Plafondschildering van Nick Ervinck - Kevin Moens

België: Kapel Clarenhof in Hasselt

door Kevin Moens

In 2014 opende Clarenhof zijn deuren in Hasselt, België. Een woonzorgcentrum en serviceflats zijn ondergebracht in de voormalige verblijfplaats van de zuster van het Clarissenklooster. Ook de kapel werd in een nieuw kleedje gestoken. Deze ruimte blijft publiek toegankelijk en zal in de toekomst gaan fungeren als een uniek decor voor tentoonstellingen, concerten, zorg-gerelateerde lezingen of filmvoorstellingen. Kunstenaar Nick Ervinck toverde het plafond om tot een artistieke parel. 

Het gewelf van de Clarenhofkapel in Hasselt lijkt te zijn bekleed met tegeltjes Delfts Blauw, populair blauw beschilderd aardewerk uit het 16^de-eeuwse Nederland. In werkelijkheid is dit blauw-geaderd plafond echter het resultaat van een wisselwerking tussen digitaal ontwerp en minutieus schilderwerk.

Aan de grondslag van dit ontwerp dat zich als een web over het plafond uitstrekt, ligt een reeks digitale ‘blobsculpturen’: organische computer-gegenereerde vormen die de rigiditeit en immobiliteit van de architecturale constructie bevragen. Deze spanning tussen ‘blobs en boxes’ is een constante in het oeuvre van Nick Ervinck en vertaalt zich door het toepassen van verschillende copy-pastetechnieken uit de 3D-technologie in de beeldhouwkunst.

Deze vormen situeren zich echter niet blijvend in de virtuele ruimte, maar werden terug omgezet in een grafische abstrahering. Het resultaat is een dynamische lijntekening die verwijst naar de traditionele grafische technieken, maar evenzeer naar hedendaagse graffiti en digitaal ontwerp en design. In zijn werk bevraagt Ervinck dus de uitwisselbaarheid tussen de virtuele en reële ruimte en focust hij op de in-situ-relatie tussen sculptuur en architectuur.

Het schilderen van plafonds van kerken kent een lange traditie. Terwijl kunstenaars in de middeleeuwen Bijbelse taferelen in afzonderlijke vakken aanbrachten op het plafond, wilden schilders in de Renaissance en de Barok vooral het plafond ‘openbreken’ door het afbeelden van wolkentaferelen en zwevende putti (denk aan Michelangelo’s plafonds van de Sixtijnse Kapel en de duizelingwekkende fresco’s van Andrea Pozzo). Door middel van dergelijk illusionisme ‘ontdekten’ deze schilders de hemel en brachten hem binnen handbereik. Hoewel Ervinck geen putti en wolkenpartijen aanbrengt op het plafond van de Clarenhof kapel, lijkt hij met dit werk de hemel als limiet aan te kondigen: niet enkel in zijn streven naar het verleggen van technologische grenzen, maar ook symbolisch. De tekening doet immers denken aan een klimopstructuur die organisch over het gebouw zelf lijkt te ‘groeien’. Daarnaast doen de grafische lijnen denken aan de hoogtelijnen van een wandelkaart of een topografische kaart. Het buiten is met andere woorden naar binnen gehaald.

*****

Voor meer over Nick Ervinck, zie http://www.nickervinck.com.

Met toestemming overgenomen van http://www.architectura.be.