ArtWay

De veertigdagentijd herinnert mij eraan dat ik niet vast hoef te zitten in oude patronen van denken en handelen. Vernieuwing is mogelijk.

Kerk en kunst -> Materiaal voor kerkelijk gebruik

Allerzielen - In memoriam van Jason Dy

 

Jason K. Dy, SJ: Installatie met flessen met memorabilia van geliefde overledenen

 
 
In memoriam
 
door Jason Dy
 
Deze installatie maakte deel uit van de Arte e Fe (Kunst en geloof) expositie die plaatsvond in Madrid als onderdeel van de katholieke Wereldjongerendagen (15-21 augustus 2011).
 
De bezoekers van de expositie worden uitgenodigd een lege fles te vullen om zo een geliefde overledene te gedenken. Men krijgt pen en papier aangereikt om in te vullen: Ter nagedachtenis aan ____.
 
Naast deze flessen staan beelden van engelen, gegoten uit een mal die gemaakt met behulp van een oud gehavend beeld van een engel met gebroken vleugels. Ik vond dit beeld op een begraafplaats die geruimd werd om plaats te maken voor een huizencomplex voor de armen dichtbij mijn kerk in de Filippijnen. Elk beeld zal bedekt worden met enveloppen met intenties voor de doden.
 
Op een plank aan de muur heb ik een aantal flessen gezet ter nagedachtenis aan de volgende groepen:
1. Zij die niet bekend zijn bij mensen maar wel bij God
2. Kinderen die slachtoffer werden van misbruik en uitbuiting
3. Slachtoffers van natuurrampen
4. Slachtoffers van oorlogen en gewapende conflicten
5. Slachtoffers van honger en ziekte
6. Heiligen en helden uit onze tijd (Johannes Paulus II, Moeder Teresa, Hurtado, enz.)
 
De installatie vindt zijn oorsprong in de gebruiken van katholieke gelovigen ter nagedachtenis aan hun geliefden die horen bij 2 november (Allerzielen). Als katholieken geloven we in de gemeenschap van levenden en doden, wat inhoudt dat we voor elkaar bidden. Voor mij als Jezuïtische priester betekent dit dat ik op deze dag de mis opdraag als een handeling van devotie en gebed voor zowel de levenden als de doden. Aan mij als kunstenaar bood de installatie de gelegenheid om te onderzoeken hoe deze kunstvorm zich kan verbinden met christelijke handelingen van devotie en ingezet kan worden in de kerk als kunst die niet alleen maar mooi is, maar die ook als een icoon een venster opent naar geestelijke ontmoeting en verrijking. Ik hoop dat de flessen met herinneringen mogen werken als een vorm van catharsis, als een manier om herinneringen te herleven en de nalatenschap van de doden levend te houden.
 
Mogen we allen troost vinden in de woorden van het Ierse begrafenisgebed ‘Longing for One More Day’: ‘Als we iemand van wie we houden verliezen lijkt het alsof de tijd stilstaat. In ons is leegte … een stille droefheid … een verlangen naar nog een dag … nog een woord … nog een aanraking. We begrijpen misschien niet waarom je deze aarde zo snel moest verlaten of waarom je wegging voordat we er klaar voor waren om je vaarwel te zeggen, maar langzaamaan beginnen we ons te herinneren dat je niet alleen stierf, maar dat je ook leefde. En dat jouw leven ons herinneringen gaf die te mooi zijn om te vergeten. Eens zullen we je weerzien, op een hemelse plaats waar geen afscheid is. Een plaats waar geen woorden bestaan die vaarwel betekenen.’
 
*******
 
Jason K. Dy, SJ: Installatie met flessen met memorabilia van geliefde overledenen, mixed media, 2010.
 
Jason K. Dy, SJ (1977, Filippijnen) werd tijdens zijn opleiding tot Jezuïtisch priester aangemoedigd om zijn talenten op het terrein van de kunst te ontwikkelen door kunstlessen en conferenties te volgen, boeken te illustreren, logo’s te ontwerpen, exposities te bezoeken, aan kunstenaarsgroepen deel te nemen en een brug te slaan tussen zijn kunst en zijn studie theologie. Als priester is hij nu niet alleen actief als kunstenaar maar houdt hij zich ook bezig met kunstmanagement en pastorale begeleiding van kunstenaars.
 
Jason Dy onderzocht meerdere kunstvormen zoals tekenen, illustratie en grafische kunstvormen, mixed media en collages, fotografie en digitale kunst ten einde verschillende media te kunnen aanwenden om zijn boodschap over te brengen. Zijn kunst heeft altijd een conceptuele invalshoek gehad, wat nog versterkt werd door zijn filosofische en theologische vorming. Pas recent wordt hij in zijn land gezien als conceptueel kunstenaar. Hoewel er een sterkte conceptuele traditie in de Filippijnen is, kwam hij tot zijn eigen conceptuele werk onder invloed van de sociaal-realistische beweging in zijn land waartoe veel van zijn kunstenaarsvrienden behoren. Hoewel kerkmensen in de Filippijnen een voorkeur hebben voor figuratieve en realistische kunst, werd zijn project met flessen met herinneringen toch positief ontvangen.
 
ArtWay beeldmeditatie 14 augustus 2011