Kuipers, Jasper - BM - Wouter Prins

Jasper Kuipers: Weaving Time

Dagelijkse ritmiek

door Wouter Prins

‘Niet van deze tijd.’ Het is een vaak gehoorde kwalificatie van het kloosterleven. Terecht of niet, onmiskenbaar wordt de kloof tussen het leven binnen en buiten de kloostermuren momenteel als veel dieper ervaren dan bijvoorbeeld 500 jaar geleden.

‘Niet van deze tijd’ kan echter ook anders worden geïnterpreteerd. Kloosters ontrekken zich tot op zekere hoogte aan de actualiteit, aan de waan van de dag.  De dagelijkse ritmiek van getijden, de vaste ordening van gebed en werk, zijn al eeuwen min of meer dezelfde. Daarom lijkt het kloosterleven soms ver af te staan van al wat er gaande is, terwijl het in een aantal elementaire beginselen en waarden als duurzaamheid, zorg voor de schepping en gemeenschapszin voorop lijkt te lopen. Kloosterlingen jagen geen succes in de nabije toekomst na. Hun leven staat in het perspectief van een bovenaardse dimensie.

Kloosterlingen leven in de tijd, ze worden net als iedereen iedere dag opnieuw een dag ouder, maar ze beleven deze tijd in de vorm van een herhaling. Dit gegeven intrigeert Jasper Kuijpers, die in opdracht van het Museum voor Religieuze Kunst te Uden een animatie heeft gemaakt. Animaties worden gekenmerkt door ‘een kop en een staart’. Een getekende verhaallijn met een begin en een einde. En dat lijkt ten dele in strijd met het kloosterleven, waarin de cyclus, de herhaling, prevaleert en domineert.

De animatie bestaat uit een tekenfilm die op drie schermen als een drieluik wordt getoond. De film is geïnspireerd op rituelen die met het kloosterleven samenhangen: bidden, schoonmaken, klokkenluiden, het deeg kneden. Er wordt ingezoomd op handen die in de loop der tijd ouder worden. Tegelijkertijd suggereert de loop dat de handelingen doorgaan en worden overgenomen door een volgende generatie kloosterlingen. De beelden op de drie schermen zijn gelijk, maar worden anders aaneengeregen, verschillend gerangschikt en lopen niet synchroon. De tijd lijkt daardoor zowel lineair als cyclisch te verlopen. Zo wordt in Weaving Time het heden met het eeuwige verbonden.

*******

Jasper Kuipers: Weaving Time, 2018, animatie, loop, 7,5 minuten. Collectie MRK Uden.

Weaving Time vormt het slotstuk van de expositie: De stad als klooster, Lezen, schrijven en leven in de late Middeleeuwen. T/m 28 januari 2019. Zie www.museumvoorreligieuzekunst.nl

Wouter Prins is conservator Museum voor Religieuze Kunst Uden.

ArtWay beeldmeditatie 13 januari 2019