Jos Lussenburg

Johannes (Jos) Lussenburg werd in 1889 geboren in Enkhuizen, toentertijd een vissersstadje. Als kind voer hij graag mee op de vissersboot van zijn grootvader. Naast tekenen in de haven, speelde hij viool. Uiteindelijk kreeg hij een beurs voor het Amsterdams Conservatorium. In 1919 verhuisde hij met zijn vrouw Jans, met wie hij een dochter en twee zonen kreeg, naar Nunspeet. Toen hij het vioolspelen in 1923 moest opgeven vanwege een ontsteking aan zijn linker wijsvinger, ging hij verder als (autodidact) schilder, maar bleef onder meer ook actief als dirigent en muziekleraar. Lussenburg is opgegroeid met de Zuiderzee en de levendige handelsstadjes er omheen, elk met een eigen dialect, vissersmannen en schepen. Hij verzette zich fel tegen de Afsluitdijk, maar die kwam er toch. Lussenburg zag het als zijn taak om het leven rond de Zuiderzee op doek vast te leggen en kreeg daardoor de naam 'Zuiderzeeschilder'. In 1925 kocht hij een boerderij in Nunspeet en verbouwde die tot atelier, De Thuishaven. Ook trok hij met een oude vissersboot, de 'Sjemonow', langs de havens rond de Zuiderzee om schetsen te maken van het vissersleven, die hij thuis uitwerkte in olieverf. Naast zeegezichten schilderde hij onder meer Veluwse landschappen, boerderijen, pittoreske stadsgezichten, naakten en bloemen. Hij legde graag mensen op doek vast, zoals vissers met hun markante koppen, boerenvrouwen met traditionele mutsen, bedelaars en zelfportretten. Lussenburg gaf het wezen weer van wat hij zag, in een persoonlijke, realistische stijl met een krachtige, expressieve penseelvoering. Verder was hij een zeer actieve, sociaal bewogen man, die aan de basis stond van talloze initiatieven op het gebied van de kunst en de muziek op de Noordwest-Veluwe. Hij maakte zich als raadslid onder meer sterk voor de landelijke schoonheid van Nunspeet. In 1968 werd hij Ridder in de orde van Oranje-Nassau. Jos Lussenburg overleed in 1975, op 85-jarige leeftijd.