ARTWAY:
OPENING EYES,
HEARTS & MINDS
Volg ons
Kunstenaars
.jpg)
Merlevede, Gian
Levensloop
Gian werd geboren in 1973 in Duitsland. Hij is van Belgisch-Zwitsere komaf. Hij groeide op in Vlaanderen. Omdat hij altijd al tekende en schilderde, liet hij zich begin jaren’90 in Antwerpen (Sint Lucas Kunsthogeschool) opleiden tot grafisch ontwerper. Aansluitend trok hij naar de universiteit van Gent en studeerde daar in 2000 af als kunsthistoricus. Zijn afstudeerproject droeg de titel: Centrumverloren Kunstwende - De visie van Hans Sedlmayr op de moderne kunstcultuur. In 2001 ging hij een jaar in Toronto, Canada wonen om daar christelijke kunstfilosofie te studeren (Institute for Christian Studies).
Begin 2003 werkte hij als administratief allrounder voor Zwaan Bvba in Mechelen, een importbedrijf van christelijke boeken en media. In 2005 zwaaide hij daar af en begon zijn eerste grote solotentoonstelling voor te bereiden. Twee jaar later toonde een Antwerpse kunstgalerie zijn show “Worstelend in de zee (met de Ene)”. September 2009 trouwde hij met de Duitse kunstenares Simone Distler. Het kunstkoppel woont en werkt sinds kort in het Oostduitse Erdeborn.
Werkproces
Gian heeft zich als kunstschilder gespecialiseerd in acrylverven. De kern van zijn huidige oeuvre bestaat uit schilderijen die een thema uitdiepen. Een willekeurige greep uit de titels: Boodschap uit Eden (1996), Hemelpoort (1997), Tussen hemel en aarde (2002), Heilig Vuur (2005). Dit zijn schilderijen waarvoor Gian veel rijpingstijd nodig heeft. Ze moeten namelijk vaak “moeizaam afgeleid” worden uit sterke, innerlijke beeldimpressies die eraan ten grondslag liggen.
Gian beschrijft dit proces van neerslag als een intensief zelfonderzoek, want de innerlijke “kiembeelden” voelen meerdimensioneel, bijna holografisch aan en hebben een soort vage ongrijpbaarheid, die zich slechts stukje bij beetje laat scherpstellen (transponeren). Wanneer een schilderij is afgerond, laat Gian zijn (vaak jarenlange) emotionele concentratie en greep los wat betreft het “kiembeeld”, dat dan naar de achtergrond van zijn denken verdwijnt en vaag wordt. Het uitvlooien van een “kiembeeld” is buitengewoon verrijkend, want het overstijgt wat hij zelf zou kunnen bedenken. Voor Gian voelt dit alles zeer concreet aan als een vorm van hogere inspiratie. Hij vindt de zegswijze “kunstenaar-onder-God” dan ook meer dan relevant.
Ter ontspanning schildert Gian sedert 2001 ook meer en meer spontaan. In dat geval laat hij een schilderij toevalliger ontstaan op basis van wat de compositie zelf spelenderwijze aan vorm en kleur vraagt. Daar komt dan zeer veel minder analyse aan te pas. Deze werken krijgen dan meestal geen titel mee. Een goed voorbeeld hiervan zijn de zgn. postkaartschilderijen.
Motivatie en inspiratie
“Zijn schilderijen weerspiegelen een zoektocht naar herbronning, alsof hij verwant is met Jakob, die met God om een zegen worstelt. Met een verfijnde glaceertechniek (vele fijne laagjes acrylverf) en schakeringen van organische en geometrische figuren maakt hij visionaire beelden van boven, onder en buiten de wereld. Vaak gaan er jaren voorbij voordat een schilderij is afgewerkt.” (Peter Callens)
Wat wil Gian bereiken met zijn werk?
Door zijn schilderijen en het hele meditatieve proces dat eraan voorafgaat, ervaart Gian dat hij nieuwe dingen ontdekt over de Levende, en over de bovennatuurlijke dimensies aan het mens-zijn op aarde. Als zodanig hebben vooral de eerdergenoemde “kiembeelden” een voedende en verruimende kracht op Gians denken en geloofsleven. Hij gaat nieuwe diepte en kwaliteit zien in het leven en is gefascineerd door wie God als Persoon eigenlijk is, en welk nieuw licht dat werpt op zijn zelfverstaan als beperkt, aardgebonden mens. In deze rijkdommen wil Gian de toeschouwer laten delen.
Relatie geloof en werk
Gian is een begeesterd christen. Rond zijn dertigste stopte hij na een godsdienstige burn out met regelmatig naar een kerk te gaan. Sedertdien is hij op een “retraite voor onbepaalde tijd”.
Als huidige kerkgroep beschouwt hij de kleinere kring van vertrouwde vrienden en familie waarmee hij samen kan bidden of praten over geestelijke zaken. Verder blijft hij door tal van kanalen (nieuwsbrieven, internet, christelijke boeken, satteliet TV of conferenties) het reilen en zeilen volgen van de ruimere christenheid. Zijn artistieke thema’s weerspiegelen veel van zijn zoeken naar geloofsherbronning en heelheid, naar het ontmoeten van de God achter de Bijbel.
Tussen hemel en aarde, tweeluik (elk paneel meet 98x45,5 cm), acryl op papierkarton gekleefd op multiplex, 1998-2002.
Zoals de titel reeds aangeeft, brengt de kunstenaar in dit tweedelige schilderij gedachten samen over het leven in zijn zichtbare en onzichtbare dimensies. Op een realistisch gehouden landschapsschildering na, zijn de verdere schilderingen abstract. De kleuren en composities roepen associaties op over wat boven het menselijke uitstijgt, bijvoorbeeld de goddelijke macht (ook wel het 'numineuze' genoemd). Volgens de kunstenaar verbeeldt het linkerpaneel zowel de menselijke ervaring van vervulling en verzadiging als die van moeite en frustratie. Dit laatste wordt weergegeven in de overwoekerde en moeilijk begaanbare veldweg of ook het thema van de landarbeid (de geploegde akker na de oogst). Al bij al ligt de algemene nadruk echter op de evocatie van weidsheid en verademing, de mystiek-onzichtbare aanwezigheid van dimensies anders dan de aardse. Het rechterpaneel levert daarbij een dynamisch contrast, zoals daarin een kosmisch 'krachtsgebeuren' wil worden opgeroepen, maar dan volledig los van enige rechtstreekse verwijzing naar het herkenbaar aardse of menselijke.
The Cave, 80x100 cm, acryl op doek, glansvernis, 2002-2006.
Dit is een schilderij uit de eerste serie “Worstelingen in de zee (met de Ene)”. Deze serie van meer dan een dozijn schilderijen probeert een “kiembeeld” te vangen dat handelt over het gevoel alsof je geklemd zit tussen hamer en aanbeeld, alsof God tegelijk de Rots en de Zee is. In dit beeld wordt bijvoorbeeld het facet van onderwatergevecht gethematiseerd. De fase van het onderwater gezogen worden, van het vermalen worden tussen rots en water.
Zonder Titel, 50x60 cm, acryl op doek, ingekaderd, 2007.
Purification, 100x100 cm, acryl op doek, mat-satin vernis, 2005-2007.
Ook dit schilderij hoort thuis in de eerste serie “Worstelingen in de zee (met de Ene)”. In dit schilderij wordt in wezen de spanning tussen het verdrinken en het aanspoelen gethematiseerd. De spanning tussen de krachten van de zee en rust van de beschuttende inham. Gian is bezig aan een tweede reeks in deze serie, een tweede aanloop. Hij hoopt daar het “kiembeeld” bevredigender in te vangen. Hij wil dit onderwerp van gevecht-aan-de-rand visueel op de spits drijven. Deze eerste serie voelt wat hem betreft te harmonieus aan. De uitdaging is een fijnere scheidslijn te vinden tussen de afzichtelijk-afgrondelijke doodsnood tijdens het gevecht én de daaropvolgende harmonieuzere fasen van berusten en vrede. Of dit hem ook gaat lukken, weet hij nog niet.
The Dark Throne, 100x150 cm, acryl op doek, 2007-2010.
Dit werk is een beeld van Gods troon, opgehangen in een machtig en kosmisch evenwicht. Sommige gedeelten zijn zichtbaar en zelfs toegankelijk, andere niet. ‘The Dark Throne’ gaat over een periode in mijn leven waarin ik een diepe geloofscrisis doormaakte. Een woordelijke neerslag van wat in die tijd zoal in mijn gedachten en gesprekken met God omging vertelt meer over de oorsprong van dit werk:
‘Ik zie hier geen hand voor ogen,’ roep ik.
Ik wankel en tast met blinde handen in het duister van zijn huis.
De troonzaal is inktzwart, en mijn hart is droef.
Ik ween zonder tranen.
Dit is toch zijn troonplaats? Maar Hij steekt geen vinger naar me uit?
Ik zeur en bedel, smeek en scheld. Maar Hij zegt niets.
Dat maakt me nog woedender.
God is vanaf nu dood voor mij. Ik stop zelfs met bidden. Maandenlang.
Gaandeweg wordt het rustig.
Op een morgen, uit het niets, zegt Hij plots:
‘Heerlijk hè, die intimiteit tussen ons?’
Publicatie
Dekker & Sonneveld (red.): De Crux – Christenen over de kern van hun geloof, Buijten & Schipperheijn - Amsterdam, 2010.
Website