer? Hoe scheppen we plaats voor het beeld? Een website en organisatie die zich inzet voor een levende liturgie en ieder jaar een symposium organiseert. http://eredienstcreatief.nl
Geloven in kunst. In cursussen, presentaties of een liturgie verkent Koos Sluiter de wisselwerking tussen geloof en kunst. Kunst maakt geloven zichtbaar. Doordat geloven verandert in de loop van de geschiedenis, toont ook de kunst een ander gezicht. Het zien van verschillen maakt mensen bewust van hun eigen tradities. Dat verrijkt de beleving. Koos Sluiter, geboren in 1946 in Emmen en van 1970 tot 2011 predikant in de PKN biedt tal van cursussen, lezingen en vieringen met kunst aan. Op de website staan ook een aantal boekbesprekingen. www.geloveninkunst.nl
Jan Haen, priester-kunstenaar, Weesp, begeleidt projecten in religieuze gebouwen, waarbij Haen verantwoordelijk is voor het plan en de opzet van het kunstwerk. De betrokkenen, de opdrachtgevers en parochianen, voeren zelf het werk uit na overleg welke invulling, abstract of figuratief, ze aan het werk willen geven. Ook beschildert hij kruizen en maakt hij schilderijen. www.collart.nl
Kerkmagazine is een onafhankelijk vakblad voor kerkrentmeesters, commissies van beheer en kerkelijk bestuurders. Het magazine verschijnt viermaal per jaar. Het wordt verzonden naar de kerkelijke gemeenten in alle denominaties die kerkelijk Nederland kent. Een full colour uitgave met nuttige artikelen, tips en testen. Maar ook met aantrekkelijke, informatieve achtergrondartikelen over kerkelijk beheerszaken. www.kerkmagazine.nl
Kliederkerk. Jong en oud samen vierend, etend en ontdekkend aan de slag met geloofsthema’s. Het gebeurt op steeds meer plekken in Nederland, van Gaastmeer tot Drunen en van Amsterdam tot Barneveld. Sinds de lancering in het najaar van 2014 zijn al vele Kliederkerken gestart. Initiatiefnemers zijn predikanten, kerkelijk werkers en vrijwilligers uit verschillende kerken. Kliederkerk wil voor kinderen en de mensen om hen heen – ook als zij weinig of niets met de kerk hebben – een plek zijn om samen op een creatieve manier de betekenis van Bijbel en geloof te ontdekken. Deze nieuwe vorm van kerk-zijn bestaat uit de elementen samen ontdekken, samen vieren en samen eten. Iedere Kliederkerk maakt deel uit van het netwerk van Kliederkerk Nederland. Via de website is een handleiding te downloaden en kan de nieuwe Kliederkerk worden aangemeld. http://www.kliederkerk.nl
Kruiswegstaties. Een website met afbeeldingen van kruiswegstaties en allerlei informatie (actueel, boeken, reistips) over kruiswegen in Nederland en elders in Europa. www.kruiswegstaties.nl
Kunst voor het leven. Ronald Boomsma maakt mozaïeken met groepen, gemeentes of gemeenteleden. www.kunstvoorhetleven.nl
Paramentica. Historisch kerkelijk textiel in Europa. Een gespecialiseerde website die alle collecties en informatie over kerkelijk textiel uit heel Europa samenbrengt: http://paramentica.wordpress.com
Platform Kerk en Kunst. Dit platform stelt zich ten doel bestaande initiatieven geïnspireerd door de joods-christelijke traditie te bundelen in een onafhankelijk overkoepelend oecumenisch platform. De gezamenlijke organisaties hopen langs deze weg bekendheid en duidelijkheid te genereren over wat er allemaal op het terrein van kerk en kunst gebeurt, naar kerken en gemeentes toe maar ook naar musea, wetenschap en fondsen. https://platformkerkenkunst.nl/
Prof. Dr G. van der Leeuw Stichting. Ontmoetingscentrum van kerk en kunst. De termen kerken kunst dienen in de breedste zin te worden opgevat. De stichting levert een fundamentele bijdrage aan de ontmoeting van kerk en kunst in de steeds weer prikkelende actualiteit. Met nieuwsbrief. www.vanderleeuwstichting.nl
Stichting Docete in Utrecht heeft in ruim 50 jaar een naam opgebouwd met open en oorspronkelijk vormgegeven visuele uitgaven gebaseerd op de joods-christelijke spiritualiteit. In samenwerking met diverse organisaties zijn projecten gerealiseerd, die zowel nationaal als internationaal succesvol zijn gebleken. Docete wil deze traditie graag voortzetten door samen met hedendaagse kunstenaars en auteurs op zoek te gaan naar nieuwe vormen, die mensen van nu zowel binnen als buiten de kerken kunnen inspireren. Als kleine, onafhankelijke, ongesubsidieerde stichting proberen wij dit te realiseren met kleinschalige uitgaven, in de vorm van boekjes, brochures en kaarten waarin beeld en tekst een rol spelen. www.docete.nl
Stichting Eredienstvaardig geeft het tijdschrift Laetare uit, tijdschrift voor liturgie en kerkmuziek. Laetare is de opvolger van het tijdschrift Eredienstvaardig. Het is een kerkonafhankelijk, oecumenisch kwartaalblad voor de kerkdienst en alles wat daarmee in ruime zin verband houdt. Het wordt gemaakt voor allen die betrokken zijn bij de liturgie, voorgangers, musici, ambtsdragers, werkgroepen eredienst en iedereen die verder meewerkt aan of geïnteresseerd is in de bouwstenen voor de bijeenkomsten van gelovigen en godzoekers. Laetare wordt, in opdracht van de Stichting Eredienstvaardig, uitgegeven door Berne Media. https://bernemedia.com/tijdschrift-laetare/
Stichting Hedendaagse Kunst en Religie is opgericht om de kruiswegstaties van beeldend kunstenaar Willem Hesselink voor Gouda te verwerven en behouden. De komende 10 jaar worden de staties in het voorjaar in de Sint Jan tentoongesteld. www.kunstenreligiegouda.nl
Stichting Nieuwe Kunst in Oude Kerken. Ons werkgebied is de Friese Greidhoeke. Op dit moment zijn in ons stichtingsbestuur de kerken van Baard, Blessum, Boksum, Deinum, Easterlittens, Leons en Mantgum vertegenwoordigd. Doel van onze stichting is de beeldende kunst, die bij de reformatie uit de kerk verdween, weer een plek te geven in de kerk. We denken daarbij aan kunst van hedendaagse kunstenaars van naam die werk maken dat past bij de kerk als huis van gebed, als plek waar van week tot week de eredienst gevierd wordt. http://www.zevenkerken.nl
Stichting Protestantse Kerkelijke Kunst (SPKK), gevestigd in Utrecht. In 1974 opgericht, in 2013 website gestart. In de SPKK werken de Protestantse Kerk in Nederland, de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, de Remonstrantse Broederschap en de Christelijke Gereformeerde Kerken samen. Hun gezamenlijke collecties oude kerkelijke kunst zijn ondergebracht in Museum Catharijneconvent. Op de site vindt u meer informatie over de collecties. www.spkk.nl
Stichting voor Religie en Kunst in Eindhoven (SRKE): Stichting voor Religie en Kunst in Eindhoven en omgeving zet zich in voor het exposeren van kunst in relatie tot kerk en geloof en voor het veilig stellen van veel kerkelijke kunst, die door kerksluitingen geen publieke plaats meer heeft. https://stichtingreligieenkunsteindhoven.wordpress.com/
Plaatselijke commissies, werkgroepen en stichtingen
Amstelveen: Kunst in de Kruiskerk. Organiseert exposities en lezingen. www.kruiskerk-amstelveen.nl
Amstelveen: Crossroads. Creatief team werkend met kunst en multimedia.
Amsterdam: Jeruzalemkerk Amsterdam houdt elke juni een kunstmaand met o.a. een expositie. www.jeruzalem-kerk.nl
Amsterdam: Nassaukerk: organiseert vier maal per jaar een kunstvesper. www.nassaukerk.nl/default.aspx
Amsterdam: Stroom West bouwt installaties en creëert interactieve performances. www.stroomwest.nl
Amsterdam-Noord: Nieuwendammerkerk Amsterdam-Noord. ZAP-service: incidentele bijzondere vieringen. Zappend tussen geluid, muziek, beeld, kunst, geur, kleur en teksten. De gemeente staat gastvrij open voor contact met kunst en kunstenaars en brainstormt graag over aanpak en uitvoering. www.nieuwendammerkerk.nl
Amersfoort: Bergkerk (PKN): Commissie BK kwadraat, Beeldende Kunst Bergkerk. Organiseert exposities. Bij de selectie wordt o.a. gestreefd naar aansluiting bij het kerkelijk jaar. www.bergkerk.nl
Apeldoorn: Werkgroep Kunst in de Kerk, Kruispunt (PKN), Apeldoorn. Organiseert exposities.
Apeldoorn: Grote Kerk, Commissie Kunst (PKN). Deze commissie zorgt voor kunst in de kerk en in gebouw Irene.
Assen: Werkgroep Kerk, Kunst en Cultuur van de Protestantse gemeente Assen. Organiseert lezingen en excursies.
Assen: Werkgroep Kerk en Kunst Vredenoord/Adventskerk. Organiseert exposities. http://www.vredenoord-assen.nl/
Bilthoven: Opstandingskerk, 1e Brandenburgerweg 34, Bilthoven, Kunst in de kerk, organiseert exposities.
Bolsward: Stichting Kunst, Kerk & Samenleving [KKS] Martinikerk Bolsward. Tentoonstellingen georganiseerd in nauwe samenwerking met de Martinigemeente.
Broek op Langedijk: PKN Kruiskerk commissie KINK, Kunst in de kerk. Organiseert exposities. Aan de kunstwerken wordt ook aandacht besteed in de kerkdiensten.
Buitenpost: Kunstcommissie GKV Buitenpost.
Castricum: Kunst in de kerk in de Maranathakerk (PKN) in Castricum. Stellen zich ten doel tentoonstellingen te organiseren en kunst meer onderdeel van de liturgie te laten zijn en mogelijkerwijs de Castricumse gemeenschap daarin te laten delen. www.pkcastricum.nl/deze-gemeente/kunst-in-de-kerk/item79
Culemborg: Stichting Kunst in de Kerk, PKN Culemborg. De Stichting Kunst in de Kerk wil door middel van meerdere kunstvormen de religieuze beleving verdiepen. De stichting verleent daartoe medewerking aan kerkdiensten, organiseert vespers waarin kunst centraal staat en houdt exposities waaromheen verschillende activiteiten aangeboden worden. www.pknculemborg.nl/index.php/kerk-en-wereld/kunst-in-de-kerk
Den Haag: Kunstcommissie van de Kloosterkerk. Heeft als doel om naast de muziek ook de beeldende kunst in de ruime zin van het woord binnen de kerk en de liturgie een plaats te geven. Daarmee probeert zij via tijdelijke exposities de traditie voort te zetten die er in de Kloosterkerk / Duinoordkerk van oudsher bestaat. Ook neemt de Kloosterkerk deel aan de jaarlijkse tentoonstelling Den Haag Sculptuur. Deze bijdrage aan dit Haagse kunstfestijn biedt jaarlijks een extra gelegenheid om de kerk te betrekken bij het Haagse maatschappelijke en culturele leven.
Den Haag: Kunst in de kerk, Houtrustkerk, Beeklaan 535, Den Haag. Iedere zondagmiddag van 12.30-15.30 is de kerk open voor bezichtiging van kunst van de hand van met name Inez van Maanen en Frits van Eeden. www.houtrustkerk.nl
Dordrecht: Kunstcommissie Wilhelminakerk PKN in Dordrecht. Organiseert exposities. http://www.dewilhelminakerk.nl/index.php?pageid=827
Drachten: Werkgroep Kerk en Kunst Drachten organiseert exposities in de Grote Kerk. pgdrachten.nl
Drachten: Protestantse wijkgemeente Drachten Oost (De Menorah), werkgroep Kerk en kunst: jaarlijkse kunst-in-de-kerk viering.
Ede: Werkgroep kunst in de kerk van Kerkelijk Centrum Emmaüs. Wil de relatie verduidelijken tussen kunst en kerk, kunst en geloof en kunst en levensbeschouwing. Bevordert een vaste als eigen plaats voor de kunst in de kerkruimte en in de liturgie en het stimuleren van de omgang met kunstwerken in catechese en vormingswerk, waardoor zij als een authentieke bijdrage aan de geloofsbeleving worden ervaren. Wil betrokkenheid op die hedendaagse kunst stimuleren, waarin existentiële vragen en geloofsthema's aan de orde worden gesteld. Nodigt kunstenaars uit te exposeren in de kerkruimte en als gast met ons in gesprek te gaan.
Ede: Kunst in de Schuilplaats.
Emmeloord: PKN Liturgiecommissie. Deze commissie houdt zich o.a. bezig met inrichting van de kerkzaal en liturgisch centrum (visie en prioriteiten), gedachtenisplek, kanselkleden, kunst in de kerk, de kleuren en de namen van het kerkelijk jaar, gebruik van de beamer, paaskaarsen en veertigdagentijdproject. www.pgemmeloord.nl/taakgroep-erediensten#.U_YW_2BO6-Y
Emmen: Grote Kerk Emmen Cultureel is een platform voor zowel beeldende- als podiumkunsten. De Werkgroep Kunst organiseert van half april tot half december 3 exposities per jaar. De Grote Kerk heeft 60 strekkende meter goed uitgelichte expositiewanden en is gelegen midden in het centrum van Emmen. l
Epe: Regenboogkerk PKN Kunstcommissie KIA, organiseert exposities en kunstprojecten. www.regenboogkerk.nl/kunst
Geertruidenberg: Geertruidskerk, Culturele Commissie. Organiseren o.a. exposities in de zomer.
Gouda: De werkgroep liturgie van kerkelijk centrum De Veste (PKN), Ridder van Catsweg 300, Gouda, nodigt jaarlijks kunstenaars uit die op een eigen wijze uitdrukking geven aan thema's die te maken hebben met de Bijbel en geloven. https://www.devestegouda.nl/in-de-kerk/werkgroep-liturgie/
Gouda: De Stichting Hedendaagse Kunst en Religie is opgericht om de Goudse Kruiswegstaties van beeldend kunstenaar Willem Hesselink voor Gouda te verwerven en behouden. De komende 10 jaar worden de staties in het voorjaar tentoongesteld. www.kunstenreligiegouda.nl
Hilversum: Expositiecommissie Regenboogkerk (PKN), Nassaulaan 22. In de kerkzaal van de Regenboogkerk worden steeds wisselende exposities gehouden. Het gaat om werkstukken aan de wand en om ruimtelijke objecten in de vitrine. De exposities zijn te bezichtigen op zondag na de hoofddienst tot ca 12 uur en op donderdagmorgen van 10.00 tot 12.00 uur. http://www.regenboogkerkhilversum.nl/
Hoofddorp: Oecumenisch Kerkcentrum De Ark, Muiderbos 36, Hoofddorp, organiseert het hele jaar door wisselende exposities. Geregeld worden rond kunstwerken vieringen gehouden. www.pghoofddorp.nl
Joure: De Hobbe van Baerdt Tsjerke, Midstraat, in Joure organiseert exposities. De kunst wordt ook bij de vieringen betrokken.
Kootwijk-Kootwijkerbroek: Commissie Kunst&Kerk (PKN). Vanaf 2013 actief. De kunstenaars delen inspiratie, stimuleren kennis en ontwikkeling in creativiteit en zijn gericht op reflectie op hun geloofsleven in relatie tot kunst. Willen de gemeente kennis laten maken met kunst en met de manier waarop een kunstwerk vernieuwend of positief van invloed kan zijn in het geloofsleven. www.hervormdkootwijkerbroek.nl/commissies/kunst-kerk