Artikelen
Kameleon of bizon? - Wim Rietkerk
Kameleon of bizon?
door Wim Rietkerk
Het gedrag van de kerk in de wereld is te vergelijken met het gedrag van de kameleon en de bizon.De kameleon past zich in kleur aan zijn omgeving aan en wordt daarmee tegelijk onzichtbaar en onkwetsbaar. De bizon gaat bij een aanval van buiten in een kring staan met de horens dreigend naar buiten. En inderdaad, deze twee vormen van christenzijn zien we overal om ons heen.
Allereerst het kameleon-type. Niet pal staan voor waarheid en recht, maar over heel de breedte van het leven de stijl kiezen van de kameleon en betrekkelijk onnadenkend meedoen met een levensstijl waar wij ons verre van moeten houden. We worden quasi postmodern en stemmen ineens SP of VVD.
Recht daartegenover staat het andere gevaar van een ghetto-mentaliteit. Uit angst ons te besmetten sluiten wij ons aaneen en zetten ons schouder aan schouder tegenover onze eigen cultuur. Er is geen echt contact meer met de wereld waarin wij leven. Je ziet het in de manier waarop men de hele wereld van kunst en tv maar gevaarlijk vindt en mijdt en eigen krant en politieke partij omvormt tot een bolwerk.
Wat ik bepleit is niet de gulden middenweg. Er is hier geen middenweg. Beide houdingen moeten als zondige verwereldlijkingen van het christen-zijn worden afgewezen. Wat voor ons ligt is veeleer een koninklijke weg van openheid en standvastigheid samen. Zoals zout open is en zich geheel met het deeg vermengt en toch krachtig zijn smaak doet proeven. Ook hier mag diergedrag ons helpen. Jezus zelf heeft er twee dieren voor uitgekozen: de duif en de slang (Matteüs 10:16).
Wat is kenmerkend voor een duif? Het is zijn haast naïeve onbevangenheid. Heerlijk moet het zijn om mensen om je heen te hebben die heel blij en verrast zijn om wat je doet en zegt en je niet bij voorbaat al veroordelen. Jezus zet er wel gelijk de slang bij, die met veel slim inzicht en wijs begrip precies weet uit te kienen hoe hij reageren moet.
Het lijkt mij een goed idee om de duif naar de bizon te zenden en de slang naar de kameleon. Want het kameleon-type heeft iets van de slang nodig: scherp penetrerend inzicht en zo nu en dan een venijnige beet. Daartegenover zou ik de zo angstig wegschuilende getto-christenen graag de kwetsbare openheid van de duif toewensen. Mogen duif en slang ons bijstaan om zoutend zout te zijn in onze cultuur.
Gepubliceerd in LEV 10, 1, 2005 van Stichting l’Abri, www.labri.nl