Boeken
D. Kraaijpoel en H. v. Seventer: Helmantel
Besproken:
D. Kraaijpoel en H. v. Seventer: Helmantel, Art Revisited – Aduard, 1998.
door Marleen Hengelaar-Rookmaaker
De originaliteit van Helmantel
Henk Helmantel is een fenomeen. Een boerenzoon van 54 jaar die minder dan 1000 meter van z'n geboortehuis woont. In het Groninger land, daar waar het landschap een streep is tussen groen en blauw. Hij koopt een huis uit 1912 dat op de fundamenten van een oud pand is gebouwd, breekt het af en gebruikt de kloostermoppen om het oude pand te herstellen. Henk keert het landschap om.
Hij streeft zijn jeugdliefde na en wordt schilder van stillevens en kerkinterieurs. Mulisch zei eens dat hij God is in zijn kunstwerk. Henk zegt: 'Ik zou mij vertillen, zoveel zelfkennis heb ik wel.' En elders: 'Als je God in je kunst wilt zijn, bepaalt de idee de kwaliteit en niet de verwerking van dat idee.' Zijn leermeester Kraaijpoel: 'Iets oorspronkelijks is misschien wel eens onnozel en Henks originaliteit is dat hij het niet nastreeft. Henk streeft straffe compositie na, het hart van de kunst.' Heel plastisch: 'Henk heeft het taboe doorbroken dat in de versnellingsbak van de kunst geen achteruit mag zitten.'
Wij stellen u een postmoderne kunstreis voor van hoog niveau: U neemt een binnenlandse lijnvlucht naar Eelde. Vanaf het vliegveld wandelt u naar het nieuwe museum voor Figuratieve kunst. Per streekbus reist u naar Groningen CS, steekt de weg over naar het Groninger museum. Vervolgens fietst u, net als Helmantel iedere dag 37 jaar geleden, 20 kilometer naar Westeremden, waar Henk u in de zomer op vrijdag- en zaterdagmiddag zijn eigen collectie laat zien. U koopt daar het met sublieme reproducties verluchtigde Helmantelboek. Misschien gaat u daarna ook wel op zoek naar een achteruitversnelling.
Gepubliceerd in LEV 4, 1, 1999, tijdschrift van Stichting l’Abri, www.labri.nl