ARTWAY:
OPENING EYES,
HEARTS & MINDS
Volg ons
Kunstenaars
O’Keeffe, Georgia - BM - Willem de Vink
Georgia O’Keeffe: Rust Red Hills
Wegwijs in de profetie
door Willem de Vink
De Bijbel is een boek waarin veel profeten het woord krijgen. Profetie is spreken namens God. De profeten doen dat soms in eenvoudige, begrijpelijke taal, maar vaak ook in een zinderende beeldtaal met een mysterieuze lading. Je moet er moeite voor doen om te begrijpen wat er staat. Het gaat om bemoedigingen, waarschuwingen en vaak ook over dingen die staan te gebeuren. Maar wanneer gaat er gebeuren wat we lezen? Door de eeuwen heen hebben bijbeluitleggers zich dat telkens weer afgevraagd. Omdat ze er niet uit kwamen, raakte een beeld in gebruik om de tijden in profetieën een plek te geven. Profetische woorden spreken over omslagpunten in de geschiedenis, die uit hun directe context worden gelicht. Je kunt het vergelijken met de toppen van bergen. De profetische gebeurtenissen volgen elkaar op, maar wat er aan tijd tussen ligt weten we niet, net zo min als we tussen de bergtoppen de dalen kunnen zien.
Ik moest hieraan denken toen ik dit schilderij van Georgia O’Keeffe zag. Deze Amerikaanse kunstenares maakte talloze schilderijen van het uitzicht vanuit haar huis in Abiquiu, Nieuw Mexico. Met haar werk (ze schilderde eerst stadsgezichten en ging daarna verder met series landschappen, beenderen en bloemen, die ze steeds verder uitvergrootte) bleef ze weg van de trends in de jaren ’20 en ’30 waarin kunstenaars vooral in abstracties naar nieuwe manieren van schilderen zochten. O’Keeffe bleef juist schilderen wat ze voor ogen zag en wat haar had aangegrepen. Ze wist er een heel unieke, persoonlijke stijl mee te ontwikkelen, een vorm van magisch realisme, zoals ze het zelf noemde. Dit doek was een van haar favorieten, dat had ze op de achterkant met een ster aangemerkt.
Het gestileerde landschap lijkt statisch en massief, maar kijk je langer, dan doen de bergen zich voor als gespierde lichamen die ademen in de open lucht. We zien rijen bergen achter elkaar opdoemen, maar wat er tussen gebeurt blijft onzichtbaar. Het is niet moeilijk om te bedenken dat je je lelijk kan vergissen in de afstand die er tussen de bergen ligt en de tijd die met oversteken gemoeid is. De bergmassa’s lijken het landschap te domineren, hun opwaartse bewegingen worden extra versterkt door de verticale plooien die de bergen doorsnijden. Maar iets anders beheerst ze compleet. Niets ontsnapt aan juist deze tijd, die in een rode gloed is weergegeven. De bergen lichten gloeiend op, alsof ze door het vlammende zwaard van een engel zijn aangeraakt, de een na de ander. Het beeld roept een beslissend, misschien wel profetisch moment op. Loopt alles ten einde of staan we juist aan het begin van een nieuwe dag?
Bijbelse profetie maakt één ding duidelijk. Het kleurt de inhoud van de Bijbel, net zoals het tafereel dat we voor ons zien door de lage zon gekleurd wordt. Profetie voert ook de ontwikkeling die de Bijbel schetst één richting op, net zoals de bergen allemaal omhoog bewogen worden. Alles in de Bijbel wijst naar de komst van de Messias. God is iets van plan met die Ene, dat is de ondertoon in alle woorden van profetie.
Kijk nog eens naar deze Rust Red Hills. Kun je je voorstellen dat je daar in de bergen wandelt met Jezus, tussen alle profetische momenten door, zonder dat het tijdsverloop je verontrust? Jezus is het kompas voor mensen om de weg te vinden in dat landschap. Hij kleurt ook de geschiedenis van mensen en zelfs heel de kosmos met hoop en verwachting. Jezus is alles wat God heeft willen zeggen. Hij wordt niet alleen aangeduid als degene die zou komen, maar waar het in de kern van de profetie om gaat is Hij zelf. Heel het profetische landschap ademt hem in en uit. Daarom lezen we in Openbaring: ‘Het getuigenis van Jezus is de geest van de profetie.’
*******
Doorlezen: Openbaring 19:10b (HSV); Lukas 24:25-27; Handelingen 26:22-23; Johannes 5:39-47; 1 Petrus 1:8-12.
Georgia O’Keeffe: Rust Red Hills, 1930, olieverf op doek, 40,6 x 76,2 cm, Brauer Museum of Art, Valparaiso, Indiana, USA.
Georgia O’Keeffe (1887-1986) was de belangrijkste pionier van de Amerikaanse schilderkunst in de 20e eeuw. Ze werd vooral beroemd om haar felgekleurde bloemenschilderijen, maar haar werk omvatte ook stadsgezichten en landschappen. Ze slaagde erin de natuurlijkheid van de onderwerpen te verenigen met abstractie en effende zo het pad voor de moderne schilderkunst in de VS. Al in 1946 wijdde het Museum of Modern Art in New York als eerste vrouw een overzichtstentoonstelling aan haar. Haar werk is vandaag de dag nog steeds erg gewild en er worden regelmatig tentoonstellingen van Georgia O'Keeffe's werk georganiseerd in gerenommeerde kunstgalerieën over de hele wereld. Ze was niet religieus in de gangbare betekenis van dit woord. Ze merkte op: “I feel I’m a very religious person — religion to me means respect for people — but I’m not in a religion.”
ArtWay beeldmeditatie 19 januari 2025