Peters, Levity - BM - Levity Peters

Levity Peters: Jezusbeelden

Een spirituele ervaring

door Levity Peters

Religie is een mysterie. Voor iemand die als protestant binnen een zwaardere richting is opgevoed helemaal. De strenge straffende God uit mijn jeugd is uit mijn overtuiging verdwenen, maar niet uit mijn gevoel. De woede daarover heeft bij mij geleid tot de behoefte om volledig met dat oude geloof af te rekenen. De kern van mijn aversie lag bij het bijna clichématige misbruik van beelden van Jezus door kerken van welke richting dan ook.

Alleen de katholieke kerk kon mij aan beeldmateriaal helpen. Tien jaar lang heb ik vooral in de Pyreneeën op kerkhoven gezocht naar beeltenissen van Jezus. Maar niet zomaar beelden: ik zocht alleen die beelden die zwaar gemutileerd waren, door de elementen aangetast, het liefdeloze fabriekswerk tot in de uitgespaarde rug zichtbaar, soms zelfs getooid met het nummer van het gebruikte model. Een enkele keer was hij niet aan het kruis gespijkerd, maar geschroefd, alsof men zeker wilde weten dat hij er niet vanaf zou komen.

Het enige wat ik wilde zien was wat de mensen van hem gemaakt hadden en dat zou ik alle hedendaagse gelovigen het liefst voor de voeten smijten: Ecce homo! Zie wat jullie van hem gemaakt hebben. Kun je je echt niet voorstellen hoever dat afstaat van degene die liefde predikte? Wanneer elke christen zou doen wat hij leerde, de minste willen zijn, niet alleen in het koninkrijk Gods maar hier, dan al zou er minder geweld in de wereld zijn. Hebben jullie echt nooit gezien hoe iemand die van je houdt uit zijn ogen kijkt? Verlangen wij daar niet allemaal naar? Zelfs in menselijk opzicht schieten de afbeeldingen van Jezus tekort. De nadruk ligt vrijwel altijd op het lijden en niet op de liefde. Alsof het lijden daarvoor in de plaats is gesteld, het lijden om en aan ons. Ik kon gemakkelijk begrijpen dat zowel het Joodse geloof als de Islam afbeeldingen van de mens in hun gewijde centra verbieden. De meeste afbeeldingen van Christus zijn een aanfluiting. 

Maar op een gegeven moment gebeurde er iets wonderlijks. Als beeldend kunstenaar zoek je natuurlijk plaatsen om je werk tentoon te stellen, en zo kwam ik bij Het steiger terecht, een Rotterdamse kerk (met Mariakapel) die geleid werd door een Dominicaanse pater, bij wie tijdens het zien van mijn foto’s de tranen over de wangen liepen. Hij koppelde de foto's die hij zag moeiteloos aan bijbelfragmenten die voor hem persoonlijk een diepe betekenis hadden. Ik was verbijsterd. In plaats van de verwachte afwijzing vanwege de wellicht voor gelovigen aanvoelbare negativiteit van mijn werk, ervoer ik een volledige erkenning van mijn Jezusfoto's. Het was alsof ik openging. Het 'zie de mens' dat ik met verontwaardiging naar buiten had gebracht, werd een zien van de mens in zijn kwetsbaarheid, lachwekkendheid, hulpeloosheid, gelijkvormigheid en vergankelijkheid.

Voor het eerst zag ik dat ik geen afbeeldingen van Jezus had gemaakt, maar dat het werkelijk een 'zie de mens' was. Hoe wij hem aan ons gelijkwaardig hadden herschapen tot een om compassie schreeuwend mens. Het was of ik was thuisgekomen.

******* 

Levity Peters: Jezusbeelden, 1990-2010, foto’s.

Levity Peters is beeldend kunstenaar ( www.levitypeters.nl), dichter, poëzierecensent (voor Meander e-zine) en grafoloog. 

ArtWay beeldmeditatie 1 maart 2020