De beelden van Bert Pulles - Aniko Ouweneel

Bert Pulles: Oblatio (Offer)

Open om te ontvangen

door Anikó Ouweneel-Tóth

“Door het doopsel een volgeling van Christus zijn, is ‘dagelijks in verbondenheid zijn met de Allerhoogste’, je opofferen, met God leven en werken, totdat je opgenomen wordt in een gemeenschap van contemplatie, als broeders en zusters, ook buiten het klooster.” (Bert Pulles)

Ik was op atelierbezoek bij een ambachtelijk vakman, Bert Pulles, in het zuiden van het land. Bert is een bijzondere man, een ware kunstenaar in ruste. Hij straalt levensvreugde en rust uit. Zijn familie staat om hem heen; bij hen thuis ervaar ik hun liefde, zorg en begrip voor elkaar. In zijn atelier kijk ik naar de werken van zijn hand. Zij zijn zoals hij zelf overkomt. Levenskunst komt uiteindelijk op een bepaalde gezuiverde eenvoud neer. En het is nog niet zo makkelijk om eenvoudige vormen te vinden voor oude en bekende begrippen. Drie van zijn kunstwerken die mij raakten wil ik kort toelichten.

Zijn doopvontontwerp (zie hierboven) – dat op zich al een mooi beeld is – geeft in een paar ongecompliceerde vormen de essentie van menszijn prijs. Met de handen omhoog gericht staan en je leven als offer aan de Levengever aanbieden. Staan met lege en open handen, zodat je kunt ontvangen en Gods kracht door je heen kan vloeien. Overvloedig.

Hospitalitas (Gastvrijheid)

Zijn voorstelling van gastvrijheid lijkt op een zaadje in een omhulsel. Maar je snapt het meteen: het gaat over veiligheid bieden, (opnieuw) heel laten worden, dragen van de ander, al is het maar voor een tijdje. De gast omarmen en met liefde verzorgen. Dan kan het zaadje van gastvrijheid ontkiemen en zich verder ontwikkelen. Net als bij het vorige werk lijkt de terugkerende boodschap ook hier te zijn: nederig zijn maakt krachtiger. Het bijbelvers dat Bert Pulles aanhaalt bij zijn beschrijving van dit werk is Romeinen 14:1–12 over verdraagzaam zijn en niet veroordelen.  

Salvator (Bevrijder)

En dan een beeld dat verschillende herkenbare elementen in zich verenigt. Een figuur die zijn uitgestrekte armen om een mensfiguur heen vouwt. Wat de twee verenigt is de innerlijke opgestane mensfiguur. De omhelzing vormt een beeld van de jubelende, door God geliefde en bevrijde mens. Maar je kan die uitgespaarde ruimte ook als een kelk en hostie zien. Of als de verbinding tussen God en mens door het offer van Jezus. Dit beeld is ook uitgevoerd in een grotere maat en dat object is geplaatst in de kapel van de Grote Beek te Eindhoven. Bert Pulles schreef over dit werk:

Thema dan wel leidmotief ‘Ga en zeg het de mensen’ was de aanleiding tot dit kunstwerk uit 1990. Tevens vormde het een jubileum van de komst van St. Willibrord naar Nederland in 690, waarmee de kerstening in ons land een aanvang nam. In november 1990 werd deze belangrijke gebeurtenis door het Algemeen Kristelijk Kunstenaars verbond (AKKV) herdacht met een viering in de plaatselijke kerk van Heeswijk-Dinther onder hospitium van de Norbertijner Abdij, ook wel de Abdij van Berne genoemd. De verlosser verkondigen, in woord en daad.

*******

1. Bert Pulles: Oblatio (offer), 1990, fosforbrons, 60 cm hoog.

2. Bert Pulles: Hospitalitas (gastvrijheid), 1981, roestvast staal, 30 cm hoog, 20 cm omvang.

3. Bert Pulles: Salvator (bevrijder), 1990, fosforbrons, 70 cm hoog en 25 cm omvang.

Anikó Ouweneel is cultuurhistoricus en kunstadviseur. Meer info: www.visiodivina.eu.

ArtWay beeldmeditatie 15 april 2018