ArtWay

De veertigdagentijd herinnert mij eraan dat ik niet vast hoef te zitten in oude patronen van denken en handelen. Vernieuwing is mogelijk.

Reistips

Finland

Finland

Van zuid naar noord
 
Helsinki:                                                                                                                                               
- De Temppeliaukio kerk (‘De Rotskerk’) in Helsinki (Timo and Tuomo Suomalainen, 1969), een grotkerk uitgehouwen in een rots die de eeuwige levensduur van steen benadrukt en dus de duurzaamheid van de waarden van de kerk symboliseert. Een plek van stilte temidden van een drukke stad. Met prachtige ruwe stenen wanden en een koperen plafond.  
– De Kontula kerk (1987) ligt dichtbij een drukke voetgangersroute. De open architectuur van de kerk nodigt de voetgangers uit om de kerk binnen te lopen via een lange gang. Deze gang leidt naar het altaar en en Hannu Väisänen’s altaarstuk met het lege graf van Paasmorgen in het midden. De Kontula kerk vermengt op postmoderne wijze verschillende fasen van de geschiedenis van de kerk: joodse grafstenen, gotische ramen, horizontale strepen als in de kathedraal van Siena in de muur, een middeleeuws altaar en een bronzen engel met een kruis in zijn hand van Kari Juva op het dak.
- Kamppi Kapel, Simonkatu 7 Helsinki. De kapel is ontworpen door de architecten Kimmo Lintula, Niko Sirola en Mikko Summanen van K2S Architects Ltd. en is een voorbeeld van innovatief bouwen met hout. De kapel wil mensen een plaats van rust en ontmoeting bieden. Ook worden er gebeden gehouden. Open: Ma- vr. 8–8, za en zo 10–6. http://www.helsinginkirkot.fi/en/churches/kamppi-chapel-of-silence
- Museum voor Finse architectuur, Kasarmikatu 24. www.mfa.fi/frontpage
 
Espoo:                                                                                                                                                   
- Het Oili Mäki Museum, Äyräpääntie 14, Laajalahti, Espoo. Het museum stelt Oili Mäki's werk ten toon uit haar 30-jarige loopbaan als kunstenaar: tapijten, altaarstukken, schilderijen en rya kleden. Het museum heeft een van de meest uitgebreide collecties van christelijke kunst in Finland. 
- Het Gallen-Kallela Museum, Tarvaspää, Gallen-Kallelan tie 27, Espoo. Het kasteelachtige atelier plus huis van deze befaamde Finse kunstenaar, gebouwd in 1911-13 in Art Nouveau stijl, verkerend in originele staat. Wisselende exposities met werk van Gallen-Kallela en zijn tijdgenoten, moderne kunst en fotografie. Met Café Tarvaspää. Van september – mei op maandag gesloten. www.gallen-kallela.fi      
- In de Otaniemi kapel in Espoo (Kaija and Heikki Siren, 1957) geeft de altaarwand zicht op de buitenruimte, waardoor het landschap deel wordt van de kerkruimte.    
- De Tapiola kerk (Aarno Ruusuvuori, 1965) is een onversierde structuur van cement. Het diepgrijs van het cement doet de felle kleuren van de kleden in de kerk goed uitkomen.
- De Olari kerk (1981) (Simo and Käpy Paavilainen).
 
Viikin:
- Viikin kirkko. Recente houten kerk van architect Samuli Miettinen. 
 
Vanda:
- Vantaa Pyhän Laurin kappeli, St. Laurens kapel uit 2010, gebouwd naast de middeleeuwse kerk.  
 
Vantaa:
- De Hämeenkylä kerk in Vantaa (1989–92). Martti Aiha en Silja Rantanen maakten samen een kruisweg. Silja Rantanen gebruikt felle kleuren op een manier die doet denken aan de Passie van Christus door Fra Angelico in het klooster van San Marco.
 
Turku:                                                                                                                                                
- De kathedraal van Turku is de enige middeleeuwse Finse kathedraal, gebouwd in de 13e eeuw.
- Erik Bryggman’s Opstandingskapel (1941) in Turku gaat prachtig op in de natuur eromheen.
 
Lahti:                                                                                                                                                  
- De Kerk van het kruis in Lahti (Alvar Aalto, 1978) is niet alleen een ruime lichte kerk, maar wordt ook gebruikt voor concerten en conferenties. Aalto vergeleek zijn kerk met  Gethsemane, een tuin van rust in het centrum van de stad.
 
Lappeenranta:                                                                                                                                      
- In de Sammonlahti kerk in Lappeenranta (Riitta and Kari Ojala, 1993) bestaat de altaarsculptuur van Brita Flander, Levend water genoemd, uit helder glas en stromend water die de kerkgangers uitnodigt om zich te laten voeden bij het altaar. Kunstenaar Rait Prääts uit Estland maakte vier ramen.
 
Valamo: 
- orthodox klooster, waar bezoekers kunnen verblijven en dienste bij kunnen wonen. http://www.valamo.fi/en/
 
Imatra:                                                                                                                                                        
- In de Tainionkoski kerk in Imatra (Yrjö Vaskinen, 1932) bevindt zich een altaarschildering uit 1997 door Kristiina Uusital. Het schilderij verbeeldt golvend water met een gouden labyrinth op de oppervlakte als symbool voor de eeuwigheid. 
- De Vuoksenniska kerk in Imatra (Alvar Aalto, 1958) heeft een wit interieur wat een mooi spel oplevert van licht en schaduw. De kerkruimte trekt samen en breidt zich uit als een sculptuur dat je kunt binnengaan. Van de 103 ramen hebben er maar twee dezelfde vorm.  Aalto ontwierp zelf het enige kleurelement in de kerk, een schilderij van gebrandschilderd glas dichtbij het plafond. De klokkentoren verbeeldt een pijl die naar beneden wordt geschoten. Gewoonlijk wijzen klokkentorens omhoog, maar deze geeft weer dat God naar ons toekomt.
 
Hattula:                                                                                                                                                  
- De Kerk van het Heilige Kruis in Hattula is een 14e-eeuwse kerk met veel originele muurschilderingen en beelden.
 
Sastamala:
- St Olaf’s Kerk, Kallialan kirkkotie 50, Sastamala is een laatmiddeleeuwse stenen kerk die in 1997 werd herbouwd na door een brand te zijn verwoest. De bekende hedendaagse christelijke kunstenaars Osmo Rauhala and Kuutti Lavonen verzorgden de 105 nieuwe schilderingen.  
www.pyhaolavi.fi/english.shtml 
 
Tampere:                                                                                                                                              
- De façades van de kathedraal van Tampere (Lars Sonck, 1902 – 07) zijn van grijs graniet. In overeenstemming met de idealen van de nationale romantiek was de kerk ontworpen als een kunstwerk dat een eenheid vormt: alle details van de architectuur, schilderingen, glas in lood ramen en de rest van het interieur complementeren elkaar. Fresco’s door Hugo Simberg, geschilderd in1905 en 1906, o.a. De gewonde engel.     
- De Kaleva kerk (Raili and Reima Pietilä, 1966) is een hel verlichte ruimte die omhoog reikt als een gotische kathedraal. Reima Pietilä’s semi-abstracte, sculptuurachtige Boom des levens is het enige visuele detail afgezien van de paramenten.
 
Jyväskylä:
- Kuokkala kerk, nieuwe kerk met interessante architectuur.
 
Petäjävesi:                                                                                                                                              
- De oude kerk in Petäjävesi (Jaakko Leppänen, 1764) heeft zijn originele kenmerken behouden en staat op de Unesco wereld erfgoed lijst.
 
Hämeenlinna:                                                                                                                                       
- De Hämeenlinna kerk (L. J. Desprez, 1798) was gebouwd als een rotunda naar voorbeeld van het Pantheon in Rome. Van recente datum zijn de linnen muurgordijnen ontworpen door Irma Kukkasjärvi.
 
Orivesi:                                                                                                                                                
- In de Orivesi kerk door K. & H. Siren (1961) staat het altaar aan de zijmuur. Kain Tapper’s semi-abstracte houten altaarreliëf, de Rots van Golgotha, gaf aanvankelijk de nodige beroering, maar wordt nu als een van de meest krachtige moderne altaarstukken beschouwd.
 
Joensuu:
Kain Tapper maakte de fontein sculptuur van de Rantakylä kerk in 1987.
                                                                                                                                                      Vaasa:                                                                                                                                                       
- De kerk in Vaasa (C. A. Setterberg, 1869) van roden baksteen is een voorbeeld van Engelse gotische architectuur. De kerk heeft drie altaarstukken: De instelling van de eucharistie van R.W. Ekman (1861), De aanbidding door de engelen van Albert Edelfelt (1894) en de Kruisafname van Louis Sparre (1897).
 
Kuopio:                                                                                                                                                   
- De Männistö kerk in Kuopio (Juha Leiviskä, 1992) is een terraskerk. De lichtbreking door Markku Pääkkönen op het altar zijn als fragmenten van een regenboog. Een serie van 45 aquarellen door Mirja Airas ter ere van Paavo Ruotsalainen zijn in de zijbeuken geplaatst. Ze beelden de boodschap uit die deze piëtistische prediker uitdroeg in zijn preken.
 
Oulu:                                                                                                                                                        
- In de St. Thomaskerk in Oulu (1975) heeft Hannu Väisänen het thema van de wijnstok van het leven als symbool van eenheid op meerdere plekken terug laten komen: in het altaarstuk, in de zijbeuken, in de hal en in de wandkleden.
 
Tornio:                                                                                                                                                 
- Het vierkante plafond in de kerk van Tornio (Matti Härmä 1684 toy 1687) bestaat uit 4 houten koepels, waarvan er twee uitbundig beschilderd zijn. De preekstoel werd gemaakt door de plaatselijke handwerksman Nils Fluur naar een barok voorbeeld.
 
Rovaniemi:                                                                                                                                           
- Op de altaarmuur van de kerk van Rovaniemi(B. Liljeqvist, 1950) bevindt zich een fresco van Lennart Segerstråle, waarin Christus is afgebeeld bovenaan de plaatselijke Ounasvaara watervallen. Christus wordt gereflecteerd in een waterbron waaruit de locale mensen kracht putten voor de uitdagingen van het leven van alledag.