ARTWAY:
OPENING EYES,
HEARTS & MINDS
Volg ons
Kunstenaars
Benjamin, Zak
Zak Benjamin
Levensloop
Zak werd geboren in 1951 in Johannesburg, Zuid-Afrika. Hij studeerde architectuur en bouwkunde, was ambtenaar op een gemeentelijk kantoor, stoker bij de spoorwegen en bouwvakker, voordat hij uiteindelijk besloot om kunstenaar te worden. Na het voltooien van de kunstacademie in 1974 gaf hij les in het maken van etsen en prenten, schilderde decors voor het Staatstheater, gaf privéles in schilderen, gaf les aan de Technische Universiteit van Vaal en de Universiteit van Potschefstroom. Hij is fulltime kunstenaar sedert ongeveer 1990. In 1996 werd bij hem de ziekte van Parkinson ontdekt. Hij is getrouwd en woont in Vereeniging.
Surrender, 2009, drogenaaldets, zonder lijst. Beeldgrootte 195 x 265 mm, papiergrootte 338 x 392 mm. Zoals Job heeft Zak leren zeggen, “Al het goede aanvaarden we van God, zouden we dan het kwade niet aanvaarden?” Job 2:10 (NBV). De ziekte van de kunstenaar maakte dat zijn lichaam ineentrok, zodat hij soms een helper moest vragen om zijn armen op te heffen en hem uit te rekken. Deze ets is een aangrijpend zelfportret gemaakt na een operatie om een hersenstimulator in te brengen die hem in staat stelde zijn armen zelf weer op te heffen.
Werkproces
Zak maakt schilderijen en prenten. Hij schildert op hout of doek met olie of acryl. De laatste tijd heeft hij gewerkt aan vergrote afdrukken van zijn etsen op doek. Hij heeft ook zeefdrukken en litho’s gemaakt. Veel van zijn werken zijn mysterieuze, dromerige beelden waarin hij vreemde combinaties van objecten maakt. In andere werken maakt hij gebruik van het alledaagse of van historische verwijzingen. Zijn kunstwerken hebben meerdere betekenislagen, ze zijn vaak grappig en kinderlijk. Hij bereikt vaak een soort tijdloosheid door het gebruik van symmetrische composities. Zijn onderwerpkeuze omvat zowel sociaal commentaar als het intens persoonlijke.
Berge Blaas Blomme, 2008, met lijst, olieverf op hout ,700 x 900 mm, met lijst. Het leven kan angstig zijn. Wie weet waar gevaren op de loer liggen? Maar de oceaan is niet grenzeloos, ons leven is veilig binnen Gods ontwerp. Misschien voelen we ons klein en hulpeloos, maar “Zoals de bergen Jeruzalem omringen, zo omringt de Heer zijn volk, van nu tot in eeuwigheid” Psalm 125:2, NBV. Er wacht ons een thuis, beschut door zijn liefdevolle, vreugdevolle aanwezigheid.
Wat wil Zak bereiken met zijn werk?
Zak heeft er altijd naar gestreefd om zijn werk ‘herkenbaar’ te maken door dingen uit het hedendaags bestaan of uit een gemeenschappelijke geschiedenis te gebruiken als beelden. Hij wil de kijker een moment van verraste herkenning laten beleven, zoals bij het tegenkomen van een oude vriend. Hij gelooft dat het interpreteren van een kunstwerk een deel van het creatieve proces is dat behoort bij de kijker. Zijn grootste huidige uitdaging is om sowieso kunst te maken, omdat zijn gezondheid het moeilijk voor hem maakt om regelmatig te werken.
Lamp, 2007, acryl op bedrukt canvas, 740 x 990 mm, zonder lijst. Een schijnbaar toevallige uitstalling van objecten op de werktafel van de kunstenaar geeft ons een hint. Een bloem bloeit naast een liniaal, een krabber, een hamer, een fles rode wijn en …. iets dat op een opgerolde boekrol lijkt. Hoewel we niet weten wat ons te wachten staat, de Architect en Schepper van het universum is aan het werk. Het is onze opdracht als christenen om te bloeien. Een vriend stelde Zak voor om zijn serie stillevenetsen te gebruiken voor schilderijen. Zij werden vergroot en gedrukt op doek, zodat hij kon doorgaan met werken.
Relatie geloof en werk
Zak is een overtuigde christen sedert 1987. Sinds die tijd worstelt hij met de vraag: hoe ziet christelijke kunst eruit? Zaks kunst kan gelezen worden als een documentatie van zijn levensweg. Het vroege werk laat zijn zoektocht naar betekenis zien en het latere werk zowel de hoogtepunten als dieptepunten van zijn weg met God.
Publicaties over Zak Benjamin
- Foulds, Timothy John, Zak Benjamin – The influence of a Christian Worldview on Content. Proefschrift, 1996, Vaal Triangle Technikon, Department of Fine Arts.
- Schafer, Angelique Elizabeth, Origin and rebirth in the etchings of Zak Benjamin. Proefschrift, 2003, Rhodes University, Department of Fine Arts. Supervisor G. Schoeman.
http://www.zakbenjamin.com - Diverse gepubliceerde artikelen beschikbaar op
Op het internet
Declaratie, 2005, ets, zonder lijst. Beeldgrootte 156 x 286 mm, papiergrootte 284 x 390 mm. Kom, Jezus! In Zuid-Afrika, met zijn geschiedenis van oorlogen, verbeeldt de kunstenaar een verlangen naar de vrede die alleen komt wanneer ieder individu een keuze voor Christus maakt en met een nieuw hart en een nieuwe geest verder gaat.