ARTWAY:
OPENING EYES,
HEARTS & MINDS
Volg ons
Kunstenaars
Fujimura, Makoto - BM - Cisca Ireland-Verwoerd
Makoto Fujimura: Golden Pines-Gordon
Visuele poëzie
door Cisca Ireland-Verwoerd
Makoto Fujimura (1960) werd in Boston geboren als kind van Japanse ouders. Zijn opleiding volgde hij in de V.S. (Bucknell University) en in Japan, waar hij traditionele Japanse kunst studeerde. Fujimura’s kunst verenigt twee culturen in zich, doordat hij de middeleeuwse Nihonga techniek (die gebruikt maakt van fijngemalen mineralen en edelmetalen vermengd met lijm van dierenhuid) combineert met abstract expressionisme. Net als in de Aziatische kunst worden de natuur en menselijke ervaringen vaak eerder met kleuren en vage vormen gesuggereerd dan met duidelijke lijnen uitgespeld. Daardoor is de wereld van Fujimura een mysterieuze wereld. We kunnen haar alleen binnengaan als we de tijd nemen om te kijken en dat wat we zien rustig te overdenken.
Na verloop van tijd veranderen Fujimura’s schilderijen. Hij gebruikt bijvoorbeeld zilver dat dof en donker wordt en goud dat transparanter wordt naarmate de mineralen bezinken. Fujimura gebruikt natuurlijke materialen. Hij vermaalt mineralen en vermengt ze met lijm van dierenhuid. Dit tijdrovende proces en het zichtbare effect van het ouder worden weerspiegelen Fujimura’s filosofie: kunst doet de stoffelijkheid van de geschapen werkelijkheid uitkomen alsook de realiteit van het lijden (vermalen en ouder worden). Tegelijkertijd verhaalt dit werk ook van de verheven glans en glorie van God en zijn schepping. We zien hoe de metalen en mineralen het licht op steeds nieuwe manieren breken en we worden getroffen door de betoverende schoonheid van het leven. Langzaam trekt Fujimura ons zijn diep geestelijke visuele poëzie binnen en staan we met open mond te kijken naar de paradijselijke pracht die aanwezig kan zijn te midden van ’s levens duisternis en destructie.
Gordon College, een christelijk college in Massachusetts, gaf Fujimura de opdracht voor Golden Pines-Gordon om het op te hangen in hun nieuwe Science Center (2008). Toen Fujimura het nog in aanbouw zijnde gebouw bezocht, werd hij geïnspireerd door twee pijnbomen die buiten voor de Coy Pond stonden. Dezelfde bomen en vijver zijn ook nu nog te zien als je door het raam links van het schilderij naar buiten kijkt. De echte bomen en het schilderij staan dicht bij elkaar, net zoals de wetenschap en de kunst nauw met elkaar verbonden zijn. Beide beschrijven en onderzoeken Gods schepping, ze bezigen alleen verschillende ‘talen’.
Het schilderij is vrij groot (122 x 152 cm). Het is bijna helemaal bedekt met dunne vierkantjes bladgoud. We associëren goud met het geestelijke en eeuwige; het doet ons denken aan het goud van iconen en verluchtigde manuscripten. Fujimura wisselt lagen goud af met lagen heldere aardse kleuren. Beurtelings verhullen en onthullen ze elkaar.
In het midden van het schilderij zien we een grote boom, die voor het mysterie van de schepping staat. De zilveren stam en zijn schaduw zijn geplant in een laag onbeschilderde kumohada (Japans lompenpapier). De takken en trossen pijnappels strekken zich uit over de gehele gouden oppervlakte. We zien wat penseelstreken, maar het merendeel van de boom wordt gesuggereerd door klodders verf van diepblauw azuur en blauwgroen malachiet. Rechts in het midden zien we de stammen met bladeren van de bomen aan de andere kant van de Coy Pond. Dit geeft het schilderij diepte.
De kleine boom rechtsvoor strekt zijn dikke kale tak uit naar de grote boom, als in eerbied. Deze boom staat voor het domein van de wetenschap, zich richtend op het gesloten systeem van de natuur. Als we goed kijken, zien we wat krabbels onder de kleine pijnboom – ze vormen als het ware het fundament ervan. Alleen als we de tekst uit Ps.19:1-2 kennen, zullen we de woorden kunnen ontcijferen: ‘De hemel verhaalt van Gods majesteit, het uitspansel roemt het werk van zijn handen, de dag zegt het voort aan de dag die komt. Voor Gordon College.’ In Fujimura’s visuele poëzie leiden de wetenschap en de schepping tot hetzelfde: wij ervaren de glorieuze aanwezigheid van God.
*******
Meer over Makoto Fujimura: Kunst is voor Fujimura niet iets dat hij ‘produceert’, maar een proces dat de kern van zijn menselijkheid blootlegt. Zijn activiteiten beperken zich daarom ook niet alleen tot schilderen in zijn atelier. Hij maakt ook video-installaties, schrijft, geeft lezingen, werkt samen met musici, begeleidt studenten en helpt nieuwe kerken stichten. In zijn atelier in New York, vlakbij Ground Zero, zette hij het ‘TriBeCa Temporary Project’ op om na 9/11 een plaats van heling te bieden aan plaatselijke kunstenaars. Bovendien richtte hij in 1990 IAM (International Arts Movement) op, een organisatie met als missie om ‘mensen uit de kunstwereld bijeen te brengen om met de diepe vragen van de kunst, het geloof en het mens-zijn te worstelen, om zo hun stem te laten horen in de cultuur van nu en de wereld te scheppen zoals die zou moeten zijn.’ www.makotofujimura.com
Boeken
- Refractions: A Journey of Faith, Art, and Culture, Makoto Fujimura en Tim Keller (Colorado Springs: NavPress, 2009).
- Objects of Grace: Conversations on Creativity and Faith, James Romaine (Baltimore: Square Halo Books, 2002), p.150-173.
Galerie
Fujimura stelt zijn werk hoofdzakelijk ten toon in The Dillon Gallery in New York.
Cisca Ireland-Verwoerd woont met haar man en zoon in Boston, USA. Zij geeft lezingen en schrijft over haar twee favoriete onderwerpen: zending en het raakvlak tussen theologie en kunst.
ArtWay beeldmeditatie 15 augustus 2010