Lucas 1:39-45 - De visitatie Pontormo en Viola

Lucas 1:39-45, de visitatie

Jacopo Pontormo: De visitatie en Bill Viola: The Greeting

Links zien we De Visitatie (ontmoeting van Maria en Elisabet, 1529) van de Renaissanceschilder Jacopo Pontormo. Dit werk diende als uitgangspunt voor de kunstvideo The Greeting (1995) van Bill Viola, waarvan we rechts een still zien (op YouTube is de video deels te zien).

In Pontormo’s werk zien we vier vrouwen, waarbij de twee achterste vrouwen dezelfde lijken als de voorste, maar nu ons indringend aankijkend. Zo onderstreept Pontormo de grote betekenis van deze ontmoeting.

Bill Viola, die zich o.a. geïnspireerd weet door de christelijke mystiek, doet met andere middelen iets soortgelijks. Allereerst vertraagt hij de 45 seconden van de opname naar 10 minuten. Iedere beweging, iedere blik wordt uitvergroot. Daarmee verandert Viola een alledaags onderonsje van vrouwen op straat (eerst twee en dan komt Maria erbij om Elisabet te begroeten) in een bijzonder moment in de heilsgeschiedenis. Verder is de wind hoorbaar aanwezig, die verhevigt als de twee vrouwen elkaar omhelzen, zodat hun jurken wild beginnen te wapperen. Het is het eerste moment waarop Maria naar buiten treedt met haar kind dat de wereld gaat veranderen. 

Marleen Hengelaar-Rookmaaker

**

Jacopo Pontormo: De ontmoeting tussen Maria en Elizabeth (de Maria-Visitatie), ca 1528-29; olieverf op paneel, 202 x 156 cm. Hangt in de kerk Pieve di San Michele Arcangolo Carmignano, Italië.

Bill Viola: The Greeting, 1995, video. Museum de Pont in Tilburg. Zie een fragment: Bill Viola - The Greeting (1995) - YouTube