ArtWay

Kunstenaars openen onze ogen voor rijkdom en betekenis. Sandra Bowden

Kerk en kunst -> Materiaal voor kerkelijk gebruik

Pinksteren - Jaarzuil van Dietrich Stalmann

Dietrich Stalmann: Jaarzuil


Levende kerkruimte
 
door Patrik Scherrer

Met zijn beeld voor het koor van de Pfarrkirche St. Georg in München-Milbertshofen grijpt Dietrich Stalmann terug op het gotische altaarretabel (een drie- of meerluik achter het altaar), waarvan de vleugels, beschilderd met verschillende voorstellingen, al naar gelang de periode in het kerkelijk jaar open- of dichtgeklapt werden. Met zijn jaarzuil heeft de kunstenaar hetzelfde voor ogen. Het is zijn bedoeling dat de schilderingen betrokken worden bij de voortgang van het kerkelijk jaar. Ze willen de verandering van tijd en kleur aanschouwelijk maken en door zelf te veranderen steeds opnieuw aanspreken.
 
De zuil bevat een verticaal element, waarin in overeenstemming met het kerkelijk jaar verschillend gekleurde panelen geplaatst kunnen worden. Paars tijdens advent, geel tijdens feestperiodes en groen de rest van de tijd. Tijdens de vastentijd van de veertigdagentijd is de zuil leeg, zodat een leegte ontstaat die tot denken aanzet. De beeldloosheid verbeeldt boetedoening, inkeer, omkeer. Samen met de horizontale stalen rail waarin de schilderijen geschoven kunnen worden heeft de zuil iets weg van een kruis.
 
Links Maria, rechts Gabriël
 
Drie schilderijen kunnen opgehangen worden: van Sint Joris, Maria, en de engel Gabriël; alleen, met zijn tweeën of met zijn drieën. Sint Joris als beschermheilige van de kerk op de groene zuil, Maria en de engel in de adventstijd gecombineerd met paars of op Mariafeesten met geel. Met drie schilderijen is de zuil helemaal compleet – ze geven met hun dynamische kleuren en vormen de door de Geest doordrongen dimensie van het geloof weer. Geloven is ongrijpbaar, net zoals God altijd de geheel Andere is. Maar doorwaait Gods Geest niet de hele schepping en helpt hij ons niet God te kennen? Brandt zijn liefde niet in ons hart?
 
Mijn blik verliest zich in het oneindige vuur van Gods liefde, laat mij de macht en majesteit van God ervaren en iets gewaar worden van de explosieve kracht van het christelijk geloof.
 
Sint Joris
 
Pas als je de schilderijen van dichtbij bekijkt, zie je de door de heilige Geest omgeven figuren van Maria, Sint Joris en de engel. Sint Joris in het midden: hij doodt met zijn lans in de hand de draak en is ons zo tot moedig voorbeeld in de strijd tegen het kwaad. Zoals hij naar de legende de koningsdochter voor de dood bewaarde, zo kan hij ook nu helpen de kerk van Christus te beschermen.
 
De engel bezoekt Maria. Gehuld in het blauw van het geloof deinst zij overweldigd door de goddelijke boodschap achteruit. Wat zal er met mij gebeuren? Wat heeft God met mij voor? De grote vragen van het leven klinken in haar houding mee; in de ontmoeting met God dringen ze zich alleen nog maar duidelijker op.
 
De engel is door groen omgeven – de kleur van het leven. Met de boodschap dat Maria de Zoon van God zal ontvangen brengt de engel haar ontkiemend leven, hoop voor alle mensen die net als zij geloven dat God zijn woord gestand zal doen; iedere dag en in iedere periode van het leven opnieuw en anders – door de kracht van de ongrijpbare, alles doordringende en heiligende Geest van God.
 
*********
 
Dietrich Stalmann: Jaarzuil, 2002, 700 x 450 cm, Pfarrkirche St. Georg, München – Milbertshofen.
 
Dietrich Stalmann (1961) studeerde aanvankelijk kunstgeschiedenis in Würzburg, maar stapte al gauw over naar een opleiding voor restaurateur in München bij Rolf-Gerhard Ernst. Daarna legde hij zich vooral toe op tekenen en schilderen. Hij ontving talrijke opdrachten. Vanaf 1991 werkt hij als kunstenaar zowel in München als Berlijn.
 
Patrik Scherrer is de drijvende kracht achter de Duitse website Bildimpuls. Om de week stuurt hij een Bildimpuls of beeldmeditatie rond, waarbij hij zich met name richt op de hedendaagse christelijke en religieuze kunst uit Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk. Hij studeerde theologie en werkt met verstandelijk gehandicapten. Van zijn hand verscheen het boek: Gott in Sicht? 33 Impulse zum christlichen Glauben aus der Pinakothek der Moderne. Er is ook veel informatie over kunstenaars, boeken, organisaties, musea en tentoonstellingen op de Bildimpuls website te vinden, zie www.bildimpuls.de.
 
ArtWay beeldmeditatie 12 juni 2011