Gootjes, Jan Pieter - BM - Jan Pieter Gootjes

Jan Pieter Gootjes: VUUR        

Proces 

door Jan Pieter Gootjes

Momenteel is een expositie met werk van mijn hand te bezoeken in het Academiehuis de Grote Kerk in het centrum van Zwolle. Opgesteld in het hoogkoor van de kerk staat de installatie VUUR. Als bezoeker word je de afgeschermde ruimte van het hoogkoor binnengeleid, waarop je omringd wordt door dit indringende werk.

Ik heb de laatste jaren een groot aantal Jakobsladders gemaakt geïnspireerd door het verhaal uit Genesis 28. Iets over dit verhaal:

Jakob is een vluchteling.
Hij heeft zijn tweelingbroer bestolen. Hij heeft zijn vader bedrogen.
En nu is hij op de vlucht.
Onderweg, in de nacht, krijgt hij een droom.
Hij ziet een ladder naast zich staan, die uitreikt naar de hemel.
En op die ladder gaan engelen.
Ze gaan omhoog en naar beneden.
Een stroom van engelen en beweging.
Jakob is op de vlucht. Hij denkt: ik ben alleen.
Nu ziet hij een stroom van engelen.

Bij elk werk komen steeds verschillende aspecten van het verhaal aan de orde.
In dit geval: hoe geef ik engelen weer?
Ik kom bij het beeld: engelen en vuur.

Wat heb ik gedaan? Ik heb een plaat messing rechtop gezet.
Ik heb er bladgoud overheen gedaan.
Ik heb er gaten in geboord in de vorm van een ladder.
Door deze gaten heb ik aan beide kanten lucifers gestoken. Lange lucifers.
De onderste lucifer heb ik aangestoken. Een vuurtje begint te branden.
Het vuur klimt omhoog, eerst traag, vervolgens steeds sneller.
Opeens staat de hele ladder in lichterlaaie, Rook, Vuur. Walm.
Dan: traag, oorverdovend traag begint het vuur te doven.
Na een laatste zucht treedt de verstilling in.
Alleen  het getordeerde hout van de lucifers blijft over.

Dit proces, deze droom, heb ik gevat in dertien foto's.
Ik heb deze foto's groot af laten drukken.
En voor elke foto een standaard gemaakt.   
Zo kunnen de foto's in de ruimte geplaatst worden.
Er ontstaat een ronde ruimte.
Als bezoeker word je omringd door de beelden.
Er ontstaat een stille ruimte. Voor meditatie.
Een kapel van stilte...

Ik heb met Mariska van Beusichem regelmatig contact tijdens het maakproces.
Mariska is in die tijd stadspastor van Zwolle.
Er groeit bij mij een verlangen.
Ik vraag of Mariska woorden wil verbinden aan de dertien foto's.
Dit heeft ze gedaan. 

Jakobsladder en vuur

Weggezworven
uit het vertrouwde weefsel
van hebben en houden
en angst voor verlies
ben ik gereisd
voorbij het punt
waar omkeren nog mogelijk is.
Ten slotte stond ik fier rechtop,
het duister achter mij.

En daar was jij,
kleine lichte vlam.
Met de gloed van een kus
klom je door mij omhoog.
Je ontstak mijn lijf en ziel
met tongen van vuur.
Ik bloosde en blaakte,
ik lichtte en laaide.
ik straalde en zong.
en iedereen zong mee.

Maar even spoorslags als je kwam
begon je van mij te wijken.
Je liet mij achter,
uitgewoond en opgebrand.
Mijn bron was leeg,
mijn lied verstomd.
Kritiek brak los.

Van wanhoop schreeuwde ik het uit.
van woede ook
om wat je mij ontnomen had.
Beledigd nam ik het besluit
om jou volledig te vergeten.
Maar je verscheen in mijn dromen.
Altijd was je in mijn hart.

Schor geschreeuwd,
ten einde raad,
een keel van woorden leeg,
kwam over mij het zwijgen
waarin geboren wordt
verlangen nergens om,
verlangen naar jou.

Ik weet dat je nog ergens bent.
In mijn broosheid
bid ik jou tevoorschijn.
Ik hoop je tegemoet.
Mijn liefde heb je uitgezuiverd.
Doe met mij maar wat je wilt.
Ik leef niet langer zelf
maar jij in mij.
Zo is het goed.

Mariska van Beusichem
14 maart 2020

**

Tot en met 17 november is in het Academiehuis de Grote Kerk in het centrum van Zwolle de expositie van Jan Pieter Gootjes te bezoeken met de installatie VUUR. Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag, 11.00-17.00 uur. Adres: Grote Markt 18, Zwolle. De toegang tot het Academiehuis is gratis. www.janpietergootjes.com  

Jan Pieter Gootjes (Leeuwarden, 1950) studeerde aan Academie Minerva in Groningen (1972-1977). Vanaf 1980 is zijn werk te zien op vele tentoonstellingen. Vanaf 2009 heeft het thema Jakobsladder een centrale plaats in zijn werk. Jaarlijks organiseert Jan Pieter een aantal ontmoetingen, vaak in zijn atelier. Informatie hierover is te lezen in zijn nieuwsbrief.  www.janpietergootjes.nl

Mariska van Beusichem (Utrecht, 1968) is sinds 2019 predikant van de protestantse wijkgemeente Utrecht West. Eerder was zij onder andere stadspastor van Zwolle en voorzitter van de Zwolse stichting Thomas a Kempis. Mariska houdt zich intensief bezig met spiritualiteit en mystiek. Zij wordt bijzonder geïnspireerd door de geloofsweg van Thérèse van Lisieux.

Leporello
Geïnspireerd door de installatie VUUR heb ik een leporello laten maken.
Aan de ene kant ziet u de dertien foto's  van de installatie afgedrukt op 300 grams papier.
Op de andere kant is de tekst die Mariska van Beusichem bij de installatie maakte te lezen.
De leporello wordt gedrukt door Mostert uit Leiden in een oplage van 50  genummerde exemplaren. Er is veel belangstelling voor de leporello. U kunt hem nog bestellen  door een mail te sturen naar  ateliergootjes@hotmail.com onder vermelding van uw naam en adres. Zodra de leporello gedrukt is wordt hij naar u toegestuurd. De prijs is 65 euro.

 ArtWay beeldmeditatie 31 oktober 2021