Boeken

ArtWay boekenlijst 2020

Boeken op het snijpunt van kunst en geloof 2020

Kunstenaars

Anneke van Wolfswinkel, Marc Mulders - Werken 1980-2020. Eindhoven: Motte kunstboeken, 2020. Zoals de tuin een leidmotief is in het werk van Mulders, geeft het ook vorm aan dit boek. Het begint bij de bodem, de aarde waarop de hele tuin zich ontwikkelt: de vroege schilderijen en de kunstenaars uit het verleden met wie Mulders zich verbonden voelt. Dan wandelen we verder langs de dieren en bloemen die de schilderijen, glaswerken, foto’s, collages en aquarellen bevolken, buigen we ons voorover naar het bloemenhart, kijken we over de muur die de tuin verbindt met de wereld en spreken we over de tuin als paradijs en als plaats voor ontmoeting. De ontwikkeling in het werk volgend zien we hoe dag en nacht elkaar afwisselen, en tenslotte kijken we, samen met de kunstenaar, over de bloemenakker heen naar de horizon. Uiteraard bevat het boek ook een ruime selectie van zijn schilderijen, aquarellen, collages, glaswerk en glas in lood. Het boek is prachtig vormgegeven door Mark van den Eijnden. ISBN 978 90 815 2694 4, verkrijgbaar bij Motta Kunstboeken in Eindhoven. € 29,95.

Justin Kroesen, Bob van den Boogert en Eric Bos, Henk Helmantel, Een leven lang schilderen en verzamelen. Tolbert – Art Revisited, 2e herziene druk, 2000. Henk Helmantel vierde in 2015 zijn zeventigste verjaardag. In hetzelfde jaar was de verschijning gepland van de eerste druk van dit boek. De titel was nog niet vastgesteld en we noemden het tijdelijk: Helmantel 70. Inmiddels zijn we vijf jaar verder en de eerste druk raakte uitverkocht. We hebben besloten tot een heruitgave met kleine aanpassingen en verbeteringen. Zo’n twintig schilderijen zijn vervangen om reden van smaak en om plaats te maken voor recenter werk in deze eregalerij. Met andere woorden: Dit is Helmantel 70+. Meer dan 190 schilderijen van Henk Helmantel vormen de ruggengraat van het boek. Daarnaast krijgt zijn fameuze werk- en leefruimte, Museum Helmantel, de aandacht alsmede de collecties die ze herbergt. Een unieke inkijk in een leven vol van kunst, bewondering, bouwen, schilderen en verzamelen. Nederlands, Engels en Duits. 300 pagina's, harde kaft. Meer dan 190 kleurenreproducties. € 39,50.

Jaap Bruintjes, JanMurk de Vries ûneinige beweging. Gorredijk: Bornmeer / Noordboek, 2020. In het werk van JanMurk de Vries (1919-2015) zit altijd beweging: lang uitgezette lijnen in het brede landschap; de beweging van het tij; takken en handen die naar omhoog reiken. Er zit ook beweging in de verhouding tussen mens en natuur, in het zoeken van de mens naar zijn relatie met omgeving en kosmos. De ‘bewogen’ mens! JanMurk de Vries ‘vertelde’ in vele technieken, als schilder, beeldhouwer, glaskunstenaar en schrijver, over zijn verhouding met mensen, landschap en religie. In zijn werk, dat te bewonderen is in kerken in Bolsward en Harlingen en musea in Drachten en Harlingen, weerspiegelt zich een complete wereld. Dit boek legt die wereld voor ons open. Gebonden, 88 pag., €17,50.

Wim van der Beek, Oog voor het oor in de portretkunst/ de oren van Rembrandt door de ogen van Jan van Driel. Zwolle – Waanders de kunst, 2020. Dit is het verhaal van een oorspronkelijke zoektocht in de schilderkunst naar het oor in de portretkunst en naar een aspect in Rembrandts zelfportretten, waaraan tot nog toe in alles wat geschreven is over Rembrandt, nooit iemand aandacht heeft geschonken. Al eeuwenlang is er door velen intensief gekeken naar de portretten van Rembrandt. Er zijn ettelijke boeken verschenen over Rembrandts kleurgebruik, penseelvoering, over de neus, de ogen, mond, haargroei of de fysionomie in het algemeen zoals Rembrandt die verbeeldde in zijn zelfportretten. Beeldend kunstenaar Jan van Driel (1950, Amsterdam) voegt daar nog iets aan toe: de oren. Die 'ontdekking' heeft alles te maken met hoe Jan van Driel zichzelf portretteert in de talloze schilderijen en tekeningen, die hij maakte. Daarin geeft hij een eerlijk en helder beeld van zijn eigen uiterlijk tot en met zijn eigen afstaande oren. Hij kwam tot de ontdekking: niet alleen hijzelf heeft flaporen, ook Rembrandt had die. Het gevolg daarvan is een boek met een hernieuwde kijk op het portret in het algemeen en op de zelfportretten van Rembrandt in het bijzonder. € 24,95.

Masha Trebukova, Antoine de Kom, Anywhere Anytime. Eindhoven: Lecturis, 2020. Dagelijks zien we verontrustende beelden, nieuws over rampen, terreuraanslagen, tsunami’s en oorlogen – in het Midden- Oosten, Afrika of waar dan ook. We zijn er bijna aan gewend. Onrecht en onderdrukking hebben altijd om Masha Trebukova heen bestaan. De Soviet-Unie, waar ze de eerste helft van haar leven doorbracht, was een totalitair land. Tot voor kort had Trebukova niet de neiging om over onrecht en onderdrukking te schilderen. Ze meende dat kunst en politiek bij voorkeur niet rechtstreeks met elkaar moesten worden vermengd. Maar sinds de annexatie van de Krim in 2014 waar mensen werden gedood die haar moedertaal spraken door andere mensen die ook haar moedertaal kunnen spreken. Dat was de laatste druppel…ze voelde dat ze iets moest doen aan de vreselijke beelden. Geweld en het lijden van anderen kwam te dichtbij om ervan weg te blijven. Als laatste in een serie werk dat hieraan gerelateerd is maakte ze zes grote boeken met tekeningen. Deze zes grote ‘boeken’ zijn met acrylverf rechtstreeks op zes ‘glossy’ tijdschriften getekend. Tijdens het maken van deze visuele ‘dagboeken’ kreeg alles op de pagina een andere betekenis voor haar. De advertentie slogans en de beelden van de consumptiegoederen raakten vermengd met afbeeldingen van oorlog, vluchtelingen en executies. Door deze contrasten en soms doorschijnende teksten komen de tekeningen nog krachtiger, met een rauwe spontaniteit, tot uiting. Het was een pijnlijke werkperiode voor Trebukova; nooit eerder voelde ze zich in haar werk zo direct betrokken bij het onderwerp pijn en onrecht. In ‘Anywhere Anytime’ is een selectie uit de zes boeken opgenomen met een gedicht dat speciaal voor dit boek is geschreven door Antoine de Kom met een verwijzing naar de recente geschiedenis van Suriname. 248 p., paperback, ISBN:9789462263666. € 40,00.

Jan Krul, Ontdekken en doorgronden. Middelburg: Skandalon, 2020. De jarenlange zoektocht van Jan Krul voerde hem langs religie en wetenschap, langs westerse en niet-westerse culturen, door het denken heen naar het maken, door het rationele heen naar het intuïtieve en de droomwereld, – en dat alles in volle overgave. Naast de rijkdom aan beelden biedt dit boek ook een ontmoeting met de kunstenaar als mens, en werpt het een blik op wat kunst in een mensenleven kan betekenen. Hoe persoonlijk de artistieke weg van Jan Krul ook is, de tekeningen, schilderijen en grafiek die op die weg zijn ontstaan, nemen de kijker en lezer mee: kijken wordt ervaren, ervaren wordt reflecteren op de eigen levensweg. Dit boek bevat voor grafici veel informatie over ongebruikelijke druktechnieken. Jan Krul (1946) geeft gedurende 35 jaar vorm aan zijn levenservaringen in grafisch werk en schilderijen. Hij werd voornamelijk geïnspireerd door mythische aspecten van vreemde culturen en hoe deze zich verhouden tot zijn eigen ontwikkeling in onze christelijke wereld. isbn: 9789493220003, 256 pagina's. € 25,00.

Ger Jacobs & Hans van de Laarschot: Lucas Gassel. Meester-schilder uit Helmond. Helmond: Stichting Lucas Gassel, 2019. Helemaal vergeten is hij nooit, niet in zijn geboorteplaats Helmond en ook niet daarbuiten. Toch is Lucas Gassel nooit een echt bekende naam geworden onder de laatmiddeleeuwse en humanistische paneelschilders uit de Nederlanden. Lucas Gassel werd geboren rond 1488, werkte in Antwerpen en Brussel en overleed rond 1569. De exacte jaartallen zijn niet bekend, maar we mogen dus aannemen dat hij nu (ongeveer) vierhonderdvijftig jaar dood is. Dat is voldoende aanleiding om hem in de schijnwerpers te zetten. In Helmond zijn in het verleden al vaker plannen gemaakt voor een overzichtstentoonstelling die er toen steeds niet kwam. Nu gaat dat wel gebeuren en in de aanloop daar naartoe verscheen een boek dat geheel is gewijd aan zijn leven en werk. Lucas Gassel haalde dan misschien niet de wereldtop en hij schilderde nogal knullige mensfiguurtjes, maar als landschapschilder was hij een meester. Ger Jacobs en Hans van de Laarschot, de auteurs van dit boek, deden gedurende vijf jaar gericht onderzoek en spoorden niet alleen zoveel mogelijk nog bestaande werken van de schilder, zijn leerlingen en navolgers op. Zij plozen ook de schaarse gegevens over zijn biografie uit, beschreven het Helmond van zijn tijd en stelden een genealogisch overzicht op dat laat zien dat zijn familie al anderhalve eeuw in Helmond verbleef en ook banden had met Gemert en Deurne. Het (overgebleven) oeuvre van Lucas Gassel bestaat uit ongeveer honderd werken. 191 pp., hardcover. Te bestellen via lucasgasselboek@gmail.com. € 25,00.

 

Vincent van Gogh

Hans Luijten, Alles voor Vincent. Het leven van Jo van Gogh-Bonger. Amsterdam: Prometheus, 2019. ‘Het is zo fijn aan het eind van mijn leven, na zo veel jaren van onverschilligheid, vijandigheid zelfs van het publiek tegenover Vincent en zijn werk, te voelen dat de strijd is gewonnen.’ Jo van Gogh-Bonger aan Gustave Coquiot, 1922. Bij weinigen bekend, maar niet minder invloedrijk: Jo van Gogh-Bonger (1862-1925), de vrouw van Theo en schoonzus van Vincent van Gogh. Toen de broers kort na elkaar overleden, ontfermde zij zich vanaf 1891 over Van Goghs artistieke nalatenschap en wijdde de rest van haar leven aan de verspreiding en bekendmaking ervan. Ze publiceerde zijn brieven, organiseerde tentoonstellingen in binnen- en buitenland en verkocht strategisch aan particulieren en invloedrijke kunsthandelaren. Voor de reputatie van Van Goghs kunst waren haar inspanningen cruciaal. Maar ook in andere opzichten leidde ze een boeiend leven. Niet alleen was ze bevriend met vooraanstaande schrijvers en kunstenaars, ook was ze actief binnen de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij en nauw betrokken bij de ontluikende vrouwenbeweging. Ze had één zoon, die vernoemd was naar zijn oom: hij was de tweede belangrijke Vincent in haar leven. Alles voor Vincent is een liefdevol geschreven biografie, die ook nieuw licht werpt op de waarderingsgeschiedenis van Van Gogh. Geïllustreerd, hardcover, 600 p., ISBN 9789044641660, € 39,99.

Mariella Guzzoni, Vincent’s boeken, Van Gogh en de schrijvers die hem inspireerden. Eindhoven – Lecturis B.V., 2020. Vincent van Gogh werd gedreven door zijn passie voor kunst, voor God en voor boeken. Ga op ontdekkingstocht in Vincent’s leven en lees over zijn favoriete schrijvers en meest geliefde boeken. Ontdek de verbanden tussen zijn eigen werk en de schrijvers die hem zo sterk hebben geïnspireerd. Een meeslepend boek waar de lezer wordt meegenomen in de literaire wereld van Vincent. Een wereld die de auteur feilloos weergeeft. Vincent stilde er zijn enorme leeshonger en onweerstaanbare drang om kennis op te doen over vele onderwerpen. In de brieven met Theo, die worden geciteerd in het boek, schrijft hij veel over de boeken die hij las. 232 p., €27,95.

 

Kunst en geloof, theologische, theoretische en kunsthistorische reflectie

Marleen Hengelaar-Rookmaaker en Roger D. Henderson (red.): Kunst D.V. (Neo)calvinistische perspectieven op esthetica, kunstgeschiedenis en kunsttheologie. Amsterdam – Buijten & Schipperheijn, 2020. In prachtig full-colour en op groot formaat uitgegeven, bespreekt Kunst D.V. de geschiedenis van kunst in het calvinisme en neocalvinisme. Kunst maakt deel uit van Gods goede schepping. Schepping, zondeval en verlossing raken alle terreinen van het leven, ook het culturele leven. Dit maakt kunst, kunst­geschiedenis en esthetica tot belangrijke aandachtsgebieden. Lange tijd vormde het christelijk geloof een vruchtbare bedding voor allerlei vor­men van creativiteit. Welke rol hebben het calvinisme en neocalvinisme hierin gespeeld? Wat hadden en hebben zij gelovigen op dit punt te bieden? Welke eigen accenten leggen zij? Wat is volgens hen ‘kunst D.V.’, kunst Deo Volente, kunst naar Gods wil? Dit boek laat zien dat de calvinistische traditie op eigen wijze bijdroeg aan de kunst en de reflectie daarop. De bundel start bij Calvijn en de door hem geïnspireerde kunst. Het meeste licht valt op het neocalvinisme, te beginnen bij Abraham Kuyper, die de kunst een warm hart toedroeg. Vervolgens komen toonaangevende kunsthistorici en esthetici van neocal­vinistische signatuur aan het woord. Ook de opleving van de recente kunsttheologie wordt niet vergeten, die na langdurige verwaarlozing bruist van nieuw elan. 374 pagina’s, rijk geïllustreerd, € 29,90. Bestel hem hier: https://shop.buijten.nl/product/kunst-d-v/

Anne Schipper, Een geknevelde volksopvoeder: C. Rijnsdorp en de culturele verheffing van het calvinistisch volksdeel: strategie en leiderschap. Rotterdam: Lululily, 2017.

Anne Schipper, Het volk aan de kunst: C. Rijnsdorp, Calvinisme en cultuur: de calvinistische paradox van het cultureel tekort, Proefschrift, TU Kampen, 2019.

In zijn tweede proefschrift onderzoekt Schipper de veelzijdige cultuurarbeid van de literator en kunstopvoeder C. Rijnsdorp op het braakliggend levensterrein van de kunst bij de Kuyperiaanse gereformeerden tussen circa 1920 en 1970. Als neocalvinist wilde Rijnsdorp - theologisch gelegitimeerd op basis van de scheppingsopdracht (Genesis 1:28) - het calvinistisch volksdeel ‘aan de kunst’ brengen. Vanuit Kuypers theologische constructen: ‘gemene gratie, antithese en soevereiniteit in eigen kring’, reconstrueert dit proefschrift Rijnsdorps program van culturele volksopvoeding in het complexe spanningsveld van calvinisme en cultuur, waarbij Schipper de veldtheorie van Pierre Bourdieu als wetenschapstheoretisch houvast hanteert. Als kunstopvoeder droeg Rijnsdorp in de sloppen en stegen van het calvinistisch-culturele veld bij aan de waardering van muziek, recitatie en literatuur (deel I), met als instrumenten de Christelijke Volks-Universiteit, de N.C.R.V.-radio, de protestantse periodieke pers en de christelijk-literaire organisatie (deel II). Met zijn dubbele cultuurtaak: artistiek-scheppend en pedagogisch-beschouwend, heeft Rijnsdorp ruim een halve eeuw getracht de culturele lamlendigheid van het gereformeerde volk te doorbreken en zijn geloofsgenoten te bewegen tot cultureel besef en kunstzinnige arbeid. Dat hem dit niet gelukt is verklaart Schipper met zijn these van de ‘calvinistische paradox van het cultureel tekort’ (deel III). http://theoluniv.ub.rug.nl/148/

J.H. Rozendaal: Encyclopedie van de Nadere Reformatie - deel III. Utrecht: KokBoekencentrum, 2020. Vele jaren is door een groep kerkhistorici gewerkt om het veld van de Nadere Reformatie geheel in kaart te brengen. Het resultaat van hun werk is samengebracht in de Encyclopedie van de Nadere Reformatie, een omvangrijk werk in vier delen. In dit derde deel komen thema's aan de orde als ambtskleding, bekering, eredienst, homoseksualiteit en kunst. Kortom, het hele leven komt langs, waarbij steeds onderzocht is wat de vertegenwoordigers van de Nadere Reformatie hierover te berde brachten. Hardcover, 592 p., € 69,99.

Tanja Kootte & Fred van Lieburg, Bij ons in de Biblebelt. Nalezing op de tentoonstelling in Museum Catharijneconvent. Gouda: Dutch Bible Belt Network, 2020. U kunt deze publicatie bestellen door een e-mail met uw naam en adres te sturen naar info@dutchbiblebelt.org én € 15,- per exemplaar over te maken naar IBAN NL47 INGB 0007 1653 40 t.n.v. Dutch Bible Belt Network te Gouda.

Mark Delrue: Triptiek. Halewijn – Antwerpen, 2020. In een triptiek worden drie taferelen met elkaar verbonden. Zij vormen een samenhangend geheel. De zijpanelen beklemtonen vaak het middentafereel en bieden het een meerwaarde. Ook dit essay behandelt een drievoudig thema dat één geheel vormt: kunst, kunstenaar en kunstbeschouwer. Het wil de lezer brengen van kijken naar zien, naar verder zien. Wie kunst bevraagt, ondervraagt het leven dat op zijn beurt weer naar kunstexpressie vraagt. Hierin hebben kunstenaar en kunstbeschouwer een wezenlijk aandeel. Samen brengen zij de artistieke scheppingsdaad tot leven. Paperback, 64 pagina's, ISBN: 978-90-8528-556-4. € 17,50.

Monique Dickhaut, Arcadië voorbij. Het Limburgse kunstdebat in de wederopbouwperiode (1945 – 1965). Nijmegen: Uitgeverij Vantilt, 2019. Dit boek schetst de ontwikkelingen in de Limburgse kunstwereld na de Tweede Wereldoorlog. Op welke wijze werd kunst gebruikt als een instrument voor zowel het behoud als de doorbraak van het culturele isolement van het katholieke Limburg? En wat waren de consequenties hiervan voor de conventies in de Limburgse kunstwereld en de reputatie van de kunstenaars en hun werk? De Tweede Wereldoorlog maakte hardhandig een einde aan de mythe van Limburg als het arcadische gewest. Net als de rest van Nederland moest ook Limburg in de jaren 1945-1965 nieuwe wegen inslaan, bijvoorbeeld op sociaal-cultureel gebied. De uiteenlopende visies op de eigentijdse kunst in relatie tot de katholieke, Limburgse identiteit, vormden in deze periode de kern van het kunstdebat. Arcadië voorbij is een kleurrijke schets van de Limburgse kunstwereld in de naoorlogse periode van wederopbouw, waarin mythes worden ontrafeld en de verschillende actoren, van kunstenaars tot critici, de positie krijgen toebedeeld die hun toekomt. ISBN 9789460044434, paperback, rijk geïllustreerd, deels in kleur, 384 pagina’s, € 34,50.

Jaron Beekes: Kunsjt! Een Joodse kijk op kunst in 50 meesterwerken. Amsterdam – De Arbeiderspers, 2020. Waarom is Michelangelo’s David niet besneden? Het ontbreken van een voorhuid was toch juist wat deze Joodse koning onderscheidde van zijn heidense rivalen? Was Rembrandts Joodse bruidje eigenlijk wel Joods? Jaron Beekes zocht het uit en bundelde de verhalen erover in het boek Kunsjt! Een Joodse kijk op kunst in 50 meesterwerken, dat nu verkrijgbaar is. Beekes gaat aan de hand van van 50 kunstenaars een eigenzinnige zoektocht aan naar Joodse kwesties binnen de kunst. Zo legt hij ook uit wat schilders als Marc Chagall, Mark Rothko en Isaac Israëls bindt, welke Joodse kwesties een rol spelen bij Diane Arbus, Frida Kahlo en Helmut Newton én hoe het zit met het tweede gebod van de Tien Geboden: ‘Gij zult geen beelden maken’? 184 blz, € 27,50.

Paul van Geest en Philip Hans Franses: Een kruisweg. Adveniat Geloofseducatie B.V., 2020. In voorbereiding op het paasfeest herdenken miljoenen christenen ter wereld de lijdensweg die Jezus van Nazaret had af te leggen voor zijn dood aan het kruis. In de loop der eeuwen gingen zij dit doen aan de hand van de kruisweg: veertien staties waarin telkens een bepaald moment van Jezus' lijdensweg in herinnering werd geroepen. Gelovigen die in gebed de staties afgingen, voelden zich hierdoor getroost: zij stonden er in hun leven en lijden niet alleen voor. Bovendien werd hun band met Jezus door hun betrokkenheid op zijn lijden intiemer. In vele kruiswegen is Jezus afgebeeld als een bedroefd kijkende man, die nogal stoïcijns zijn lijden draagt. Bij het schilderen van de kruisweg die in dit boekje is weergegeven, heeft Philip Hans Franses geprobeerd het lijden van Christus niet mooier voor te stellen dan het moet zijn geweest, zonder in al te concrete details te treden. Paul van Geest schreef een inleiding waarin de kracht van het kruis in de christelijke spiritualiteit is beschreven en de uitdaging die in de kruisweg besloten ligt. Philip Hans Franses (1963) is hoogleraar Toegepaste Econometrie en hoogleraar Marketing Onderzoek bij de Erasmus Universiteit Rotterdam. Paul van Geest (1964) is hoogleraar Kerkgeschiedenis en Geschiedenis van de theologie aan Tilburg University en hoogleraar Economie en Theologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. 76 pagina's. €16,50.

Rianneke van der Houwen-Jelles, Maartje de Jong, Marije de Nood (red.), Catalogus tentoonstelling Allemaal wonderen. Museum Catharijneconvent Utrecht / Wbooks Zwolle 2020. 'Allemaal wonderen' gaat in op de verschillende aspecten van wonderen. Zo wordt de geschiedenis van het wonder in kunst getoond en door de tijd beschreven. Ook komt er antwoord op de vraag: waar komt ons verlangen naar een wonder vandaan? En waarom wordt het ene populaire wonder duizenden malen in de kunst verbeeld en het andere, niet minder populaire wonder niet? Het boek toont prachtige kleurenafbeeldingen van bekende en aansprekende minder bekende kunstwerken en geeft er een verdiepende context aan. Het boek is te koop in het museum, in diverse boekhandels en online. 160 pag. € 24,95.

 

Kunst en poëtische reflectie

René van Loenen: In wolken uitgesneden (met schilderijen van Jeltje Hoogenkamp), Buijten & Schipperheijn Motief, Amsterdam 2020. IN WOLKEN UITGESNEDEN bevat 71 gedichten van René van Loenen om te lezen, voor te lezen of te zingen. Twintig componisten, onder wie Marijn Slappendel, Alfons van der Mullen, Irene Postma, Willem Vogel en Dirk Zwart, componeerden melodieën bij deze teksten. De muziek is te vinden in enkele bekende liedboeken en op drie websites. Naast liturgische en bijbelse liedteksten bevat deze bundel onder meer 15 liederen gebaseerd op gedichten en gedachten van Dietrich Bonhoeffer. De 17 schilderijen van Jeltje Hoogenkamp weerspiegelen het beeldend taalgebruik bij herdichtingen van monumentale liederen als ‘Een vaste burcht’ en het ‘Zonnelied’. Verder koos de kunstenares grote liederen uit de wereldliturgie als inspiratie voor haar werk. € 18,75.

Henk Helmantel en André F. Troost: Licht dat leven doet, VBK Media, 2020. Geschenkboek van Henk Helmantel en André F. Troost. Henk Helmantel en André F. Troost zijn beiden landelijk bekende christelijke kunstenaars. In dit prachtige boek brengen ze hun kunstwerken bijeen. Het bevat veertig schilderijen, gecombineerd met evenveel bijpassende liederen. In het boek zijn schilderijen van Helmantel opgenomen die nog niet eerder in boekvorm verschenen en nieuwe liederen van Troost. Een prachtig geschenk dat de schoonheid van geloof en schepping in woord en beeld laat zien. Hardcover, 96 p. € 19,99.

Annemiek Punt & Marinus van den Berg: Beelden van Licht. Uitgeverij Ten Have, 2020. Gloednieuwe kunstwerken hebben Marinus van den Berg wederom geïnspireerd tot prachtige, poëtische teksten over thema’s als licht, leven, liefde, verbeelding en verbondenheid. Met als resultaat: een inspirerend boek met kleurrijke kunstwerken en indringende gedichten. €19,95.

Henk Pietersma, Ken mijn naam. Amsterdam: Buijten & Schipperheijn, 2020. Al vanaf Genesis 2 heeft de mens het creatieve vermogen om de wereld om hem heen met behulp van namen tot betekenis te brengen. Tot op vandaag. Door het geven van namen verbinden we ons met de ons omringende wereld. Vooral ook aan mensen. Door aan elkaar namen te geven kunnen we zelfs zeggen hoe we over elkaar denken. Als Jezus aan zijn leerlingen vraagt ‘Wie zeggen de mensen dat Ik ben?’ (Marcus 8:27), wil hij weten hoe er over hem gedacht wordt. Deze vraag prikkelde de Friese beeldend kunstenaar Henk Pietersma: ‘Wie ben ik volgens jóu?’ Met andere woorden: ‘welke betekenis heeft de naam Jezus voor mij?’ Vanuit deze vraag ontstonden in de afgelopen twee jaar de schilderijen en gedichten in Ken mijn naam. De Bijbel inspireerde: Jezus kreeg een steeds sterker reliëf. De veelheid aan betekenissen die in de Bijbel aan de mens Jezus wordt gegeven is groot. Iedere verbeelde naam laat telkens een ander aspect van Jezus zien. In deze tijd van influencers, statistieken en strategische trajecten is het de vraag op welke manier de immense invloed van Jezus op de Westerse samenleving gecontinueerd zal gaan worden. Jezus…! De naam boven alle namen. Een naam die roept om verbeelding. Paginaʽs: 136, ISBN: 9789463690980. € 19,90.

 

Kerkgebouwen

Hein van der Bruggen, Erik Caris en Luc Wolters: De Munsterabdij van Roermond. Zwolle: WBooks, 2020. Acht eeuwen. Zolang is het geleden dat in Roermond de Munsterabdij van Onze-Lieve-Vrouwe werd gesticht. De bijzondere, in romaanse stijl opgetrokken Munsterkerk is het enige dat tegenwoordig nog van dit cisterciënzer vrouwenklooster is overgebleven. In De Munsterabdij van Roermond presenteert een internationaal team van wetenschappers een breed scala aan onderwerpen uit de rijke geschiedenis van de abdij. Onderzoek naar de architectuur, de bouwsculptuur, de bouwmaterialen en hun bewerkingsmethoden heeft tot nieuwe inzichten geleid. Recente vondsten worden uitvoerig besproken. Zo zijn er zo’n vijftig heilige reliekhoofden gevonden en enkele met beenderen gevulde ledenpoppen in een van de altaren. Natuurlijk krijgen ook de toevoegingen van Pierre Cuypers aandacht. Het verhaal over de sloop van de laatste abdijgebouwen in 1924 laat zich tot slot lezen als een detectiveverhaal. 400 pag., gebonden, afbeeldingen in kleur en zwart-wit. € 39,95.

Albert Reinstra e.a., Kerkgebouwen – 88 inspirerende voorbeelden van nieuw gebruik – van appartement tot zorgcomplex. Wageningen – Uitgeverij Blauwdruk, i.s.m. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, 2020. Nederland is een land van kerkgebouwen. Het zijn de dragers van geloof, kunst en cultuur. Bakens in de omgeving. Maar wat ermee te doen in een tijd waarin het kerkbezoek afneemt en de gebouwen hun functie als gebedshuis verliezen? Inmiddels hebben meer dan 1500 van de ruim 7100 gebedshuizen een andere bestemming gekregen. Daarvoor was lef, creativiteit en betrokkenheid nodig. In dit boek staan 88 inspirerende, rijk geïllustreerde voorbeelden. Soms gaat het om minimale aanpassingen in de bestemming, regelmatig om ingrijpende, architectonische hoogstandjes. De bijzondere sfeer en uitstraling van de kerk blijft daarbij vaak bewaard. Het 400 pagina’s tellende boek maakt duidelijk wat er bij deze verandering komt kijken en welke oplossingen denkbaar zijn. Met actueel cijfermateriaal en internationale vergelijkingen krijgt het onderwerp perspectief. Zo helpt het boek een toekomst te vinden voor deze monumentale gebouwen die velen zo dierbaar zijn. I.s.m. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Hardcover, foliedruk, full colour, 400 pagina's, ISBN 9789492474384. € 39,50.

Hans Willems, Levende stenen. Leeuwarden: Alde Fryske Tsjerken, 2020. Speciaal voor het jubileumjaar van Alde Fryske Tsjerken schreef Hans Willems het boek Levende Stenen. In het 117 pagina tellende boek in A5 pocketformaat worden de 52 kerken die de stichting anno 2020 beheert op een levendige manier in woord en beeld gebracht. Willems is ruim zes jaar redactievoorzitter van het magazine dat de stichting twee keer per jaar uitgeeft. Hij en zijn redactiecollega’s weten alles over deze en vele andere kerken in Friesland. Het boek Levende Stenen geeft een interessante inkijk in de geschiedenis van de kerken. Alles wat je wil weten over een kerk staat erin. Van architectuur, interessante feiten uit de geschiedenis, inscripties en spreuken op de muren tot waar de kerk voor werd gebruikt. Maar ook waar de kerk op dit moment voor wordt gebruikt, want dat is een belangrijk doel voor de hedendaagse godshuizen: de stenen levend houden. 117 pag., inclusief verzendkosten kost het boek € 9,95.

Derry Brabbs, Heilige plaatsen. De mooiste pelgrimsoorden van Europa. Utrecht: KokBoekencentrum, 2020. Ga mee op bedevaart in het fotoboek ‘Heilige plaatsen’ van Derry Brabbs en reis mee naar de mooiste pelgrimsoorden van Europa. Pelgrimeren is onverminderd populair. Niet alleen lopend, maar ook per vliegtuig, trein en boot reizen mensen naar allerlei bekende heilige plaatsen in Europa. Dit prachtige geschenkboek met meer dan 300 unieke foto’s vangt de 35 mooiste pelgrimsoorden van Europa in beeld. Reis mee door wonderschone landschappen naar bekende en minder bekende oorden, via de prachtige ruïnes van het klooster van Lindisfarne, langs de kapel Saint-Michel d’Aiguilhe op het puntje van een scherpe vulkanische rots naar het afgelegen La Salette in de Franse Alpen. De kerken en kathedralen herbergen eeuwenoude kunstschatten en zijn een lust voor het oog. ISBN: 9789043534444, 256 p. € 45,00.

 

TIPS:

Charlie Mackesy, De jongen, de mol, de vos en het paard (vertaling Arthur Japin). Utrecht: KokBoekencentrum Jeugd, 2020. Een prachtig verhaal over vriendschap, liefde en jezelf zijn. ‘Wat wil jij worden als je groot bent?’ vroeg de mol. ‘Lief,’ zei de jongen. ‘De jongen, de mol, de vos en het paard’ van Charlie Mackesy is een moderne fabel voor jong en oud. De 100 illustraties en de poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen de jongen en de drie dieren. De universele lessen die ze samen leren zijn stuk voor stuk levenswijsheden. De Nederlandse editie van ‘The Boy, the Mole, the Fox and the Horse’ is prachtig vertaald door Arthur Japin, waardoor de teksten nog dichterbij komen. Een moderne klassieker, die je kijk op het leven verandert. Hardcover, 128 p., € 20,00.

Giclées met bijbelse voorstellingen van Egbert Modderman. Giclées zijn hoogwaardige kunstreproducties die het gevoel en de uitstraling van een origineel schilderij perfect overbrengen, een mooi en betaalbaar alternatief! Art Revisited maakt Giclées, meestal in een beperkte oplage, op canvas, fine art paper of watercolour paper. Door het gebruik van kleurechte pigmenten behoudt de hoogwaardige kunstreproductie zijn kleur onder gemiddelde omstandigheden maar liefst 75 jaar. Iedere Art Revisited Giclée wordt geleverd met een gesigneerd certificaat van echtheid. Het zijn kwaliteitsreproducties van voornamelijk Nederlandse kunstenaars, die zowel artistiek als technisch tot de top behoren. U ontvangt de Giclée zonder lijst, ongemonteerd, onbehandeld en opgerold in een doos. https://www.artrevisited.com/nl/winkel/giclee-met-bijbelse-voorstelling