Arnoud van der Wal: Tien moderne kerken

Arnoud van der Wal (landschapsarchitect) schreef een reeks van tien artikelen over moderne kerken en kapellen voor het Nederlands Dagblad (29 mei t/ 31 juli 2019). De kapellen/kerken zijn interessant omdat ze qua vormgeving en symboliek zeer vernieuwend zijn.

De artikelen zijn alleen voor abonnees van het Nederlands Dagblad in hun geheel te lezen. Wel zijn er vijf per maand gratis te lezen na aanmelding. 

De tien artikelen zijn hier op de website van het ND te vinden.

Johannes de Doperkapel/kerk van Mogno in Zwitserland, 1996, architect: Mario Botta;Wie via Locarno naar Italië reist, komt langs een van de meest bijzondere kapellen van Zwitserland, de Chiesa di San Giovanni Battista, ­oftewel de Johannes de Doperkapel. Deze ligt in het gehucht Mogno, ten noorden van Locarno, in het Valle Maggia. 

Veldkapel van Wachendorf, Duitsland, 2007, arch. Peter Zumthor; Op zo’n zeventig kilometer van Vaals in de Duitse Eiffel staat op een akker de Veldkapel van Wachendorf, ook wel de Broeder Klaus Kapel genoemd. In Zuid-Nederland zijn ook veldkapellen te vinden, maar in Duitsland en Oostenrijk worden nog steeds nieuwe gebouwd, door particulieren die grond bezitten en voor familie of gemeenschap een gebedsplaats oprichten buiten het dorp. 

Kamppi kapel in Helsinki, Finland, 2012, arch. K2S architects Ltd; Vlak bij het centraal station van Helsinki, op het drukke Narinkkaplein, staat de prachtige Kampin Kappeli, ook wel de Kapel van de Stilte genoemd. Over de noodzaak van deze nieuwe Lutherse kapel in een stad die ook met kerksluitingen te maken heeft, was vooraf uiteraard discussie. Uiteindelijk was men van mening dat een kapel op deze drukke locatie, in het stadscentrum, in een behoefte voorziet, namelijk als een oase van stilte en als plek voor bezinning en gebed. 

Apostel Pauluskerk in Foligno, Italië, 2006, arch. Fuksas Architects; Wie toch al van plan was naar Assisi in Midden-Italië te gaan om de roots van Franciscus te bekijken, doet er goed aan nog twintig kilometer door te rijden naar het stadje Foligno. Daar staat de Chiesa di San Paolo Apostolo, de Apostel Pauluskerk. Deze kerk is gebouwd als teken van wederopstanding in dit door aardbevingen getroffen gebied, waar kerken soms jarenlang gesloten zijn in verband met de veiligheid. Fuksas Architects tekende voor het ontwerp. 

Notre Dame du Haut in Ronchamp, Frankrijk, 1955, arch. Le Corbusier; Even buiten het Franse dorp Ronchamp, boven op een heuveltop in de Vogezen, staat de Notre Dame du Haut. Deze bedevaartkapel, ontworpen door Le Corbusier, spreekt al sinds haar opening in 1955 enorm tot de verbeelding vanwege de fascinerende vormgeving en de bijzondere vormgeving. 

Kapel Heilige Maria der Engelen, Rotterdam, 2001, arch. Francine Houben/Mecanoo; Op de RK Begraafplaats Sint Laurentius in Rotterdam-Crooswijk, staat sinds 2001 de nieuwe rouwkapel Heilige Maria der Engelen, waarin mensen hun geliefden herdenken, een kaarsje branden of een meditatief moment hebben en waarin ook afscheidsdiensten worden gehouden. Op deze plek hebben al eerder twee kapellen gestaan, maar die zijn beide verzakt en daarom weer afgebroken.  

Doornenkroonkapel in Eureka Springs, VS, 1980, arch. E. Fay Jones; In de bossen van de Amerikaanse staat Arkansas, een paar kilometer ten westen van Eureka Springs, ligt de Thorncrown Chapel, oftewel de Doornenkroonkapel. Deze kapel staat vlak bij een plek waar vroeger vele toeristen stopten om van het uitzicht te genieten. Initiatiefnemer van de kapel, Jim Reed, vatte het idee op om hun onderdak te bieden in de vorm van een transparante kapel. Architect Fay Jones hoorde hiervan en bood vervolgens zijn diensten aan. 

Maria Magdalenakapel in Zollfeld, Oostenrijk, 2014, arch. Sacher Locicero Architects; Twintig kilometer ten noordoosten van het Oostenrijkse Klagenfurt, op een weide in het landelijke Zollfeld, ligt de Maria Magdalenakapel. De kapel is een familiekapel bedoeld voor familievieringen, contemplatie en rouw. Het betreft een private kapel van een familie, waardoor deze niet toegankelijk is. 

Kerk van het Licht in Ibaraki, Japan, 1989, arch. Tadao Ando; Vlak bij de miljoenenstad Osaka, in Ibaraki, staat de kleine protestantse Ibaraki-kasugaoka kerk, beter bekend als de Kerk van het Licht. Op deze plek, waar al langer een houten kerkje en een predikantswoning stonden, is een nieuwe kerk van beton gebouwd in 1989. 

Zonsondergangkapel in Acapulca, Mexico, 2011, arch. BNKR Arquitectura. Aan de westkust van Mexico, aan de baai bij de badplaats Acapulco, ligt de Capilla del Atardecer, Spaans voor Zonsondergangkapel. De naam van deze kapel refereert uiteraard aan de zon die je hier in de Grote Oceaan kunt zien ondergaan, maar ook aan het levenseinde.